- Upokorzenie smakuje tak samo w ustach każdego człowieka.
- Powiem Ci także, że nie Ciebie dla krzeseł tych, ale zapewne krzesła te dla Ciebie kocham, Dialy – i jeśli mogę krzesło słomiane tak ukochać, to muszę jego panią nad...
- Mężczyzna w wysokim białym nakryciu głowy, na pewno główny kuchmistrz, zawołał: - Nalejcie zupę dla tych bab do wielkiej srebrnej wazy! Postawił ogromną srebrną wazę na...
- Po pierwsze istnieją podobne odsetki odpowiedzi w kategoriach: z ciekawości (51,0% i 51,8%), dla zabawy (12,5% i 12,2%), pod wpływem alkoholu czy narkotyków (37,0% i 36,2%),...
- Uronił łzy przy niejednej stronicy, wahał się długo, wreszcie napisał drwiący artykuł, z tych, które umiał przyprawiać tak dobrze: wziął w ręce tę książkę tak, jak dzieci biorą...
- Jaka na to rada? Albo nabrać i zaskoczyć społeczeń- stwo amerykańskie, jak to podobno zrobił Rooseyelt, prowokując wojnę z Japonią, albo też zgwałcić to społeczeństwo,...
- Czytamy też, że męka Chrystusa jest odkupieniem za grzechy dla wszystkich tych, którzy w niego wierzą, i co za tym idzie, przywróceniem żywota wiecznego wszystkim wiernym i...
- Więc oboje w tych swoich świątecznych strojach wsiadali do bryki i wyruszali w drogę, przy czym pan Coldfield zawsze tym dwóm służącym Murzynkom odliczał z zarobków gotowanie...
- Na zachodzie odkryto ludzi, którzy przeżyli atak na Skarpę Tireni oraz Gminę Mirlu, podobnie jak innych Nathan poprosił ich o przygotowanie się do ewakuacji oraz wyjaśnił,...
- Kosztowny krzyż kamienny, który dostałem od niego na pamiątkę, chowam dotąd jako wspomnienie tych smutnych czasów i dowód przyjaźni księdza archimandryty...
- Był to człowiek krzepki, wytrzymały na upał panujący w tych stronach, alem ja wkrótce tak osłabł, choć się zbytnio nie wysilałem, że gdyśmy weszli w las, pozostałem za nim daleko w...
Upokorzenie smakuje tak samo w ustach każdego człowieka.
ZIEMIE RUSKIE W VI—VII W. Najcenniejszym zabytkiem zawierającym wiadomości o początkach państwa ruskiego jest latopis, czyli kronika w układzie rocznikarskim, Powieść doroczna (Powieś? wriemiennych let, otkuda poszła Russkaja ziemia i kto w Kijewie naczal pierwyj kniażit' i otkuda Russkaja ziemia stała}, napisany prawdopodobnie przez mnicha kijowskiego Nestora około 1113 r. Nestor wykorzystał wcześniejsze kroniki ruskie, legendy ludowe i zabytki piśmiennictwa bizantyjskiego i zachodniosłowiańskiego. Sam też badał niektóre zagadnienia historii ruskiej. W tekście pracy Nestora zachowanym do naszych czasów widoczne są ślady kilku redakcji, różnych późniejszych poprawek i tendencyjnych zmian oraz nawarstwień, ale wyraźny tekst pierwotny Powieści dorocznej świadczy o interesującej próbie kronikarza XII w., który starał się odpowiedzieć na pytanie: jak powstało państwo ruskie? („jak powstała ziemia ruska?"). Zaczynając swe opowiadanie, podobnie jak wszyscy historycy średniowieczni, od potopu, Ne- stor opowiada o zaludnieniu starożytnej Europy przez Słowian zachodnich i wschodnich. Ple- miona wschodniosłowiańskie dzieli on na dwie grupy, które różniły się wg niego poziomem roz- woju. Jedne z nich żyły, jak pisze, „obyczajem zwierząt"; kronikarz wymienia tu pewne obyczaje, charakterystyczne dla ustroju rodowego: krwawą zemstę, relikty matriarchatu, brak wszelkich norm małżeńskich, porywanie żon itd. Plemionom tym przeciwstawia Nestor Polan, na których