Teraz afisze s� ju� inne: glamoro�ne1 girlsy ust�pi�y suchym m�skim twarzom w he�mach, �o�nierze ju� nie trzymaj� kodak�w i bedeker�w, ale karabiny...

Upokorzenie smakuje tak samo w ustach każdego człowieka.

To s� afisze z g��bi �ycia duchowego Ameryki: m�wi� o ofierze, po�wi�ceniu, obowi�zkach. Tak czas si� �ciga ze �wiadomo�ci�, lecz jeszcze w zbyt wolnym tempie. Matki trzydziestu tysi�cy poleg�ych p�acz� samotnie w�r�d wygodnie �yj�cych s�siad�w, kt�rzy im okazuj� zdawkowy �al, jaki si� okazuje tym, co stracili bliskich w katastrofie. Kiedy tych matek b�dzie wi�cej, zaczn� szuka� legityma- cji swego b�lu. Masowej zguby m�odzie�y "bez sensu" i glorii nie zniesie �adne spo�ecze�stwo. Toynbee wskazuje, �e cywilizacje z zastoju wyzwala bodziec. Na tym bod�cu pok�ada� nadzieje Macaulay, przewiduj�cy ju� przed stu laty upadek cywilizacji zachodniej, kiedy dowodzi�, �e inwazja barbarzy�c�w na imperium rzymskie by�a b�ogos�awie�stwem na d�u�szy dystans, poniewa� przerwa�a "proces kostnienia". "Zachodzi obawa - troska� si� Macaulay - �e teraz zabraknie barbarzy�skich szczep�w". Jego obawy okaza�y si� p�onne. Ten bodziec figuralnie zaistnia� w formie czerwonego �o�nierza na Korei. Figuralnie - bo ten �o�nierz reprezentuje styl ca�ej burz�cej eurazjatyckiej cywilizacji, pe�ni�cej swoje niszczycielskie dzie�o w konsternacji Mi�dzyepoki. W razie jego zwyci�stwa, �e powt�rzymy za doktorem Bewanem "�wiat mo�e wej�� w okres duchowego skostnienia - stan Straszliwy, kt�ry dla wy�szych manifestacji ducha ludzkiego b�dzie r�wnoznaczny ze �mierci�". Wy�cig z komunizmem polega nie na dozbrajaniu fizycznym, kt�re ju� ruszy�o, tylko na duchowym. Biskupi katoliccy Ameryki ko�cz� sw�j zbiorowy list pasterski do spo�ecz- no�ci ameryka�skiej tymi s�owy: O ile nie potrafimy odnale�� drogi wiod�cej ku przywr�ceniu ��czno�ci masy ludzkiej z �yciem duchowym, nasza cywilizacja zostanie zniszczona przez si�y rozporz�dzaj�ce umiej�tno�ci� budowania, ale pozbawione m�dro�ci ��czenia (knowlege to create but not the wisdom to control). Opinia ameryka�ska dopiero teraz i bardzo wolno zaczyna sobie u�wiada- mia�, �e aby sta� si� wodzem duchowym Pax Americana, trzeba si� przer�ba� z powrotem do �r�de� organicznych, z kt�rych powsta�a kultura ameryka�ska. * [Red.:] Glamorous - czaruj�ca. 210 Je�li dla dozbrojenia fizycznego importuje si� uran, mangan i kauczuk - to dla uzbrojenia kulturalnego trzeba b�d� produkowa�, b�d� importowa� witaminy kultury organicznej. Ale w stanie czystym, rozbijaj�c i wyrzucaj�c na �mieci opakowanie - skrzep�� form� cywilizacji zachodniej, i maj�c ambicj� w�asnej formy cywilizacyjnej. Przed Ameryk� stoi przejmuj�cy wy�cig z czasem. Czy Ameryka nad��y na czas z tym wypoczwarzaniem si� do nowej for- my dziejowej? Jak d�ugi czas jest potrzebny na winienie cywilizacji mate- rialnej? "Zanim przemys�owcy utrac� marzenia o wyprodukowaniu jeszcze jednego ulepszonego otwieracza konserw, okres ca�ego jednego pokolenia mo�e by� stracony" - niepokoj� si� dziennikarze1. Niepok�j socjolog�w jest wi�kszy. Toynbee uwa�a, �e "nasza cywilizacja nie dojrza�a jeszcze do stadium pa�stwa �wiatowego... stadium takie jest poprzedzone okresem zam�tu, kt�ry bodaj potrzebuje dla swego przebiegu kilkunastu lat"2. Spengler uwa�a, �e przej�cie od kultury do cywilizacji zabra�o tysi�c pi��set lat3. Je�li tyle lat trzeba, aby od wiary w bo�ka piorunu doj�� do elektryczno�ci, to ile� lat up�ynie, by od elektrycznej lod�wki przerobi� drog� do irracjonalnej wiary, silnych ukocha�, masowych t�sknot i zbiorowych d��e�? Aby, odszed�- szy z europejskiej kultury do cywilizacji materialnej, zrobi� dziejowy skok - tym razem do w�asnej kultury? Ale przecie� wskutek wzrostu techniki przebieg epoki si� skraca: epoka ka- mienia �upanego trwa�a trzy tysi�ce lat, g�adzonego tysi�c osiemset, br�zu - osiemset, �elaza - trzysta. A przecie� post�p techniczny idzie w geometrycz- nym stosunku