Rozpowszechniaj� o nim rozmaite pikantne plotki, g�osz�ce, i� jest podobno autorem wielce nieprzystojnych utwor�w, kt�re bezimiennie kr�� w�r�d wtajemniczonych, a o...

Upokorzenie smakuje tak samo w ustach każdego człowieka.

Czy tak zepsutemu m�czy�nie mo�na powierzy� m�odziutk� c�rk�? Ju� to pierwsze ma��e�stwo nie jest udane, ale stoi za nim przynajmniej wielka fortuna. Plotki o obscenicznych utworach s� najrzetelniejsz� prawd�, ale ten hulaszczy okres niepow�ci�gliwo�ci j�zyka Fredro ma ju� za sob�. D�ugie lata mi�o�ci do pi�knej Zosi sublimuj� jego uczucia. S�owa Gustawa z IV aktu "�lub�w panie�skich" staj� si� jego w�asnym wyznaniem wiary: "Wierz mi - s� dusze dla siebie stworzone.@ Niech je w przeciwn� los potr�ci stron�,@ one wbrew losom, w tym lub tamtym �wiecie,@ znajd�, przyci�gn� i z��cz� si� przecie;@ tak jak dw�ch kwiat�w obce sobie wonie@ ��cz� si� w g�rze, jedna w drugiej tonie.@" I s�owa te okaza�y si� rzeczywi�cie prorocze. Po czternastu latach zabieg�w, perswazji, czekania, a potem uci��liwych formalno�ci zwi�zanych z procesem rozwodowym Aleksander Fredro i rozwiedziona ze Stanis�awem Skarbkiem Zofia wzi�li �lub 8 listopada 1828 roku w Korczynie, rodzinnym maj�tku Jab�onowskich. Trzeba uczciwie doda�, �e du�y wp�yw na skruszenie opor�w matki - obok dzia�ania �yczliwych m�odej parze przyjaci� - wywar�o nieoczekiwane uzyskanie przez rodzin� Fredr�w tytu�u hrabiowskiego. Takie uzyskiwane za pieni�dze galicyjskie hrabiostwo niewiele znaczy�o w oczach cz�onk�w autentycznych hrabiowskich rod�w, ale Mariann� Jab�onowsk�, matk� oblubienicy, jako� tam widocznie usatysfakcjonowa�o... Jak potoczy�y si� dalsze losy tego z takim trudem skojarzonego ma��e�stwa? Ot� zaraz po �lubie trzydziestopi�cioletni Aleksander z m�odsz� o pi�� lat �on� osiad� w rodzinnym maj�tku Fredr�w Be�kowej Wiszni niedaleko Lwowa, gdzie Fredro w zast�pstwie choruj�cego ojca gospodarowa� od roku 1824. Maj�tek ten nie by� ich jedyn� sta�� siedzib�. Fredrowie du�o podr�owali. Jaki� czas mieszkali w Pary�u, jaki� czas w Wiedniu, ale Be�kowa Wisznia by�a rodzinnym gniazdem, do kt�rego si� wraca z dalekich go�ci�c�w �wiata, do kt�rego si� r�wnie� wr�ci, by z�o�y� swe ko�ci na wieczny spoczynek. W tej to Be�kowej Wiszni, a przedtem w pobliskich Jatwi�gach, powsta�a wi�kszo�� utwor�w komediowych Fredry. Mo�na wnioskowa�, i� umi�owana Zofia mia�a w ich tworzeniu po�redni udzia�. Przed �lubem ona by�a bohaterk� wielu sztuk, z my�l� o niej autor wk�ada� mi�osne tyrady w usta swoich amant�w, po �lubie za� Zofia by�a pierwsz� czytelniczk� nowo powsta�ych utwor�w, a przede wszystkim dobrym duchem, sprawuj�cym piecz� nad niecierpliwym i wymagaj�cym tw�rc�. Tak jest! Dopiero w po�yciu ma��e�skim, w codziennym obcowaniu od rana do wieczora, ujawniaj� si� trudne cechy charakteru pana rotmistrza. Weso�y, dowcipny, �wietny gaw�dziarz, dla tych zalet wielce ceniony w towarzystwie - w czterech �cianach domu miewa� ostre ataki melancholii spowodowanej przede wszystkim cierpieniem fizycznym. "Skazany od m�odo�ci do grobu na dwie ci�kie choroby: podagr� i hipochondri�, nie umia� znosi� cierpienia z cierpliwo�ci� i poddaniem si�" - charakteryzuje m�a Zofia Fredrowa w po�miertnym wspomnieniu o nim. Jest to powiedziane do�� agodnie, bo inne przekazy, oparte na takich �r�d�ach, jak relacja krewnych i korespondencja, maluj� Fredr� jako niezwyk�ego impetyka, terroryzuj�cego ca�y dom swoimi niehumorami, niepohamowan� gwa�towno�ci�. Wprawdzie "��da� tylko - wspomina c�rka Zofia Szeptycka - by by�o dobrze i wszystko o swojej godzinie, wi�cej w szczeg�y nie wchodzi�; gdy za� czasem wci�gni�to go w nie, taki z tego wynika� orkan dla wszystkich, �e i nie by�o czego wywo�ywa�, bo si� nigdy nie op�aci�o. Wynikiem tego jednak by�o u biednej mamy pewnie nigdy nie spe�nione marzenie "pomocy m�czyzn"". A wi�c, jak by�my to okre�lili dzisiaj, nie by�o to ma��e�stwo "partnerskie", ale czy i dzisiaj bywa ono tak cz�sto udzia�em wsp�czesnych kobiet? Aleksander Fredro zmar� 15 lipca 1876 roku, licz�c osiemdziesi�t trzy lata. Jego �ona w sze�� lat p�niej. Oboje zostali pochowani w ko�ci�ku w Rudkach, w bliskim s�siedztwie Be�kowej Wiszni. Zw�oki wielkiego kmediopisarza, nazywanego cz�sto "polskim Molierem", zosta�y zabalsamowane. Na pomniku nagrobnym Zofii Fredrowej widnieje napis: "Zofia z hrabi�w Jab�onowskich hrabina Fredrowa najlepsza �ona, urodz. d. 20 maja 1798 r., zmar�a d. 1 listopada 1882 r." Przez czterna�cie lat Aleksander Fredro walczy� o to, aby Zofia zosta�a jego �on�. I wyboru swego nigdy nie �a�owa�. Jego zwi�zek z Zolk�, jak nazywa� �on�, by� bowiem bardzo szcz�liwy. Byli zwi�zani ze sob� w dobrym i w z�ym przez blisko p� wieku, mieli dwoje udanych dzieci: uzdolnionego literacko syna, Jana Aleksandra, autora kilku zgrabnych komedii, i odznaczaj�c� si� talentem malarskim c�rk� Zofi� (p�niejsz� Szeptyck�). Zawdzi�czamy jej portrety obojga rodzic�w. Posiadali fortun� umo�liwiaj�c� im dostatni tryb �ycia, rozliczne podr�e i utrzymywanie rozleg�ych stosunk�w towarzyskich z pierwszymi domami �wczesnej Galicji. Fredro cieszy� si� s�aw� znamienitego komediopisarza, a jego sztuki odnosi�y tryumfy w lwowskim teatrze. Bywa�y wprawdzie chwile ci�kie, jak na przyk�ad d�ugi okres cierpienia duchowego, kiedy pisarstwu Fredry zarzucano brak cech narodowych, b�aho�� intrygi i zacofanie. By� te� przewlek�y proces o obraz� majestatu cesarza Austrii

Rozpowszechniaj� o nim rozmaite pikantne plotki, g�osz�ce, i� jest podobno autorem wielce nieprzystojnych utwor�w, kt�re bezimiennie kr��� w�r�d wtajemniczonych, a o...

Upokorzenie smakuje tak samo w ustach każdego człowieka.

Rozpowszechniaj� o nim rozmaite pikantne plotki, g�osz�ce, i� jest podobno autorem wielce nieprzystojnych utwor�w, kt�re bezimiennie kr�� w�r�d wtajemniczonych, a o...