- Upokorzenie smakuje tak samo w ustach każdego człowieka.
- Są to systemy Wade'a-Gilesa (Wielka Brytania i Ameryka — znany także jako system Wade'a), system Ecole Francaise de l'Extreme Orient (Francja) oraz system Lessinga...
- Wiatr jest nie tylko wtedy, kiedy na zewnątrz rzeczywiście mocno dmucha, wiatr powstaje również wtedy, gdy jedziecie samochodem i są otwarte okna; jest on także, kiedy...
- Powiem Ci także, że nie Ciebie dla krzeseł tych, ale zapewne krzesła te dla Ciebie kocham, Dialy – i jeśli mogę krzesło słomiane tak ukochać, to muszę jego panią nad...
- Budziła tym zawiść wśród sztywnych, nudnych markiz i hrabianek, brakowało jej także powiernicy, z którą mogłaby rozważać plany na najbliższe dni, a teraz dziwny los...
- Ponad wieżą gałka złota utrzymywała powietrznik w kształcie syreny z mieczem i tarczą, a niżej zegar był umieszczony, także niemało miasto kosztujący, bo misterny był i żaden...
- Poziom techniki bedacej dzisiaj dla wielu ludzi substytutem sacrum, a takze zrodlem wielu mitow (w dziedzinie futurologii i science-fiction) oraz...
- Posiada podział pięcioaktowy z chórami polskimi podzielonymi na dwie grupy protestantów i katolików i prowadzącymi własną akcję równoległą do akcji głównej, a także dwoma...
- Zaproponował mi także pensję w wysokości dwustu tysięcy dolarów rocznie w gotówce, bez żadnych podatków, i powiedział, że mogę dalej pobierać moje wynagrodzenie w Centurionie...
- Kryształ jest także budzącą zachwyt strukturą materii, a jak inni twierdzą, występującą także poza materią...
- To także bardzo istotny problem egzystencjalny: czy stawić czoło życiu mając przekonanie, że zdoła się pokonać życiowe trudności - czy też oczekiwać, że poniesie się klęskę...
Upokorzenie smakuje tak samo w ustach każdego człowieka.
38). GEOGRAFIA LINGWISTYCZNA — (językowa) jest dzia- łem językoznawstwa badającym i przedstawiającym kartograficznie zasięgi terytorialne zjawisk językowych — gramatycznych i leksykalnych — przede wszystkim rozprzestrzenianie cech i wyrazów gwarowych (9, s. 99). Geografia lingwistyczna i dialektologia są dyscyplinami, które omawiają zjawiska językowe z uwagi na ich rozpowszechnienie. Pierwsza z nich odnosi się głównie do większości zespołów lingwistycznych i oczekuje się od niej m. in. dostarczenia podstaw geograficznych do klasyfikacji typologicz- nej i genetycznej języków świata (10, s. 38). GRAMATYKA HISTORYCZNA — (zwana też diachroni- czną) w przeciwieństwie do gramatyki opisowej (czyli synchronicznej) badającej i opisującej język współcześnie używany, próbuje przedstawić dany język w jego rozwoju (9, s. 103). Gramatyka historyczna bada rozwój jednego systemu językowego, np. literackiego (10, s. 38). HISTORIA JĘZYKA — bada zróżnicowanie języka etnicznego na wiele odmian w związku ze zmianami dokonującymi się w życiu narodu (10, s. 38). LEKSYKOGRAFIĄ — dział wiedzy, którego zadaniem jest gromadzenie i udostępnianie zasobów leksykalnych języka w postaci wszelkiego rodzaju słowników (wg 10, s. 39). STYLISTYKA — nauka o różnych odmianach stylu rozumianego jako sposób wyrażania myśli w mowie i piśmie (9, s. 338). JĘZYKOZNAWSTWO STOSOWANE (jako pomost mię- dzy językoznawstwem wewnętrznym i zewnętrznym) — to zespół badań nad możliwościami i sposobami wykorzystywania osiągnięć językoznawst- wa w różnych dziedzinach życia oraz w innych dyscyplinach naukowych. Do językoznawstwa stosowanego zalicza się przede wszystkim badania nad efektywnością nauczania języków obcych, opracowanie alfabetów dla języków, które nie znały do tej pory piśmiennictwa, udoskonalenie stenografii w oparciu o badania statystyczno-językoznawcze, badania nad poprawnością językową, praca nad udoskonaleniem kodów do przekazy- wania informacji w teletechnice, maszynowe tłumaczenie itp. (9, s. 333). Kierunki zainteresowań językoznawstwa stosowanego językoznawstwo normatywne Ma za zadanie takie kształtowanie jeżyka, by mógł jak najlepiej spełniać^ swoje funkcje społeczne dydaktyka językoznawcza Wypracowanie metod nauczania tego •narzędzia poznania, porozumiewania' sit i wyrażania uczuć, jakim jest