Ojc�w nie zna�a; przedali j� dzieckiem...

Upokorzenie smakuje tak samo w ustach każdego człowieka.

Podr�s�szy, �y�a z tym lub owym czeladnikiem z zacnego cechu szewskiego. Sko�czy�o si� to dobre �ycie, gdy si� jej rymarz spodoba�. Szewczyki j� zbi�y i przegna�y, a rymarze te� zabronili swojemu wdawa� si� z dziewk�, kt�ra raniej z podlejszym, ich zdaniem, cechem do piwiarni i na odpusty chadza�a. Zosta�a sama i g�odna w pustej kleci za murami, nie wiedz�c zgo�a, co pocz��. W�wczas przyw�kroni� si� do niej czarny, schudzony i strz�piasty kocur. Ociera� si� lubo o nogi; mrucza�, jakby wrzeciono furcza�o; pod w�os pog�askany, sypa� skrami; �lepia mia� zielone i �owny by� wielce. Polubi�a zwierzaka. A� raz s�siadka Radu�ka, zobaczywszy go na przyzbie, plasn�a w r�ce z przestrachem: - O Jezu Kryste! Ady� to ten samy, co go Bobkula, kt�r� �oni (�oni (staropol.) - zesz��go roku) na rynku spalili, wyhodowa�a z przest�pu... Ten ci sam! Gdy Margocha nic nie pojmowa�a, Radu�ka podesz�a bli�ej, pokonywuj�c trwog�, i wyja�ni�a dziewczynie, �e straszeczna j�dza Bobkula trzyma�a dziewi�� lat korze� przest�pu w w�borku (W�borek (z niem.) - wiadro), dodaj�c do� co dziewi�� dni ziarenek zbo�a, a� wyhodowa�a sobie diab�a - tego oto kocura... Wtedy ju si� nie ba�a niczego. Jeno e kaj�kiej pos�a�a go strasznie daleko, i biskup zd� y� j� spali�, nim diabe� powr�ci. Wszyscy grodzcy widzieli, jak lata� potem po rynku ten paskudnik i miaucza�. Bi�a si� w szerokie piersi przysi�gaj�c, e to ten sam, bez ochyby. Struchla�a Margocha cisn�a w kusiciela kamieniem, egnaj�c si� dr �c� r�k�. Kot fuknѳ i uciek� na dach. Ale odgoni� ze wszystkim ju si� nie da�. Wraca� ci�giem na polep�, cho� miota�a za nim g�owniami. - Oj, nie odejdzie on ju , nie - zadecydowa�a po kilku dniach Raduka i spojrza�a na Margochn� z ogl�dnym szacunkiem. Podobnie j�y spogl�da� inne kumochy, bo ju ci oz�r Raduchy nie pr� nowa�. Rych�o �wier� grodu ju zna�o, e Margocha diab�a ma do pos�ugi. Tedy jasne, czemu u Kubal�w na Piasku krowy mleko postrada�y. Ta wied�ma okl�ta zabra�a. Strwo y�a si� wielce Margochna zas�yszawszy o tym i zdumia�a, e tak, ani wiedzie� kiedy, czarownic� sprawiedliw� osta�a. Tote sny j� zacz�y nawiedza� diabelskie. Rankiem obudziwszy si�, gotowa by�a przysi�ga�, e lata�a na o ogu, widzia�a tacz�ce ropuchy. Ba�a si� okrutnie biskupa i mnich�w schodz�c im, jak mog�a z oczu, lecz zarazem z y�a si� z w�asn� pot�g�, zapewniaj�c� og�lne powa anie i dochody. W czarach dosz�a do wielkiej bieg�o�ci. Umia�a zamawia� i rzuca� uroki. Rz�dzi�a dowolnie mlekiem wszystkich kr�w w podgrodziu, i mieszczanie sk�adali jej sute op�aty, by go im nie zabiera�a. Widziano j� siedz�c� w lesie na orzechach, by naprowadzi� tym sposobem grad na rol� bogatego kmiecia W�ostka, kt�ry j� biskupem straszy�. Zna�a moce wszystkich zi�. Posiada�a grosza-inkluza (Inkluz (�ac.) - przedmiot, z kt�rym jest zwi�zana z�a moc), pod pach� wyl� onego, kt�ry jej do r�ki dobrobyt przynosi�. Poj�a tak e i biegle prowadzi�a czary najgorsze, najniezawodniejsze: nak�uwanie woskowej kukie�ki dla czyjej� mi�o�ci lub �mierci. Oczekuj�ca nieruchomo Anna drgn�a gwa�townie, zobaczywszy nadchodz�c�. Przej�ta wa no�ci� chwili, Margocha u�miecha�a