- Upokorzenie smakuje tak samo w ustach każdego człowieka.
- Drugie, w postaci jedynie mo|no[ci biernej, mianowicie |eby z przed istniejcej materii mogBo by uczynione przez Boga: I w ten to sposób - wedBug Augustyna - ciaBo czBowieka przedistnieje w dzieBach sze[ciu dni w postaci zarodków powodujcych (ni|ej, z
- A jednak każdy krok w stronę linii białych kolumn, która ciągnęła się na północ i południe przez wzgórza południowego Manganaru, tylko zwiększał moje poczucie oddalenia od...
- Od słowa do słowa i zanim się spostrzegłem, Aszan wyłaził przez okno, moje zęby chwiały się jak sosny na wietrze, a Pensimer zjadała wszystko, co jej wpadło w rękę...
- Zamiast jednak przebić się przez linię otaczających iH> wrogów, zawiódł oczekiwania; wpadł między groźne szeregi 1 iuronów, lecz zaraz ostro skręcił i nim dosięgną! go choć...
- Pełne światło z otwartego, na obszerną łąkę okna pada teraz na jego zgarbioną i znędzniałą postać Stoi tak przez chwilę, mnąc w ręku stary pilśniowy kapelusz, a chude...
- Coś w tym jest, ale przecież z biedą, bo z biedą, lecz przez ponad dwadzieścia lat jakoś się goliłem i przestałem to robić dopiero wtedy, gdy szczenięcy puch na pysku Psa...
- Użycie owych anegdot w metodzie koanów zostało zapoczątkowane przez Yiian-wu (1063-1135) i jego ucznia Ta-hueia (1089--1163) w dziesiątym lub jedenastym pokoleniu po...
- Gdy brat Aleksandra, wielki książę Andrzej, zbiegł z kraju w roku 1252, po tym jak jego wojska zostały rozgromione przez oddziały mongolskie przysłane z Saraju, Batu--chan...
- Puścili cwałem swoje śmigłe konie i dalej w las! Przez krótki czas jechali razem, ale że w tej okolicy na zwierzynie nie zbywało, Lech już po paru chwilach ujrzał wspaniałego...
- Nigdy nie bał się śmierci, traktował życie jak najlepszą przygodę, a teraz Luthien, ten naiwny młodzieniaszek znaleziony przez niego na drodze, kolejny raz otworzył mu oczy...
Upokorzenie smakuje tak samo w ustach każdego człowieka.
Nic więc dziwnego, że ci spadkobiercy Aleksandra w czasach późniejszych nie krępowali się wcale. Z Eurydyką Ptolemeusz miał kilkoro dzieci, z których najstarszy był Ptolemeusz, przezwany Keraunos (Piorun). Czy ją kochał? Trudno na to odpowiedzieć, ale jedno jest pewne, że bardziej niż ją kochał jedną z dam dworu, Berenikę, Macedonkę ze znakomitego rodu; nie rozwiedziony z pierwszą żoną, żył również z tą drugą, jeździł z nią w dalekie podróże morskie, gdy zakładał swe królestwo na wyspach Archipelagu — i tu, na cudnej wyspie Kos, przyszedł na świat ich syn, również Ptolemeusz, ten, co później otrzymał imię Filadelfa. Ojciec dał mu też dobre wychowanie; gdy starszego syna wychował popierany przez Eurydykę Demetrios z Faleronu, nauczycielem młodszego był humanista Zenodotos, późniejszy kierownik biblioteki Muzeum. 206 Starszy miał charakter dziki i nieokiełznany; młodszy był cichy, dobry i mądry; już wtedy uważano go za lepszego następcę tronu niż starszego królewicza. Szczególnie tego zdania była Berenika; wpływ jej zaś na króla był wielki. Co robić? Demetrios kruszył kopie o swego wychowanka — zapewne nie tylko z pobudek osobistych. Dynastia nie zdążyła się jeszcze utrwalić; przeciwko dziedziczeniu tronu przez starszego nikt by nie oponował, lecz pozbawienie go praw na korzyść młodszego mogło wywołać niebezpieczne zaburzenie — za przykład posłużyła historia dzieci Kasandra. Jednakże czar Bereniki zwyciężył: w roku 285 Ptolemeusz, będąc już osiemdziesięcioletnim starcem, w przewidywaniu bliskiej śmierci wyznaczył na swego pomocnika w rządach młodszego syna. Eurydyka z synem jeszcze wcześniej go opuściła, udając się do Demetriosa Poliorketesa, męża swej wówczas już dawno zmarłej siostry Fili; Keraunos zwrócił się zaś o pomoc do wielkiego Seleukosa, który stał wówczas u szczytu potęgi. W dwa lata potem zmarł władca Egiptu. Jak było do przewidzenia, jego młodszy syn, ogólnie lubiany Ptolemeusz II, odziedziczył tron bez trudności. Jego czterdziestoletnie panowanie — to kwitnąca epoka Egiptu Ptolemeuszów. Ale dobrze powiedział o nim wyżej wspomniany poeta Teokryt, że: Dobrze on zna miłujących, a lepiej — niemiłujących. Do tych ostatnich należał Demetrios z Faleronu. Młody król nie mógł zapomnieć jego starań na korzyść starszego brata; wstąpiwszy na tron, wysłał go do małego miasteczka egipskiego, gdzie dawny archont Aten i doradca Ptolemeusza I zakończył swój owocny żywot. Taki był jego błąd i fatalne dla niego wyniki; a że to był błąd — wykazał wkrótce najwyższy na ziemi sąd, sąd historii. Jaką zbrodnią wychowanek filozofa skalał swe życie i jak był za to ukarany — ujrzymy w następnym opowiadaniu. 