zosta� kardyna�em, w 1821 r...

wielkim peniten-cjarzem i prefektem Kongregacji Indeksu. Posiada� du�o do�wiadczenia duszpasterskiego, by� g��boko wierz�cy, polityk� zajmowa� si� niewiele. By� bliski grupie �zelanti", ale te� wykazywa� zrozumienie dla polityki kard. Consalviego i temu pozosta� wierny jako papie�. W duchu tej polityki wyda� brewe Litteris altera (1830) w sprawie ma��e�stw mieszanych w Prusach, uzna� Ludwika Filipa I kr�lem Francji po rewolucji lipcowej, z�agodzi� nieco re�im swego poprzednika, a dla unickich Ormian utworzy� arcybiskupstwo w Konstantynopolu. Z inspiracji �zelanti" ponowi� pot�pienie masonerii (1829), przyj�� legi-tymistyczn� postaw� wobec nowo powsta�ych pa�stw w Ameryce �aci�skiej, podobnie jak nie ukrywa� swej dezaprobaty wobec powsta� w Belgii i Irlandii. Polityk� ko�cieln� Stolicy Apostolskiej prowadzi� sekretarz stanu kard. G. Albani, opowiadaj�cy si� za �wi�tym Przymierzem. W Pa�stwie Ko�cielnym okaza� wiele troski ubogim i biednym, przeprowadzi� reform� szpitali rzymskich i pensji dziewcz�cych, zreformowa� poczt�. Baczniejsz� uwag� 15 kowa� katolicki liber a tak�e fideizm ks. L t�pi� r�wnie� powsta rzyn�w, oponuj�c su dlu niewolnikami. W hierarchii ko�cielnej, Zrobi� bardzo wi okr�gi ko�cielne i k�� rozbudowa� hierarchii dla nauki i sztuki (M logiczny w Rzymie), J. Mezzofantiego (t tw�rc�w sztuki (J. F. brat zakonny, a nie j; � 234. Ko�ci� katolh 1. Katolicka restaurai Po powt�rnej kap w 1814 r. powr�ci�a (1814-1824). On to pi ceni� niedzieli, podj uprzednio d�br ko�cit wr�ci� prawa urz�dn szkolnictwo i wych�w mowy na temat przy po trzech latach trudu (11 VI 1817). Znosi� < wraca� skasowane pn kowany ze wzgl�du ni 1905 r. obowi�zywa� J organicznymi. W roku 1822 liczb z 10 do 14, do kt�rycl wsta�y kapitu�y katei przez sulpicjan�w; ol Zezwolono r�wnie� n; i szpitalnictwie. Liczb; amdzeniach do 24 995 zas�uguj� Bracia od W po�wi�ci� Ko�cio�owi w Ameryce P�nocnej i Kanadzie. Zmar� po 20-mie-si�cznym pontyfikacie, uznany �jako m�� wielkiej wiedzy, g��bokiej pobo�no�ci i pokory" (J. Hergenr�ther). Rok �mierci papie�a Piusa VIII by� rokiem zwrotnym w dziejach Europy. By� to rok rewolucji lipcowej we Francji oraz powsta� w Belgii, Polsce, Irlandii, Piemoncie, Farmie i Modenie, a tak�e w Pa�stwie Ko�cielnym. Kardyna�owie �politicanti" pragn�li zapewni� stabilizacj� Pa�stwu Ko�cielnemu przy wsp�pracy z Austri�, rz�dzon� przez ks. Metternicha, podczas gdy �zelanti" dzia�ali na rzecz niezale�no�ci Ko�cio�a od pot�g politycznych. Konklawe, kt�re trwa�o tym razem 52 dni, wynios�o na tron papieski 2 II 1831 r. kard. B. A. Capellari, kt�ry rz�dzi� Ko�cio�em pod imieniem Grzegorz XVI (2 II 1831-1 VI 1846). Urodzi� si� 18 IX 1765 r. w Belluno w p�nocnych W�oszech, w 1783 r. wst�pi� do kamedu��w a po przyj�ciu �wi�ce� kap�a�skich w 1787 r. - w czasie dalszych studi�w teologicznych w Rzymie -og�osi� ksi��k� pt. // trionfo delia Santa Sede e delia Chiesa contro gli assalti dei Novatori (1799). Ksi��ka ta, opublikowana w roku �mierci papie�a Piusa VI (1799) w wi�zieniu w Valence n. Rodanem we Francji, wywar�a powa�ny wp�yw na uformowanie si� ruchu ultramonta�skiego. W roku 1814 papie� Pius VII mianowa� go konsultorem r�nych kongregacji rzymskich, papie� Leon XII w 1826 r. kreowa� go kardyna�em i prefektem Kongregacji Rozkrzewiania Wiary. Na tym stanowisku