Stosowane tak�e w przypadkach konieczno�ci cz�stego pobierania krwi u os�b z trudno dost�pnymi �y�ami (np...

Upokorzenie smakuje tak samo w ustach każdego człowieka.

u dzieci). NACZYNIAK, angioma, zmiana wrodzona spowodowana miejscowym zaburzeniem rozwojowym naczy�, zaliczana do nowotwor�w niez�o�liwych z tkanki naczyniowej, mo�e rozwija� si� z naczy� krwiono�nych mb limfatycznych. Leczenie promieniami X lub chirurgiczne. NACZYNIAK KRWIONO�NY, nowotw�r niez�o�liwy powsta�y na tle miejscowego zaburzenia rozwojowego naczy� krwiono�nych. Wyst�puje w sk�rze (g�owy, szyi, tu�owia), tkance podsk�rnej, rzadziej w narz�dach wewn. (w�trobie, ko�ciach). Mo�e wyst�powa� w m�zgu i rdzeniu kr�gowym. Ujawnia si� we wczesnym dzieci�stwie i przybiera r�ne postacie (naczyniak plamisty, gwia�dzisty lub w postaci sinoczerwonego guzka). Leczenie operacyjne lub napromienianiem, zamra�anie bezwodnikiem kwasu w�glowego, �> elektrokoagulacja. NACZYNIAK LIMFATYCZNY, nowotw�r �agodny powstaj�cy w wyniku zaburze� rozwojowych naczy� ch�onnych. Mo�e by� zwyk�y � rozrost i poszerzenie naczy� limfatycznych w sk�rze, jamisty�du�e przestrzenie limfatyczne po��czone s� ze sob� na ograniczonej przestrzeni w sk�rze lub w in. narz�dach, oraz mo�e tworzy� wodniaka torbielowatego szyi. Leczenie operacyjne. NACZYNIAKOWATO�� KRWOTOCZNA WRODZONA ->- Oslera choroba. NACZYNIA KRWIONO�NE, w�skie, elastyczne rurki r�nej grubo�ci i d�ugo�ci, o odmiennej budowie, tworz�ce zamkni�ty uk�ad, w kt�rym kr��y krew wprawiana w ruch dzi�ki skurczom i rozkurczeni serca. Do n.k. zalicza si�: t�tnice, �y�y i naczynia w�osowate. Choroby n.k. dzieli si�, w oparciu o dane anat., na choroby �>� t�tnic, �> naczy� w�osowatych i �>- �y�. Jest to podzia� sztuczny, gdy� w wielu zespo�ach chorobowych zmiany anatomopatol. pojawiaj� si� w r�nym stopniu, nasileniu i czasie prawie we wszystkich elementach sk�adowych uk�adu krwiono�nego. Praktyczny podzia� klin. uwzgl�dnia 2 du�e grupy chor�b n.k.: choroby organiczne i czynno�ciowe. W chorobach organicznych (angioorganopatiach) zmiany de-generacyjne, zapalne i zakrzepowe powoduj� zw�enie lub niedro�no�� wiat�a naczy� i zaburzenie ukrwienia w obszarach zaopatrywanych przez te naczynia. W chorobach czynno�ciowych (angioneuropatiach) wyst�puj� zaburzenia naczynioruchowe, Kt�re przez d�ugi czas nie powoduj� nast�pstw organicznych, niekiedy jednak s� pocz�tkiem zmian organicznych lub im towarzysz�. Obie grupy chor�b prowadz� do ostrej lub przewlek�ej niewydolno�ci kr��enia (-niewydolno��). Do zaburze� naczyniowych nale�y m.in. �> Raynauda choroba i �> akrocyjanoza. Organiczna choroby naczy� obejmuj�: �>-zarostowe stwardnienie t�tnic, zakrzepowe". -zarostowe zapalenie naczy� krwiono�nych (choroba Buergera), zapalenie naczy�, zakrzep t�tnicy i �y�y, t�tniaki, �ylaki, zakrzepowe zapalenie �y�, przetok� t�tniczo-�yln�, nowotwory (�> naczyniaki), mia�d�yc�, NACZYNIA LIMFATYCZNE,przewody rurkowate r�nej grubo�ci� podobne do �y�, odprowadzaj�ce z tkanek� limf�. Rozr�nia si� n.l. w�osowate i w�a�ciwe; pierwsze z nich budow� przypominaj� krwiono�ne naczynia w�osowate (�ciana ich zbudowana jest z samego �r�db�onka), drugie podobne s� do �y� i jak one i maj� liczne zastawki. N.l. biegn� ;najcz�ciej r�wnolegle do �y�, z tym �e . na swej drodze wpadaj� przynajmniej do jednego z �> w�z��w limfatycznych, w kt�rym nast�puje filtrowanie limfy. N.l. uchodz� ostatecznie