35. Pogrom galijski Demetrios Poliorketes i Ptolemeusz I zmarli prawie równocześnie; z diadochów w ścisłym tego słowa znaczeniu żyli jeszcze tylko Seleukos i Lizymach. Obaj znajdowali się wówczas u szczytu sławy i potęgi. 207 Lizymach, skrzywdzony, jak widzieliśmy, w Azji przy podziale dziedzictwa Antygonosa pod Ipsos, znalazł dla siebie dostateczne wynagrodzenie w Europie. Pyrrus, któregośmy pożegnali jako władcę Macedonii, krótki czas utrzymał się tutaj na tronie. Kieska Demetriosa pociągnęła za sobą zerwanie jego umowy z Lizymachem, zawartej przeciw wspólnemu wrogowi, wobec czego zaostrzyły się ich stosunki. Macedończycy niedługo zastanawiali się nad wyborem pomiędzy nimi dwoma: narzuconym królem Epiru a starym Lizymachem, towarzyszem Aleksandra Wielkiego. Pyrrus wrócił do Epiru i pozostał tam dopóty, dopóki wypadki w Italii nie otworzyły nowego pola zaspokojenia jego ambicji; Lizymach zajął Macedonię i Tesalię, pozostawiając dla syna Demetriosowego, Antygona Gonatasa, tylko niektóre, uznające jego władzę państewka greckie. Macedonia z Tesalią, Tracja i Azja Mniejsza do Taurusu — stanowiły siłę bardzo poważną, zwłaszcza jeżeli dodamy do tego zalety osobiste Lizymacha, który był równie zdolny jako wódz, władca i administrator. Jego mądra polityka finansowa dała mu możność rozporządzania poważnym skarbem, który się mieścił w niedostępnym Pergamonie pod pieczą skarbnika wojskowego Filetajrosa. Co prawda miał on już lat około osiemdziesięciu, lecz prawą jego ręką był czterdziestoletni syn, dzielny Agatokles, który niezadługo przedtem dowiódł swych niezwykłych zdolności w wojnie przeciwko Demetriosowi. Zdawało się, że obecnie spokój jest zabezpieczony na Półwyspie Bałkańskim, gdy nagle Lizymach swym zbrodniczym i szalonym czynem zburzył wszystko, co zbudował w życiu. W gruncie rzeczy tragedia jego rodziny była dalszym ciągiem rodzinnego dramatu Ptolemeusza I. Syn Lizymacha, Agatokles, był żonaty z córką Ptolemeusza z pierwszego małżeństwa, Lizandrą, rodzoną siostrą Ptolemeusza Keraunosa; sam zaś Lizymach na starość ożenił się z A r s i n o e, córką tegoż Ptolemeusza i Bereniki, a więc rodzoną siostrą Ptolemeusza Filadelfa. Powodzenie Bereniki w sprawie dziedzictwa tronu egipskiego dobrze wróżyło jej córce: czy nie można by tak sprawami pokierować, aby władza królewska z rąk starego męża Arsinoe przeszła w ręce jej młodocianego syna? Co prawda Agatokles był przeszkodą; ale Lizymach pozostawał całkowicie pod władzą swej żony. Wpływ swój wyzyskała Arsinoe w ten sposób, że oczerniła Agatoklesa przed podejrzliwym ojcem i starca, który zapewne już niezupełnie panował nad swym umysłem, doprowadziła do tego, że kazał uwięzić syna i życie mu odebrać. 208 Zgodnym krzykiem oburzenia przyjęło całe państwo Lizymacha wieść o niecnym synobójstwie. Lizandra, wdowa po Agotoklesie, uciekła do Seleukosa, gdzie już się znajdował jej brat, Ptolemeusz Keraunos; ustępując prośbie obojga, Seleukos, już podówczas starzec osiemdziesięcioletni, przeszedł Tauros i wkroczył na ziemie Azji Mniejszej, podległe Lizymachowi. Wszędzie witano go radośnie jako wybawiciela od niecnego synobójcy; Lizymach nie miał już więcej przyjaciół. Jego wierny dotychczas skarbnik, Filetajros z Pergamonu, opuścił go i uznał władzę Seleukosa; był to najboleśniejszy cios dla nieszczęśliwego króla-synobójcy, gdyż razem z Pergamonem stracił swe ogromne skarby, które zbierał przez dziesięciolecia. Trzeba było jeszcze raz wdziać kolczugę na starcze ciało i wyruszyć osobiście przeciw wrogowi. Spotkali się obaj znów we Frygii, tym razem jednak jako nieprzyjaciele. Na równinie Kurosu doszło do bitwy (281). Pierścień Apollina i tym razem — ale już po raz ostatni — zapewnił Seleukosowi powodzenie: Lizymach stracił królestwo i życie, jego wojska przeszły na stronę zwycięzcy. A potem? Lizandra była przekonana, że Seleukos rozpoczął wojnę w imię zemsty za jej męża, Agatoklesa, i że tron Lizymacha przypadnie w udziale jej jako wdowie; tego samego zdania był również Ptolemeusz Keraunos, z tą jedynie różnicą, że rządzić będzie on, jako brat królowej