— No, zapewne...

.. — Có¿ siê tedy sta³o? — spyta³a pani £¹cka zniecierpliwionym g³osem. — Le¿a³am jeszcze w ³ó¿ku, — zaczê³a pani Mniewska, — gdy przysz³a moja pokojówka i powiada mi, ¿e Ksawerka, numerowa z drugiego piêtra, bêdzie wydalona. — Za co? — spyta³a pani Porecka. — To samo pytanie ja jej zada³am, — zaœmia³a siê pani Mniewska, — co tam ona zawini³a? Zarzucono jej, ¿e podpatrywa³a i pods³uchiwa³a, ona zaœ mszcz¹c siê za wydalenie... W tej chwili przyst¹pi³ pan Jedliñski do siedz¹cych. Pani Mniewska nagle urwa³a, on jednak coœ zas³ysza³, bo rzek³ z uœmiechem: — Pani mówi o Ksawerci... Znam dobrze tê historyê, ale chêtnie pos³ucham nowej odmiany starych dziejów. Pani Mniewska zawaha³a siê, ale zachêcona przez damy, mówi³a: — Pokojówka opowiada³a, ¿e po dwa, po trzy razy dziennie listy nosi³a... bardzo czêsto kwiaty na dzieñ dobry... — No i odpowiedzi, — doda³ pan Jedliñski. — Mówi³a te¿ o wizytach... ale to ju¿ jej wymys³. — A tego, ¿e klêcza³, jêcza³, b³aga³, — rzek³ ze œmiechem pan Jedliñski, — tego nie s³ysza³a pani? — Wcale nie! I nie chcê, — doda³a zagniewana pani Mniewska. — To Ÿle, ja wiem dok³adniej... Podesz³a pani £otuska i bardzo uprzejmie, z uœmiechem s³odkim, mówi³a : — Tak dobrze bawicie siê pañstwo, ¿e pozazdroœci³am i przysz³am. — Bardzo prosimy... mo¿e pani usi¹dzie, — posunê³a siê pani Mniewska, — mówiliœmy o wydaleniu Ksawerki. — A tak, s³ysza³am. — Podobno ona pani us³ugiwa³a? — Tak jest. — I by³a pani z niej zadowolona? — Dosyæ... tylko by³a zbyt narzucaj¹ca siê z us³ug¹ i ciekawa. Nie mog³am listów zostawiæ. — One wszystkie takie, — rzek³a z powag¹ pani Porecka, — to s¹ p³atne wrogi w domu. — ¯e te¿ pani nie poskar¿y³a siê w biurze zak³adu, — odezwa³a siê pani Mniewska, — taka s³u¿¹ca odczyta, nie zrozumie i narobi plotek. — Pani ma s³usznoœæ, ju¿ mi doniesiono, ¿e rozgaduje o jakichœ listach, kwiatach... — Czy prawdê mówi³a? — Istotnie, raz czy dwa razy pan Szarocki przys³a³ mi swe poezye. — Czy ³adne? — spyta³a Ryta. — Jak niektóre, — a ch¹c rozprószyæ podejrzenia, doda³a: — onegdaj wieczorem deklamowa³ mi jeden wiersz... wyda³ mi siê bardzo niez³y. — Przynajmniej nie nudzi³a siê pani, maj¹c swego nadwornego poetê, — zaœmia³a siê pani Mniewska, — a my by³yœmy pozbawione tej przyjemnoœci. — O, pan Szarocki wcale nie jest moim poet¹, — zarumieni³a siê, — pisze dla wszystkich, jak ka¿dy poeta. — Dlaczegó¿ nam nie czyta? — spyta³a Madzia. — Tego nie wiem. — Ach, gdyby on nam zadeklamowa³! — zrobi³a Madzia minkê b³agaj¹c¹, — niech pani poprosi, on to zrobi! — Ale¿ nie wiem, on tak nie lubi publicznych wystêpów, — mówi³a niezdecydowana. — Có¿ za publiczny wystêp? — zaœmia³a siê pani Mniewska, — on nale¿y do naszego kó³ka, — patrza³a na pana Szarockiego, który znudzony wygl¹da³ przez poblizkie okno, — zreszt¹ sama go poproszê, — wsta³a z kanapki i zawo³a³a: — panie Szarocki! — a gdy siê zbli¿y³, mówi³a z przyjemnym uœmiechem: — pani £otuska i my prosimy o ten wiersz, który pan deklamowa³ wieczorem... w pokoju pani. — Jeœli pani £otuska ka¿e, — powiedzia³ niezrêcznie, jak ka¿dy zakochany, — bêdê pos³uszny, jakkolwiek z pewnem wzdraganiem, bo nie umiem deklamowaæ. — Niech¿e