do du�ych pni limfatycznych, a te ��cz� si� j w grubsze przewody, wpadaj�ce do lewego i prawego k�ta �ylnego. Zob. te� przew�d piersiowy. NACZYNIA WIE�COWE, t�tnice i �y�y zaopatruj�ce mi�sie� sercowy. T�tnice wie�cowe prawa i lewa odchodz� bezpo�rednio od aorty wst�puj�cej. Prawa biegnie w bru�dzie wie�cowej dooko�a prawej po�owy serca; na tylnej �cianie odchodzi od niej ga�� mi�dzy komorowa tylna. Lewa przebiega w bru�dzie mi�dzy -komorowej przedniej i oddaje niewielk� ga�� okalaj�c�. T�tnice wie�cowe nale�� do tzw. t�tnic ko�cowych, tzn. maj�cych ma�o rozga��zie� i po��cze� mi�dzy sob�, tak �e w przypadku zatkania zakrzepem lub zatorem jednej z ich ga��zek nast�puje�zawa� serca. NACZYNIA W�OSOWATE, drobniutkie naczynia po�rednie mi�dzy letniczkami i najmniejszymi �y�ami, o �rednicy 5-25 urn i �cianach sk�adaj�cych si� ze �r�db�onka otoczonego b�on� podstawow� z�o�on� z w��kien siateczkowych. Przez cienk� �cian� n.w. tlen przedostaje si� z krwi do tkanek, a do krwi przechodzi dwutlenek w�gla (wymiana gazowa). Chorobom n.w. towarzysz� objawy krwotocznej, naczyniowej -> skazy w postaci plamicy, kt�ra jest wyrazem uszkodzenia n.w. i wzmo�onej ich przepuszczalno�ci. Uszkodzenie �cian n.w. mog� wywo�a� czynniki toksyczne, bakteryjne, alergiczne oraz zmiany zwyrodnieniowe i inwolucyjne. Dla naczyniowego typu krwawie� charakterystyczne s� punkcikowate wybroczyny krwawe lub wylewy plamkowe wyst�puj�ce przewa�nie na ko�czynach dolnych. Czas krzepni�cia i krwawienia s� prawid�owe, jak r�wnie� poziom osoczowych czynnik�w krzepni�cia i liczba�> krwinek p�ytkowych. Dodatnie s� natomiast pr�by w�o�niczkowe: pr�ba Rumpel-Leedego. Z wyj�tkiem choroby �> Oslera, wrodzone skazy naczyniowe s� niezmiernie rzadkie, nabyte natomiast wyst�puj� do�� cz�sto, zw�aszcza �>� Henocha-Schonleina plamica oraz objawowa �> plamica (naczyniowa) w przebiegu infekcji bakteryjnych i wirusowych, zatru�, awitaminoz, chor�b przewlek�ych. Plamica mo�e wyst�pi� r�wnie� u ludzi w wieku starczym i u os�b wyniszczonych, a niekiedy u kobiet przed miesi�czk�. NACZYNI�WKA, tylny odcinek �> b�ony naczyniowej (jagod�wki) �> oka, le��cy pomi�dzy �� siatk�wk� i �> tward�wk�, wy�cielaj�cy tyln� cz�� oka. Barwy brunatnej, n. jest z�o�ona g�. z g�stej sieci naczy� krwiono�nych, po��czonych delikatn� tkank� ��czn�, kt�ra zawiera liczne kom�rki barwnikowe i od wewn�trz i zewn�trz jest ograniczona 2 cienkimi b�onkami. Naczynia n. s� u�o�one w 3 warstwach, z kt�rych po�o�ona najbardziej ku przodowi, pod siatk�wk�, sk�ada si� z drobnych naczy� w�osowatych. Zasadnicz� czynno�ci� n. jest od�ywianie fotoreceptor�w siatk�wki: �> czopk�w i �> pr�cik�w oraz cia�a szklistego. R�wnocze�nie stanowi ona ciemn� wy�ci�k� wn�trza ga�ki ocznej, wzmagaj�c jej optyczne w�asno�ci. Najcz�stszymi chorobami n. s� stany zapalne powstaj�ce na tle r�nego rodzaju chor�b og�lnoustrojowych i miejscowych schorze� oka lub te� przechodz�ce z s�siednich tkanek. N. ulega te� do�� cz�sto zwyrodnieniom zwi�zanym z podesz�ym wiekiem, w nast�pstwie wysokiej kr�tkowzroczno�ci lub na tle dziedzicznym. W przebiegu wszystkich tych stan�w chorobowych czynno�� siatk�wki od�ywianej przez n. ulega znacznym zaburzeniom, szczeg�lnie niebezpiecznym, gdy obejmuj� one rejon �>- plamki ��tej. Nowotwory n. mog� by� dobrotliwe (np. naczyniaki) lub z�o�liwe (np. �> czerniak). NAD �> dwunukleotyd nikotynamidoadeninowy