Ruma+h musia�by w takim przy- padku odskoczy� i r�wnie� jak najcelniej strzela� � ka�dy taki zbieg to pewny bandyta...

Upokorzenie smakuje tak samo w ustach każdego człowieka.

Niespo�yte wprost si�y drzemi� w tych barbarzy�cach. Mo�e dla postrachu powiesi� kilku w Czkaj�cym Lesie? Rumath wie, ze komendantura patrzy na traktowanie je�c�w przez palce. Kiedy w zesz�ym miesi�- cu Bronsztajnowi i Huggowi nie chcia�o si� konwojowa� kolumny przez Bagna Pita�skie, rozpu�cili je�c�w w otwar- tym polu i wystrzelali jak kaczki. Rumath nie s�ysza�, z�by za ten wyczyn Szef powiedzia� im z�e s�owo. � Co tam u ciebie? � zagadn�� do Gondora. � Spok�j? � Spok�j. Tyle mieli sobie do powiedzenia. Wobec tego ze skrytki na kasety wybra� pierwsz� lepsz� i wepchn�� w szpar�. Widok kolumny pierzch� z monitora, zast�piony przez k��bo- wisko nagich cia�. Taki przypadek, �eby je�cy bez pomocy z zewn�trz zdo�ali rozerwa� kolumn�, prawd� m�wi�c nie wchodzi w gr�. Nic takiego dot�d si� nie zdarzy�o. Linka, kt�ra ich kr�puje, jest bodaj najdonio�lejszym wynalazkiem, jakiego ludzie dokonali na tej planecie. Mo�na j� swobodnie skraca�, ��czy� ko�c�wki skromnym niklowym aparacikiem, wi�za�, rozpl�tywa� i w og�le wyczynia� z ni� co si� komu podoba. Ta linka to jakby tensometr i zarazem nadajnik radiowy. Wystarczy podzieli� j� na sekcje i powi�za� je�c�w w ten spos�b, by w ka�dej znalaz� si� jeden buntownik, a nast�pnie informacj� o stanie napr�enia linki w ka�dej sekcji przeka- za� komputerowi jako poziom odniesienia. W zasadzie to wystarcza. Teraz nawet przypadkowe szarpni�cie wi�z�w, nie m�wi�c o pr�bie uwolnienia r�k, b�d� w mig alarmo- wa�y komputer przedniego �azika. B�d� skaka� cyfry i wykre- sy pod�wietlone obrazem delikwenta, kt�remu zachcia�o si� rozprostowa� r�ce albo zagada� do towarzysza. Reakcja zale�y od oceny Rumatha. Mo�e ostrzec marzyciela przez g�o�nik raz czy drugi, albo po prostu bez zb�dnych s��w zaaplikowa� mu solidnego kopa � jeszcze jedna cenna zaleta skromnej linki � po kt�rym ukarany przez p� godziny b�dzie pr�bowa� odzyska� czucie w ramionach. Jak tak dostanie ze dwa razy, odechce mu si� �art�w. Kiedy tak jad�, Rumath wspomina poprzednie konwoje, podobne do tego jak dwie krople wody. Mo�e tylko inne twarze, inny typoszereg postaci powi�zanych w �a�cuch, inna d�ugo�� tego �a�cucha. Istotne elementy pozostaj� bez zmian. Przez dwa lub trzy dni w tygodniu, na kt�re wypada s�u�ba, tryb �ycia Rumatha ulega ca�kowitej odmia- nie. Porzuca domowe pielesze, zamek z ciep�� on�, dzie�mi, ko�mi, lokajami, rezygnuje z wyg�d na rzecz twardych �o�- nierskich obowi�zk�w. �Nie mo�emy ani na chwil� zapom- nie� � mawia Szef podczas odpraw � �e stanowimy jedynie wysepk� na spo�ecznym oceanie. Nasza pozycja w tym �wie- cie, wi�cej, nasze istnienie � zale�y bezpos'rednio od tego, czy potrafimy utrzyma� jedno�� oraz od rzetelnego �wiadcze- nia na jej cele, bez ogl�dania si� na innych. Wystarczy naj- mniejszy wy�om w murach, a zostaniemy zalani i w najlepszym przypadku rozpuszczeni w brzuchu tej masy. Oto konsekwen- cja braku solidarno�ci mi�dzy nami." Szef powtarza� t� piosenk� do znudzenia, chocia� nikt w najmniejszej mierze nie pr�bowa� kwestionowa� tej oczy- wisto�ci ani wy�amywa� si� z regu�, kt�re z niej wynika�y. Byli na obecnej planecie, rzuceni jak kamie� z nieba w obce spo�ecze�stwo, kt�re najpierw mieli tylko bada�, potem pcha� dyskretnie w kierunku post�pu, jednak�e przy �cis�ym prze- strzeganiu Doktryny Bezkrwawego Oddzia�ywania. Romanty- cy, my�li Rumath. Ju� wtedy zdarza�y si� �mieszne sytuacje, bo skoro pod rygorem najpierw odes�ania na Ziemi�, a potem odsuni�cia do prac pomocniczych nie wolno by�o przela� krwi tubylczej, nale�a�o jako� omija� narzucony zakaz. �ycie zmusza�o do tego najwi�kszych idealist�w; co odwa�niejsi �amali go wprost. Pocz�tkowo przewa�a�a forma pierwsza, wi��ca si� jednak z takim zaanga�owaniem �rodk�w, ze dochodzi�o do jawnych paradoks�w. Ka�dy badacz-historyk by� najpierw atlet� albo karatek�, a dopiero potem uczonym. Treningi poch�ania�y tyle czasu, ze nie starcza�o go na dzia�a- nia merytoryczne. A ju� szczeg�lnie wyra�ne szczeliny w przyj�tej metodzie pojawia�y si� z chwil�, kiedy kto� � jak dziadek Rumatha � nie potrafi� utrzyma� nerw�w na wodzy i szed� w miasto, szlachtuj�c naoko�o co popad�o. Z regu�y pr�bowano wtedy osaczy� szale�ca, by dmuchn�� mu dyskretnie w nozdrza gazem i pod pozorem zabrania do Weso�ej Wie�y ewakuowa� na orbit� albo do najbli�szej bazy �p lecz ta sztuka udawa�a si� coraz rzadziej. Amok nie- szcz�nika powodowa� g�uchot� i �lepot� na kole�e�skie perswazje, zw�aszcza �e koledzy wyst�powali w strojach rozmaitych formacji miejscowych. Przy okazji odkryto, z jakim piekielnym zaanga�owaniem tudzie� polotem walczy si� w amoku: osaczonemu nieraz udawa�o si� po�o�y� trupem pobratymc�w ze Stacji. Zatem od pewnego czasu stosowano w takich razach bombardowanie ca�ych miast pociskami usy- piaj�cymi, aby potem z mrowia le��cych pokotem cia� wydo- by� to jedno czy dwa, przez kt�re mechanizm uleg� zaci�ciu. Pociski usypiaj�ce traktowano jako ostateczno��, przynaj- mniej w pocz�tkowej fazie dzia�a� na planecie. Chodzi�o o zachowanie ca�kowitego incognito, o utrzymanie tubylc�w w stanie b�ogiej nie�wiadomo�ci zar�wno co do tego, �e s� manipulowani, jak i czynnika sprawczego manipulacji