pani ka¿e, — zaœmia³a siê Madzia, — taka jestem ciekawa. — Nie mam prawa rozkazywaæ, — zarumieni³a siê, — mogê tylko prosiæ. — S³yszy pan! — zawo³a³a weso³o pani Mniewska, — czekamy! — Wiersz nie mój, lecz jednego z Koryfeuszów nowej szko³y... oddaje jednak mój nastrój ducha. — Prosimy! Szarocki odrzuci³ rêk¹ bujne w³osy, odchrz¹kn¹³ i zacz¹³: „Rozsmêcila siê we mnie b³êkitna ¿a³oba I tyœ nieszczêsna i ja — i my oba! Oboje zawiœlim na przetwardej grani I wpadniem razem do ³zawej otch³ani, I jako gwiazdy kochaj¹ siê w niebie, Tak pragnê ciebie! — To ³adne ! — szepnê³a Madzia z uznaniem, inne panie potakiwa³y, zaœ pan Szarocki odetchn¹wszy, deklamowa³: „Giewont siê z³oci, jak baœñ Szeherazad I w³osy twoje p³on¹ niby ró¿e. Wiem, ¿e z tej drogi nie powrócê nazad, Lecz skonam smêtny przy orkanów wtórze. Czy s³yszysz moje roze³kania, duszo? ¯ycie katusz¹!" Sk³oni³ siê i chcia³ usun¹æ siê na bok, gdy zas³uchana i rozkoszuj¹ca siê wierszem tym pani £otuska powiedzia³a tonem proœby: — Dalej, panie Henryku... o tem z³ocie, to takie ³adne! Szarocki zawaha³ siê chwilkê i mówi³ dalej z przejêciem: „Na nic mi ¿ycia radosne heroldy, Ni z³oto Renu, ni brylantów piasek, Skarb mój z³oœliwe ukry³y Koboldy I sam dziœ jestem, jak w pustyni lasek. O, ¿ycie, ¿ycie! — sam jestem z m¹ dusz¹, Tyœ jest katusz¹! Wenecki do¿a, gdym na Canale Grande, JeŸdzi³ w marzenia ³odzi do przystani, Niejedn¹m spotka³ pras³owiañsk¹ Wandê, Lecz nie pisa³em poematów dla niej; Bowiem mi zawsze by³o przeokropnie, A dzisiaj brutal jeno celu dopnie! To serca ropnie!" Sk³oni³ siê i usiad³, spojrzawszy pow³óczyœcie na pani¹ £otusk¹. — Ju¿ koniec? — zawo³a³a z ¿alem pani Mniewska, — jaka szkoda ! Czy naprawdê nic wiêcej? — Jest ostatnia jeszcze strofa, — powiedzia³a z radosn¹ dum¹ pani £otuska. — Prosimy!... Prosimy! Pan Szarocki z min¹ ofiary wsta³, rêkê opar³ o porêcz krzes³a i koñczy³: Gdzieœ lam przy Morskiem szumi¹ œwierki ostre, I toñ jeziora w s³oñcu siê krysztali. Straci³em w fobie i brata, i siostrê, I ³za miê w sercu roze³kana pali, Bo wiem, ¿e jutro zanim wstanie s³oñce, Przyjd¹ w me progi dumne œmierci goñce Po ¿ycie ¿r¹ce! — Dziêkujemy panu za przeœliczn¹ deklamacye, — rzek³a z godnoœci¹ pani Porecka, — i mamy ¿al do pana, ¿e tak rzadko s³yszymy jego piêkne poezye. Szarocki pokry³ sw¹ wielk¹ radoœæ z pochwa³y uœmiechem napo³y ironicznym i powiedzia³: — Cieszy mnie, ¿e prawdziwa poezya chocia¿ t¹ drog¹ zdobywa nale¿ne jej uznanie. — Ta powiedz mi pan, — odezwa³a siê radczyni, — dlaczego wy wszyscy piszecie smutne wiersze ? — Dlaczego? — odpar³ Szarocki dumnie, — jaki jest nastrój serca, tak siê pisze. — Ta co panu brakuje? — zaœmia³a siê, — jaki smutny nastrój? Jeœæ pan je, mieszka wygodnie, jest w co siê ubraæ, ot bieda nie dokucza ¿adna. No, a serce? — spojrza³a przelotnie na pani¹ £otusk¹, — ono nie pró¿nuje, ta i poco te smutki? te œmierci? Ja tak myœlê, ¿e to udawanie. Ostatnie s³owo, jak zwykle jakaœ niemi³a prawda, wzburzy³o pana Szarockiego, zw³aszcza, ¿e panie Porecka i £¹cka przytakiwa³y temu zapatrywaniu radczyni. — Chlebojadom, — rzek³ porywczo, — wystarczaj¹ wygody cia³a, gdy¿ nie rozumiej¹ g³odu duszy, jej mêki i tortury