Nie zapominaj tak�e o radiu i telewizji...

Upokorzenie smakuje tak samo w ustach każdego człowieka.

M�cz� mnie m�wcy, kt�rzy s� stale na wojennej �cie�ce z mediami elektronicznymi. Zdradz� wam sekret: �aden przemys� nie jest bardziej wra�liwy na to ludzkie pragnienie ni� rozg�o�nie komercyjne. Racj� ich istnienia jest dowiadywanie si�, jakie s� potrzeby ludzi, a nast�pnie dawanie im tego. Nie podoba mi si� to tak samo jak tobie, niestety takie s� fakty. Dlatego m�wca, kt�ry nie wie, co si� dzieje w mediach elektronicznych, nie dotrze tam, gdzie �yj� prawdziwi ludzie. Jednym z najlepszych �r�de� materia�u ilustracyjnego jest radio i telewizja. Innym �r�d�em przyk�ad�w s� specjalne ksi��ki z materia�em ilustracyjnym. Wiem, wiem. Mo�e wydawa� si� to oszukiwaniem, lecz tak naprawd� nim nie jest tak d�ugo, jak d�ugo obdarzasz zaufaniem osob�, kt�ra pierwsza opowiedzia�a dan� histori� czy pos�u�y�a si� dan� ilustracj�. Wi�kszo�� ksi��ek z przyk�adami nie ma wielkiej warto�ci, lecz je�li znajdziesz w nich trzy czy cztery dobre przyk�ady, to s� one warte swojej ceny. A teraz podam wam najlepsze �r�d�o ilustracji jakie znam: s� nim ludzie, z kt�rymi rozmawiasz. Kiedy dasz do zrozumienia, �e "odda�by� dusz�" za dobry przyk�ad, twoi przyjaciele zaczn� ich szuka� dla ciebie. Opr�cz tego b�d� mieli prawdziw� frajd� s�ysz�c jak u�ywasz historii czy cytat�w, kt�rych ci dostarczyli (co zwi�kszy ich pragnienie znalezienia jeszcze wi�kszej ilo�ci przyk�ad�w). M�wienie nigdy nie jest prywatn� spraw� m�wcy. Powinno ono anga�owa� publiczno��, a jednym z najlepszych sposob�w osi�gni�cia tego celu jest poproszenie ich o pomoc w znalezieniu ilustracji. * * * "Po��czenie matematyka z poet�, zapa�u z umiarem, pasji z poprawno�ci� - oto prawdziwy idea�." - William James * * * Z pasj� Pi�tym i ostatnim elementem komunikacji jest "pasja". Je�li to co m�wisz nie ma dla ciebie wi�kszego znaczenia, nie b�dzie go te� mia�o dla kogo� innego! Nienawidz� nudnych, pozbawionych �ycia i pasji przem�wie�. Postanowi�em, �e ju� nigdy wi�cej nie b�d� ich s�ucha�. Kiedy jestem zmuszony s�ucha� do ko�ca nudnej mowy, gram w pewn� gr�. Sprawdzam, ile razy uda mi si� przej�� przez wszystkie litery alfabetu zanim m�wca dobrnie do ko�ca - u�ywam przy tym jedynie pierwszych liter s��w, kt�rych u�y�. By� mo�e nie wyra�a to zbyt wiele szacunku, lecz jest o wiele bardziej kurtuazyjne od zapadni�cia w drzemk�. Je�li jeste� duchownym, wiesz, �e trudno uczyni� nudnym co� tak ekscytuj�cego jak ewangelia. Mimo to wszyscy wiemy, �e zdarza si� to cz�sto w niedzielny poranek w tysi�cach ko�cio��w. Je�li jeste� sprzedawc� towaru, kt�ry nie wzbudza w tobie zara�liwego entuzjazmu, powiniene� postara� si� o nowy towar. A je�li twoje sprawozdanie przed cz�onkami zarz�du czy komisji nie "porusza ci�", to mo�esz by� pewny, �e nie zainteresuje te� nikogo innego. M�j przyjaciel John Haggai, za�o�yciel i dyrektor Haggai Institute for Advanced Leadership Training, jest jednym z najbardziej skutecznych m�wc�w jakich znam. Gdy zbiera�em fundusze na program budowlany, zadzwoni�em do niego i zapyta�em, jak on to zrobi�. Powiedzia� mi: "Steve, powiedzia�em mojej sekretarce, �e odwo�uj� wszystkie moje rozmowy telefoniczne i nie chc�, aby na kr�tko przed powt�rnym przyj�ciem Chrystusa ktokolwiek mi przeszkadza�. Nast�pnie usiad�em za biurkiem i zacz��em si� zastanawia� nad tym projektem i nad tym, jak wiele zmieni on w �yciu ludzi. Kiedy by�em tak podekscytowany, �e nie mog�em ju� d�u�ej wysiedzie�, szed�em prosi� o pieni�dze". Zasada ta b�dzie dzia�a�a tak�e w twojej mowie. Gdy b�dziesz j� przygotowywa�, obud� w sobie entuzjazm. Je�li nie potrafisz by� ni� podekscytowany, popro�, aby zamiast ciebie wyg�osi� j� kto� inny. Rozdzia� 8.