ziemi zbudowany został Kijów. Polanie — to „mężowie rozumni", którzy żyją w monogamicznej rodzinie; krwawa zemsta stawała się zapewne w społeczności tej przeżytkiem („odznaczają się obyczajem łagodnym i spokojnym"). Znaleziska archeologiczne z II—V w. n.e. pochodzące z ziem wymienionych przez Nestora pozwalają wierzyć opisowi kronikarza. Po pierwsze, opisany przez niego rytuał pogrzebowy — chowanie popiołów spalonych zwłok w urnach i wydrążonych pniach (stołpy domowiny), znaj- duje potwierdzenie w obrządku pogrzebowym, o którym świadczą tzw. pola urn grzebalnych. Po drugie, osiadli w leśnych ostępach Drewlanie (na prawym brzegu Dniepru), Radymicze (nad rzeką Soż) i Wiatycze (nad Oką) rzeczywiście znajdowali się w tym okresie na niższym szczeblu rozwoju kultury niż Polanie. Ziemie Polan pokrywają się w pewnym stopniu z obszarem rozpowszechnienia w II—V w. kultury czernihowskiej, odpowiadającej schyłkowi ustroju wspól- noty pierwotnej lub nawet jego upadkowi. Następnie Nestor opowiada, jak zostało zbudowane miasto Kijów. Panujący tam książę Kij 274 RUŚ koniec X-poczqtek XII w. (980-1125) >•• Branica Księstwa Kijowskiego o/c, 9BOr. '..KIJOWSKA Ruskie Księstwa i ich granice po podziale ~ ~" ustanowionym przez Jarosława Mądrego Terytoria podległe: Wielkiemu Księstwu Kijowskiemu Ks. Czernihowskiemu Ks. Perejasławskiemu Tereny północne zasiedlane wXI-pocz..Xlllw. 7lU . ,. - • »\.', •J^-K.' ' ' '\ , 'SA-' :^?^^r^v la&f, TmfflSM g. -isPv.V: dleprz^-l'jJ* przyjeżdżał do Konstantynopola w goście do cesarza Bizancjum, który podejmował go z wiel- kimi honorami. Wracając z Konstantynopola, Kij wybudował miasto nad brzegiem Dunaju, planując osiąść tam na dłużej. Lecz miejscowa ludność wrogo odniosła się do niego i Kij powrócił nad brzegi Dniepru. Z dzieła bizantyjskiego historyka VI w. Prokopiusza z Cezarei wiadomo, że cesarz Justy- nian I (527—565) zaprosił do siebie na służbę jakiegoś księcia Antów i powierzył mu obronę twierdzy nad Dunajem. Jednakże ów książę Antów musiał wkrótce pod naciskiem miejscowych plemion opuścić miasto. Opowiadania Prokopiusza i Nestora są bardzo do siebie zbliżone. A więc za pierwsze wydarzenie historyczne związane z powstaniem państwa staroruskiego Nestor uważał utworzenie księstwa Polan nad środkowym Dnieprem. Legenda o Kiju i jego dwóch braciach znana była daleko na południu, nawet w Armenii. Nie wiadomo, czy żył na- prawdę książę o takim imieniu, czy też jest to tylko postać legendarna; może imię to powstało od miasta Kijowa i legenda wiąże je z jakimś księciem, który żył mniej więcej w czasach Justy- niana. W każdym razie nie ulega wątpliwości, że kronikarz kijowski uchwycił bardzo ważną granicę w historii wschodniej Słowiańszczyzny, kiedy zaczęły powstawać związki plemienne, pojawili się książęta, rządzący masą współplemieńców, zaczęto wznosić twierdze-grody, z których w przyszłości powstały zamki feudalne i miasta. Taki sam obraz malują również inni bizantyjscy pisarze VI w., wskazując, po pierwsze, na zmianę nazw plemion słowiańskich, co świadczy o przegrupowaniu plemion w okresie two- rzenia związków plemiennych. Autorzy bizantyjscy mówią, po drugie, o pojawieniu się wśród Antów przywódców, jak np. Mezamir, syn Idoryzjasza, którzy stanowili pewne niebezpieczeń- stwo dla Bizancjum, gdyż mogli zjednoczyć i podporządkować sobie „niezliczone plemiona" Antów