zapozna� si� dobrze z sytuacj� Ko�cio�a w Ameryce �aci�skiej, a tak�e w protestanckich pa�stwach Europy. W chwili wyboru na papie�a nie mia� jeszcze sakry biskupiej. By� to m�� uczony, zami�owany w nauce, zw�aszcza w archeologii chrze�cija�skiej, dobry teolog i kaznodzieja, pobo�ny i przyst�pny, cho� ostry, surowy i wymagaj�cy. Zna� tylko j�zyk w�oski i �aci�ski. Prze�ladowany za m�odu przez rewolucj� ba� si� jej ustawicznie, a jako mnich kamedulski nie posiada� zbyt wielkiego do�wiadczenia w polityce. W kontaktach mi�dzyludzkich, zw�aszcza ze �wieckimi by� trudny. Ten surowy mnich i papie�, kt�ry sw� wiedz� czerpa� nade wszystko z uczonych ksi�g, nie by� w stanie zrozumie� i ogarn�� nowych pr�d�w spo�ecznych i politycznych. By� cz�owiekiem tradycji. Jego pontyfikat okre�lono jako �wielki w s�u�bie konserwatywnych idea��w" (Ch. Pouthas). �r�d�o z�a w �wczesnym �wiecie upatrywa� w istnieniu tajnych organizacji. W celu zapewnienia Ko�cio�owi niezale�no�ci od przewagi pa�stwowej podj�� akcj� o wolno�� nominacji biskup�w, o stosowanie przepis�w prawa kanonicznego przy zawieraniu ma��e�stw mieszanych, przy r�wnoczesnym podkre�leniu autorytetu Stolicy Apostolskiej. Pod przemo�nym naciskiem wielkich mocarstw (Memorandum - 31 V 1831) przedsi�wzi�� szereg reform w Pa�stwie Ko�cielnym, ale w polityce pozostawa� pod wp�ywem konserwatywnych sekretarzy stanu, tj. kard. T. Bernetti i L. Lam-bruschini. Niepokoje w Pa�stwie Ko�cielnym wp�yn�y na utrwalenie si� konserwatyzmu w Rzymie. W roku 1832 encyklik� Miravi vos papie� skryty- 16 kowa� katolicki liberalizm, w 1834 r. pot�pi� pogl�dy ks. F. R. Lamennais'a, a tak�e fideizm ks. L. E. Bautaina, a rok p�niej b��dy ks. G. Hermesa. Pot�pi� r�wnie� powstanie listopadowe w Polsce. Wyst�pi� te� w obronie Murzyn�w, oponuj�c surowo w 1839 r. przeciwko istnieniu niewolnictwa i handlu niewolnikami. W Ameryce �aci�skiej rozpocz�� na wielk� skal� budow� hierarchii ko�cielnej, uznaj�c nowo powsta�e pa�stwa. Zrobi� bardzo wiele na odcinku misji ko�cielnych, tworz�c liczne, nowe okr�gi ko�cielne i k�ad�c nacisk na wychowanie tubylczego kleru. Wydatnie rozbudowa� hierarchi� ko�cieln� w Stanach Zjednoczonych. Zrobi� te� wiele dla nauki i sztuki (Muzeum Egipskie i Etruskie, Niemiecki Instytut Archeologiczny w Rzymie), popiera� uczonych, a wielkiego znawc� j�zyk�w ks. J. Mezzofantiego (t 1849) kreowa� kardyna�em. By� te� mecenasem dla tw�rc�w sztuki (J. F. Overbeck, B. Thorvaldsen). Zmar� l VI 1846 r. �jako brat zakonny, a nie jak panuj�cy". 234. Ko�ci� katolicki w krajach roma�skich Europy 1. Katolicka restauracja we Francji Po powt�rnej kapitulacji cesarza Napoleona Bonaparte na tron francuski w 1814 r. powr�ci�a dynastia Burbon�w w osobie kr�la Ludwika XVIII (1814-1824). On to przywr�ci� katolicyzmowi rang� religii pa�stwowej, �wi�cenia niedzieli, podj�� kroki w celu zwr�cenia Ko�cio�owi skasowanych uprzednio d�br ko�cielnych, wstrzyma� rozwody cywilne, proboszczom przywr�ci� prawa urz�dnik�w stanu cywilnego i zamierza� odda� w ich r�ce szkolnictwo i wychowanie m�odzie�y. Nawi�zane ze Stolic� Apostolsk� rozmowy na temat przywr�cenia ko�cielnych stosunk�w przedrewolucyjnych, po trzech latach trudnych pertraktacji, przynios�y kompromisowy konkordat (11 VI 1817). Znosi� on niekt�re postanowienia konkordatu z 1801 r. i przywraca� skasowane przeze� 42 diecezje