& Przygotowanie mowy "G�o� nauk�, nastawaj w por�, nie w por�, w razie potrzeby wyka� b��d, poucz, podnie� na duchu z ca�� cierpliwo�ci�, ilekro� nauczasz." - 2 Tym 4, 2 W seminarium mia�em profesora, kt�ry m�wi� studentom, �e na ka�d� minut�, jak� kaznodzieja sp�dza za pulpitem, powinna przypada� godzina przygotowa�. Nie mia� zielonego poj�cia o prawdziwym �yciu. Od dwudziestu lat nie s�u�y� w ko�ciele i nie zdawa� sobie sprawy z czasowych rygor�w narzucanych przez napi�ty rozk�ad zaj�� wsp�czesnego duchownego. Wielu pastor�w wyg�asza trzy trzydziestominutowe kazania w tygodniu - gdyby chcieli pos�ucha� rady mojego profesora, musieliby po�wi�ca� dziewi��dziesi�t godzin w tygodniu na przygotowania. Zadanie to jest wykonalne dla mnicha, kt�ry nie ma rodziny i nie chce je�� ani spa�. Chocia� profesor myli� si� co do ilo�ci czasu, jaki nale�y po�wi�ci� na przygotowanie kazania, nie myli� si� co do znaczenia przygotowania. Louis Pasteur powiedzia� kiedy�: "Przypadek faworyzuje jedynie przygotowane umys�y". Prezydent Nion powiedzia� mi kiedy�, �e rozmawiaj�c z synem Winstona Churchilla wyrazi� sw�j podziw dla jego zdolno�ci do improwizowanych przem�wie�. Ten odpowiedzia�: "O tak, obserwowa�em jak ojciec ca�ymi godzinami przygotowywa� te improwizowane przem�wienia. Jedn� z cech dobrej mowy jest �atwo��, z jak� jest wyg�aszana. Istnieje bezpo�redni zwi�zek pomi�dzy �atwo�ci�, z jak� kto� przemawia, a prac� w�o�on� w przygotowanie mowy. Mia�em przyjaciela, kt�ry uwielbia� przemawia�, lecz nie by� w tym zbyt dobry. Przypadkowo us�ysza�em, jak m�wi� do naszego wsp�lnego znajomego: "Nie przygotowuj� si�. Chyba po prostu mam ten dar". Pragn��em mu powiedzie� (nie zrobi�em tego), �e rzeczywi�cie ma dar, lecz nie dar wyg�aszania m�w. Jego dar by� tak pot�ny, �e nikt nie �mia� powiedzie� mu o tym, �e jego przem�wienia s� okropne. W tym rozdziale przyjrzymy si�, jak przygotowa� mow�. Niew�a�ciwe przygotowanie jest powodem niepowodzenia wi�kszo�ci z�ych przem�wie�. Nie znaczy to, �e spos�b prezentacji nie jest wa�ny (powiem o tym w nast�pnym rozdziale), lecz �e je�li nie po�wi�cisz czasu na przygotowanie si� i nie wykonasz tego jak nale�y, konfrontacja z publiczno�ci� mo�e mie� tak katastrofalne skutki jak skakanie z samolotu bez spadochronu. * * * "Cz�owiek jest g�uchy na wszystko do czego nie daj� mu przyst�pu jego do�wiadczenia." - Fredrich Wilhelm Nietzsche * * * Pami�taj o s�uchaczach Pierwsz� rzecz�, kt�r� musi wzi�� pod uwag� autor mowy s� s�uchacze - o dziwo, jest to najbardziej zaniedbywany fragment przygotowa�. Opr�cz tego, �e czas jest najcenniejszym darem, jaki ofiaruj� ci s�uchacze, i nie powiniene� go marnowa�, istnieje jeszcze kilka innych czynnik�w zwi�zanych z audytorium, o kt�rych nale�y pami�ta�. Kilka lat temu pewien m�czyzna, kt�remu zale�a�o na udowodnieniu prawdziwo�ci swojego pogl�du na sztuk�, da� ma�pie p�dzel malarski i nauczy� j� malowa�. Nast�pnie wystawia� te ma�pie "dzie�a sztuki" jako swoje w�asne