język logopedia i foniatria Zadaniem obu działów jest: zapobie- ganie wadom wymowy oraz uczenie wydawania głosu człowieka; wiążą sif ^więc z fonetyką teoria przekładu Badanie możliwości i metody prze- kładu opartego na bezpośrednim dzia- łaniu człowieka oraz przekład,!! ma- szynowego (wg 10, s. 38) JĘZYKOZNAWSTWO ZEWNĘTRZNE — zajmuje się związkami języka z innymi elementami rzeczywistości (wg 10, s. 39-41). Miejsce językoznawstwa wśród nauk cybernetyka i teoria informacji / \. socjologia etnografia nauka o literaturze historia archeologia akustyka anatomia antropo- i fizjologia logia (wg 10, s. 30) AKUSTYKA — dział fonetyki eksperymentalnej badający za pomocą precyzyjnych metod i aparatów fizycznych (np. spektrograf elektronowy) 10 strukturę akustyczną głosek języków ludzkich, nie wchodząc w procesy fizjologiczno-artykulacyjne (12, s. 30/31); ANATOMIA — nauka o budowie organizmu człowieka, zwierząt i roślin (41, t. I, s. 51). ANTROPOLOGIA — dział filozofii rozpatrujący człowieka jako istotę społeczną, traktujący o jego powiązaniach ze światem kultury, z całokształ- tem wytworów społecznych działań ludzkich (41, t. I, s. 60). ARCHEOLOGIA — nauka badająca pozostałości materialne dawnych społeczeństw, głównie na podstawie prac wykopaliskowych (41,1.1, s. 74). CYBERNETYKA — nauka o układach odznaczających się wysokim stopniem samosterowności, jak np. niektóre maszyny oraz organizmy i społeczności (41, t. I, s. 317). ETNOGRAFIA — nauka o początkach kultury, kierunkach jej rozwoju i współczesnym zróżnicowaniu kultur różnych ludów; ludoznawstwo (41, t. I, S. 558). FIZJOLOGIA — nauka o czynnościach organizmów żywych, ich narzą- dów, tkanek, komórek (41, t. I, s. 593). HISTORIA — nauka o dziejach (narodu, narodów) (41, t. I, s. 746). LOGIKA — dyscyplina należąca do nauk filozoficznych, normatywna nauka o formach poprawnego myślenia, obejmująca obecnie logikę formal- ną, semantykę logiczną, teorię wnioskowania indukcyjnego, metodologię nauk oraz pewne zagadnienia techniki pracy umysłowej i erystyki (sztuki prowadzenia sporów, dyskusji) (41, t. II, s. 50). NAUKA O LITERATURZE — dyscyplina humanistyczna obejmująca badania nad dziełami literackimi, twórczością pisarzy, procesem historycz- noliterackim, zjawiskami życia literackiego, społeczną recepcją (przyj- mowaniem, przyswajaniem) literatury (40, s. 263). PSYCHOLOGIA — nauka zajmująca się powstawaniem i przebiegiem procesów psychicznych, cechami psychicznymi człowieka i regulacją jego stosunków z otoczeniem (41, t. II, s. 1071). SEMIOTYKA — nauka zajmująca się wszelkimi rodzajami znaków używanymi przez społeczeństwo (10, s. 22). 11 SOCJOLOGIA — nauka o społeczeństwie, o strukturze i prawach rozwoju społeczeństwa, o formach i przejawach życia oraz współżycia grup społecznych (41, t. III, s. 270) TEORIA INFORMACJI — dział matematyki stosowanej należący do cybernetyki ogólnej, poświęcony zagadnieniom kodowania, przekazywania i przechowywania informacji (41, t. III, s. 788). Wybrane dziedziny językoznawstwa zewnętrznego etnolingwistyka neurolingwistyka socjolingwistyka psycholingwistyka paralingwistyka ETNOLINGWISTYKA (lingwistyka antropologiczna) — nauka z po- granicza etnografii i językoznawstwa, bada związki między kulturą a języ- kiem w danym społeczeństwie (9, s. 181), np. swoiste formuły językowe towarzyszące odpowiednim zachowaniom takim jak: przywitanie, pożeg- nanie, przysięga. NEUROLINGWISTYKA — nauka z pogranicza neurologii i języko- znawstwa, badająca związek układu nerwowego z procesem mówienia, m.in. zależność mówienia od funkcjonowania centralnego układu ner- wowego (mózgu) (10, s. 39-4). PARALINGWISTYKA — bada inne (obok typowej formy zachowania językowego, jaką jest osobista rozmowa ludzi tej samej kultury) użycia i przejawy języka pisanego czy mówionego, tak czy inaczej pochodne od normalnego zachowania językowego, np. zjawiska niegłosowe rozmowy (mimika twarzy, ruchy głowy, ruchy rąk). Są one traktowane paralingwis- tycznie tylko tam, gdzie wiążą się z budową lub znaczeniem wypowiedzi, wpływają na nie i służą do regulowania przebiegu rozmowy