Ten argument wydaje si� Kazimierzowi nieco enigmatyczny, niemniej jednak znacznie polepsza jego samopoczucie...

Upokorzenie smakuje tak samo w ustach każdego człowieka.

No, mo�emy lecie�. Mamy przed sob� czterysta trzydzie�ci kilometr�w do Wilna, s�o�ce chyli si� tu� nad horyzontem, a nawigacja po ciemku na tej trasie nie nale�y do �atwych. Kiedy min�wszy Siedlce przelatujemy nad Bugiem, jest ju� zupe�ny zmrok. W po�owie drogi, daleko na lewo wida� �wiat�a Bia�egostoku, a potem lasy i lasy... Czarna, bezbrze�na puszcza, jakie� moczary i bagna spowite w bia�e welony mgie�, puste - obszary bez dr�g, bez wsi, bez jakichkolwiek punkt�w orientacyjnych i znowu lasy. Tylko daleko za nami w�ski pas nieba podbiega przydymion� czerwieni� i fioletem. Chce mi si� spa�, nogi i krzy� �cierp�y od d�ugiego siedzenia, wszystkie stawy zaczynaj� bole�. W mi�niach gromadzi si� niecierpliwa energia, z przyjemno�ci� kopn��bym teraz pi�k� albo Kazimierza w zadek, przebieg�bym z p� kilometra alb o �przep�yn��bym crawlem jak�� rzek�. In�ynier sprawdza moje obliczenia nawigacyjne. - Jeszcze tylko ze trzydzie�ci pi�� kilometr�w. Jaka� szosa przewija si� pod nami jak popielata wst��ka na tle czarnej ziemi, przeskakuje rzeczk� i wsi�ka w las. Potem gwiazdy przegl�daj� si� w jeziorach, kt�re �a�cuchem le�� w poprzek trasy, czarne, tu i �wdzie zasnute mg��, tajemnicze... - Wida� �wiat�a - m�wi in�ynier. - Troch� na prawo. To chyba lotnisko? - Chyba. Dalej na prawo powinien by� tor kolejowy, a lotnisko tu� przy nim. Wypatruj�, czekam. Przede mn�, za lekk� mgie�k� budzi si� coraz wi�cej �wiate�ek. Wspinaj� si� na wzg�rza, opadaj� ni�ej, ustawiaj� si� w dwuszeregi, tworz� p�kola, w�z�y i klamry. Od czasu do czasu b�yskaj� kolorowe neony reklam, jak klejnoty. Wszystko to pe�za w mroku, znika i ukazuje si� znowu, roi si� jak t�um �wi�toja�skich robaczk�w. Wtem czerwona gwiazda na prawo zaczyna p�yn�� na jednym poziomie ze skrzyd�em maszyny: lewe �wiat�o pozycyjne samolotu albo maszt radiostacji lotniskowej. Okazuje si�, �e maszt. S�abo o�wietlone bloki hangar�w wy�amuj� si� z mroku, wska�nik kierunku wiatru b�yszczy zielono i kto� sygnalizuje r�czn� latark� elektryczn�. Zamykam gaz, schodz�, troch�, po omacku, bo na lotnisku nie ma lamp granicznych. Ziemia, czarna i g��boka, podp�ywa coraz bli�ej, �wiat�a hangar�w wspinaj� si� a� na horyzont. P�aska r�wnina ucieka w ty�, lekkie mu�ni�cie ko�ami, ju� drga podwozie i rechoce p�oza po kretowiskach. Siedzimy. Jest dwudziesta druga pi�tna�cie. W kasynie czekaj� przedstawiciele miejscowego aeroklubu i dzia�a bufet. S� te� wiadomo�ci o pozosta�ych za�ogach: kpt. Peterek przed godzin� odlecia� st�d do Krakowa, odwaliwszy - podobnie jak my - ponad dwa tysi�ce kilometr�w, dwie za�ogi b�d� nocowa�y w Lublinie, bo pogoda si� psuje i nie chc� ryzykowa�, nic pewnego natomiast nie wiadomo o za�odze tutejszej. Podobno l�dowa�a gdzie� przymusowo w drodze... Warunki atmosferyczne rzeczywi�cie nie s� zach�caj�ce: od po�udnio-zachodu id� burze i deszcze. S� ju� blisko. Istotnie, gdy ko�o jedenastej wracamy do maszyny, wida�, �e co� si� �wi�ci: ksi�yc jest m�tny, w lisiej czapie, zakatarzone gwiazdy �wiec� tylko na p�nocy, powietrze jest parne i duszne. Kazikowi zn�w mina zrzed�a. Za to in�yniera ogarn�� nastr�j bojowy: koniecznie chce pilotowa�, jakkolwiek jeszcze nigdy w nocy nie lata�, a w dzie� te� niewiele. Zdaje mu si�, �e to nic trudnego, zw�aszcza �e przecie� mamy-podw�jne stery. - Dobrze, ale ja wystartuj�. Potem mo�esz si� m�czy� sam. Lecimy. Dla u�atwienia bior� kurs na Bia�ystok i dopiero potem oddaj� mu prowadzenie. Jest bardzo ciemno, horyzontu nie wida�, a lot wed�ug przyrz�d�w wcale nie jest �atwy dla m�odego pilota nie obytego ze �lepym pilota�em. Maszyna raz po raz ucieka z kursu, trawersuje zbacza na lewo, i po up�ywie p� godziny Tadeusz ma tego dosy�. Przejmuje stery i zakr�cam troch� na p�noc, �eby odrobi� to zboczenie. Powinni�my by� gdzie� na po�owie drogi do Grodna, w pobli�u toru kolejowego. Musz� uwa�a�, bo tu niedaleko na p�nocny zach�d jest granica, wi�c lepiej mie� tor pod r�k�. Ale kto go tam wypatrzy po ciemku w tych lasach... Tymczasem po�udniowo-zachodni wiatr wzmaga si� i p�dzi coraz gro�niejsze chmury, a na po�udniu i przed nami b�yska si� raz po raz. Schodz� poni�ej stu metr�w, �eby nie przegapi� toru kolejowego. Nie ma go i nie ma. Diabli wiedz�, mo�e ju� przelecieli�my nad nim?... Chmury po�ykaj� ostatnie gwiazdy, niebo staje si� r�wnie czarne jak ziemia i zaczyna pada� deszcz. In�ynier �wieci pot�n� latark� elektryczn�, bo pod nami nic nie wida�, a nie mo�na zaufa� wy��cznie busoli przy tak silnym bocznym wietrze