- Upokorzenie smakuje tak samo w ustach każdego człowieka.
- r związku z tym wewnątrz komory prawej między obu prawymi bardziej odległymi od iebie ujściami można zauważyć do światła komory prawej wpuklający się wał mięśniowy, rw,...
- Nie nosił kapelusza, a głowę to miał taką jak święty Jerzy na obrazie! - Nie plotłabyś, pani! Zdaje się, że to był Żyd! - Żyd czy nie Żyd - dobrze mu tak! Niech nie pcha nosa między...
- Tak brzmi ten układ: "Na następujących warunkach ma zasadzać się przyjaźń między Rzymianami i sprzymierzeńcami Rzymian a Kartagińczykami i sprzymierzeńcami...
- Zamiast jednak przebić się przez linię otaczających iH> wrogów, zawiódł oczekiwania; wpadł między groźne szeregi 1 iuronów, lecz zaraz ostro skręcił i nim dosięgną! go choć...
- Ale tu Rankorn się zdradził: jego sylwetka mignęła wśród drzew o jakieś trzydzieści jardów poniżej, na zboczu zagajnika, i wtedy cała wataha runęła za nim wąską luką między...
- Jak wam się podoba taki model stosunków międzyludzkich? Czy w taki właśnie sposób chcielibyście odnosić się do swojej żony i dzieci? Ale dlaczego właściwie mielibyście...
- Gdyśmy do Ostroga przybyli i zajęli miejsca ważniejsze, bronić mogące przeprawy, bateryą moja naprzeciw Międzyrzecza-Ostrogskiego umieszczoną została...
- Zgodnie z procederem, który między rokiem 1693 a 1712 rozpowszechnią tacy jak Pontchartrain, król pożycza swoje okręty wraz z oficerami, marynarzami i armatami na wyprawy...
- Wikont leżał maleńki, biało-szary, zupełnie nieruchomy, bie- lały nieprzyjemne szczelinki między rzęsami, jakieś cieniutkie prze- zroczyste rurki wsunięto mu do obu...
- Listy Seneki dostarczają wielu przykładów owej uwagi poświęcanej zdrowiu, reżymowi, niedomaganiom i wszelkim niepokojom, które mogą pojawić się między ciałem a duszą60...
Upokorzenie smakuje tak samo w ustach każdego człowieka.
Akt tworzenia niema w sobiejawnego seksualnego zachowania. Dlawielu świadomychmechanizmów psychologii twórczości Czytelników nie jest to nic nowego aniodkrywczego. W tego typu pracy konieczne jest jednak podkreślenienawet i truizmów,ponieważspotkałem się z reakcją, iż przypisujętwórcom mających problemy w sferze seksualnej przeżywanie stanówPodniecenia seksualnego w trakcie tworzenia dzieła. Seksuolog, psycholog, psychoanalityk nie doszukuje się zawszelką cenę seksualnychmotywów zachowań w przypadku tworzenia sztuki erotycznej. Byłoby jednak naiwnością sądzić, iż tegotypu motywacjesię nie zdarzają. Ich potwierdzeniem bywają pamiętniki, wspomnienia, listy samychtwórców, jak i naukowa analiza twórczości przeprowadzonazgodnie2 zasadami metodologii. Arnold Hauser, w monografii Filozofiaistorii sztuki stwierdza: "W tym zakresie, w jakim sztuka rzeczy. 198 wiście polega na ekspresji nieświadomych popędów i niedopuszczalnych pragnień, przemawia ona rzeczywiście językiem symbolicznymobfitującym w obrazy seksualne: nikt nie będzie przeczył, iż niepohamowane popędy libidalne, związki kazirodcze, dziecięce doświadczenia erotyczne i fiksacja należą do motywów przewodnich sztukii literatury. Poezja kontynuuje erotyczne marzenia dzieciństwa i poecie prawie nigdy nie udaje się oderwać odobrazów swegoromansu rodzinnego). Frustracja stanowi uwarunkowanie dzieła sztuki". Jeżeli nawet odrzucimy psychoanalizę, to nie oznacza, iż motywy seksualne nie były inie są mechanizmemdziałalności twórczej. Psychologia twórczościuwzględnia wiele mechanizmów tej działalności, w tym i seksualne. Czy ujawnianie tych mechanizmówseksualnych ma sens? Czyjest potrzebne? Uważam,że tak. I tonie tylko w obrębie sztuki zaliczanej do erotycznej. Seks jest w końcu jednym z najsilniejszych mechanizmów życia psychicznego,możenie jest najważniejszy, zapewne nie jedyny, ale istnieje realnie. Niema więc potrzeby negować go. W Polsce nie mamy dotychczas pracpoświęconych tym zagadnieniom. Wynika to z wieluprzyczyn, alew piśmiennictwie światowym są coraz częściej spotykane. W tej pracyinformacje o twórcach sztuki erotycznej pochodząz różnych źródeł, zwłaszczaopierałem się na znakomitejmonografii Pierre Cabanne'a Psychologie de L'arterotiaue wydanejprzez Editions Somogy, Paryż 1971,z której pochodzą poniższe przykłady. Ikonografia chrześcijańska: Wieledzieł ujawnia symbolizm seksualny lub bliskość przeżyć mistycznych z seksualnymi, np. rzeźbaGiovanniego Lorenza Berniniego Ekstaza św. Teresy. Język mistycznymawiele podobieństw zmistyką seksualną. Jeżeli przyjrzymy sięobrazowi Louisa Borassa BiczowanieChrystusa,to można podejrzewać u twórcy pewnecechy homoseksualne. Nie oznacza to bynajmniej kierowaniaprzez artystę tego rodzaju uczuć wobec postacinamalowanej,ale w twórczości malarskiej wielu homoseksualistówistniejepodobne ujmowaniecech ciała. Peter Paul Rubens: Starzejący się malarz zawarł małżeństwoz szesnastoletniądziewczyną. Nie jest to zapewne nic nowego anidziwnego, a fascynacja młodym ciałem jest zupełnie zrozumiała. Jakjednak interpretowaćfakt, iż ukazujący ją obraz Rubens często pokazywał zaufanym gościom w domu,czy było tojedynie dzielenie się radością z udanego dzieła? Czy nie było w tym czegoś ekshibicjonistycznego? Tenostatni motyw jest cytowany w wielu pracach seksuologicznych,jak również w cytowanej przeze mnie monografiip. Cabanne'a. Boucher: W jego twórczości ujawniają sięcechy fetyszyzacji pośladków, pleców. Nic dotądnie wiemy o jegożyciu intymnym i niewiadomo, czywspomniana fetyszyzacja rzeczywiściemiała miejsce,czy jedynie ograniczała się do jego twórczości. Francisco y LucientesGoya: Jegozwiązek zhrabiną de Albawywarł duży wpływ na twórczość, w której kobieta jest wyrażanajako diaboliczna, perwersyjna. Wiemy, że hrabina urządzała w swympałacu orgieseksualne i Goya musiał wnich uczestniczyć, przyglądającsię jej współżyciuz innymi mężczyznami. Można wysunąćprzypuszczenie, że była oziębła i sadystyczna. Zapewne nieprzypadkowo w jego twórczości przewija się motyw kobiety będącejźródłemcierpienia. Johan Heinrich Fussli: Jego kompleksy seksualne wiązały sięzelementami nekrofilii, makabry. Powieść Lewisa Mnich posłużyła twórcy do ukazania marmurowych, białych ciał kobiet, przyjmującychz rozkoszą cierpienie oraz śmierć