si� oble�nie, k�oni�c si� ksi� nej do n�g. Anna z�o y�a r�ce na pe�nym ywocie, zaciskaj�c mocno palce. Dziecko w jej �onie porusza�o si� szybko, niby przera one. P�dzone uderzeniami p�odu serce podchodzi�o a do gard�a, tamuj�c oddech. Spojrza�a na przyby�� i naraz wspomnia�a sobie, co m�wiono - e w �renicach wied�my, miast patrz�cego, odbija si� kozio�. Spu�ci�a wi�c szybko oczy, aby go nie ujrze�. Ogarn�a j� trwoga straszliwa przed tym, co chcia�a uczyni�. - Id� precz! - wyszepta�a zas�aniaj�c oczy r�koma. Margocha skuli�a g�ow� zawiedziona. - Id� ju - rzek�a pos�usznie - ale ja ka d� zazior� potrafi�... co ino zechc� wasza mi�o��... Spojrza�a przenikliwie na ksi� n� i przysun�a si� bli ej. - Mam za sob� wszystko, co potrza - szepn�a. - Zadzier y� kogo trza? Utrupi�? Zn�ci�?... Ukaza�a w zaci�ni�tej d�oni brudno �t� bry�� wosku i d�ug� drewnian� iglic�. - Nie trzeba, to id� - mrukn�a Margocha. Schowa�a wosk w zanadrze i powoli cofa�a si� w ty�, nie spuszczaj�c oczu z ksi� nej. Naraz na dole, przy bramie, szcz�kn�y kroki or� ne. Kto� nadchodzi�. Anna porwa�a si� z miejsca sp�oszona, chwyci�a wied�m� za rami� i pchn�a przed sob� do izby. Zaryglowa�a mocno drzwi od wn�trza. Czas by�, bo �owczy Dobrogost Bazyl�w wchodzi� ju na schody. Za nim pacho�ek ksi� �cy okrutnie rad, e spotka� pana �owczego na grodzie i tak rych�o rozkazanie m�g� spe�ni�. �owczy szed� powoli z godno�ci�. St�pa� z g�ry, w prze�wiadczeniu, e ksi� � byle czym go nie ujedna. O, nie! Dzi� w�a�nie, wnet po umie�mierzeniu grodzkiego rozruchu, ogl�dali statecznie z Konradem i innymi wojami ca�� spraw�. Obliczyli swoich stronnik�w, zm�wili si�, kiedy zaczn�. On, �owczy, sam najbardziej namawia�, pow�ci�gliwo�� Konradow� gani�, si�y du e obiecywa� - zawzi�cie powtarzaj�c, e Niemc�w trza wszystkich wy enѹ bez zw�oki. Par�y go przeciw nim zawi�� i ura ona mi�o�� w�asna, tak pal�ce i zajad�e, e, by je ukoi�, utuli�, trzeba by niema�ych rzeczy. Bodaj kasztelastwa znaczniejszego grodu, bodaj urz�du miecznika... Pacho�ek otworzy� przed nim drzwi komnaty. Noc by�a g�ucha, gdy �owczy Dobrogost i wied�ma Margocha spotkali si� ponownie w sieni zamkowej, wracaj�c. Radzi byli oboje z siebie, z osi�gni�tych co ino korzy�ci. Radzi byli i ci, kt�rych ostawili: stary ksi� � i jego synowa. Udaj�c, e nie widz� wzajemnie, acz rozumiej�c doskonale przyczyn� swej obecno�ci - rycerz i czarownica przesun�li si� przez ciemn� bram�. W cichym przymierzu schodzili do grodu i ani im w g�owie posta�o, e za dukata i tytu� pogrzebali przed chwil� wsp�lnymi si�ami ostatniego ksi�cia Piasta, co chcia� by� �l�zakiem. 11 Siedz�cy w sza�asie z ga��zi �wierkowych, naci�tych i wok� drzewa ustawionych, Konrad podni�s� g�ow� nas�uchuj�c. Drobny deszcz m y� padaj�c z bezlistnych ga��zi. Kilka koni uwi�zanych tu ko�o sza�asu gryz�o gorzkie li�cie, kopytem niecierpliwie wygrzebuj�c spod mokrej pod�cieliny po �k��, bezsoczyst� traw�. Szara �ma ludzi nape�nia�a las, grza�a si� przy ledwie tlej�cych w wilgoci ogniach. Kilku kmieci, z p� kopy w�odyk�w, a reszta smardy, �az�gi, str� e i popracniki (Popracnik - wyrobnik). Razem do tysi�ca ludzi. Obozowa�o to wszystko ju od paru dni, oczekuj�c nadej�cia Dobrogosta z dru yn� i reszty rycerzy