Na po��czeniu r�wnowagi wewn�trznej z harmoni� zewn�trzn� zasadza si� moralny i fizyczny porz�dek �wiata...

Upokorzenie smakuje tak samo w ustach każdego człowieka.

Za 4. ksi�g� szu uwa�a si� siedem pism Meng-cy, wed�ug kt�rego miar� pra- wid�owego �ycia jednostki w rodzi- nie i pa�stwie powinno by� prawo (moralne) �wiata tien-tao (droga nie- bios). Ruch religijny k. (jap. doktryna blasku z�ota) stworzy� w 1859 Japo�- czyk Bund�iro Kawale (1814-83). Obecnie liczy 581 000 wyznawc�w w Japonii, Chinach, Korei, na Taj- wanie i w USA, posiada ponad 1600 ko�cio��w i ok. 3700 kap�an�w. G��wnym o�rodkiem sakralnym jest Konko, gdzie zamieszkiwa� niegdy� za�o�yciel ruchu wyros�ego z -> sin- toizmu i zaliczanego do -� nowych religii Japonii. Bund�iro Kawate urodzi� si� 16 VIII 1814. By� prostym wie�niakiem w Konko (prefektura Okaja-ma, Japonia). W wieku 23 lat o�eni� si� z Toseko Furukawa, kt�ra p�niej otrzyma�a honorowy tytu� Is- sidaid�in (ulubiona c�rka boga). Mieli 8 dzieci. 21 X 1859 Bund�irowi Kawate ob- jawi� si� sintoistyczny b�g z metalu, Kond�in, lub te� Kane-no-Kami, kt�ry wezwa� go tak: �Liczba ludzi �yj�cych na �wiecie w potrzebie i n�- dzy jest wielka. Czy� nie chcesz ich zbawi� dzi�ki mojej �asce? W�a�ciwe istnienie jednego cz�owieka zale�y od Chronologia Okres przed Chr. 2256-2208 Cesarz Szun, �wzorowy w�adca" wed�ug kryteri�w k. 551^479 Kung- cy. 372-289 Meng-cy. 213 Spalenie wszystkich ksi�g kon-fucja�skich. 178 Umieszczenie pierwszego wize- runku Kung-cy w �wi�tyni. 140-87 Cesarz Wu-ti og�asza k. doktryn� pa�stwow�. Okres po nar. Chr. 555 Rozporz�dzenie cesarskie dotycz�ce budowania �wi�ty� Kung-cy KONKOKJO w�a�ciwego istnienia drugiego." Us�y- szawszy to Kawate porzuci� zgodnie z nakazem bo�ym prac� na roli i wkroczy� na �drog� po�redniczenia". Objawienie to, po kt�rym nast�pi�y dalsze, przekazywa� otoczeniu jako wie�� od boga. G�osi�, �e jako ikigami (b�g, kt�ry sta� si� cia�em) jest po�rednikiem mi�dzy bogiem, kt�rego nazwa� Tenczi-Kane-no-Ka- mi (metalowy b�g niebios i ziemi), a lud�mi chc�cymi osi�gn�� zbawienie. Sw�j dom przekszta�ci� w �wi�tyni� i do ko�ca �ycia go ju� nie opu�ci�, chc�c pe�ni� �nieprzerwan� s�u�b� przed obliczem swego b�stwa". Umar� 10 X 1883. Nast�pc� Kawate zosta� jego syn Kanejos (zm. 1893) ijako �arcyopat" przybra� imi� Ijekuni Konko, po nim za� godno�� t� obj�� jeden z wnuk�w Kawate, Setsutane Konko. Religia ta zosta�a oficjalnie uznana w Japonii 16 VI 1900. B�g Kond�in czczony jako jedyne b�stwo pod imieniem Tenczi-Ka-ne- no-Kami jest zarazem �pocz�tkiem wszech�wiata". w ka�dym mie�cie b�d�cym siedzib� prefektury. 953 Pierwszy druk pism konfucja�s- kich. 1130-1200 Czu Si, tw�rca syntezy neokonfucjanizmu. 1671 ��wi�ty edykt" og�aszaj�cy k. doktryn� pa�stwow�. XVII/XVIII w. Sp�r o ceremonia�, m.in. o dopuszczalno�� kultu Kung--cy. 1858-1927 Kang Ju-wej, przedsta- wiciel �wy�szego" k. 1912-49 Republika Chi�ska. od 1949 Chi�ska Republika Ludowa. Przez �ask� tego boga cz�owiek zo- staje zbawiony, a �wiat mo�e �y� w pokoju i dobrobycie. Pok�j we- wn�trzny w �yciu i przy �mierci oraz harmonia w rodzinie i spo�ecze�stwie s� mo�liwe dlatego, �e religia musi oddzia�ywa� na codzienno�� i powo- dowa� �dobre �ycie". Du�e znaczenie ma przy tym ziemski po�rednik (torit- sugi), kt�ry jako ikigami g�osi lu- dziom wol� bo�� i na odwr�t - zanosi ich modlitwy przed oblicze boga. Za- �o�yciel k., jako pierwszy toritsugi, otrzyma� po�miertnie'od swych wy- znawc�w honorowe imi� Ikigami Konko Daid�in (wielki b�g blasku z�ota, kt�ry sta� si� cia�em). Cz�owiek jest nawo�ywany do uszlachetniania danej mu przez boga natury. W stosunku do innych religii nale�y okazywa� tolerancj�, gdy� sam b�g jest tolerancyjny. �Tenczi-Ka- ne-no-Kami nie szkaluje innych sekt. Wiara powinna by� rozleg�a, a nie ciasna". Z faktu, �e wszyscy ludzie s� dzie�mi boga, wynika wniosek, i� ludzie powinni si� kierowa� mi�o�ci� bli�niego: K.r. to nazwa zbiorcza religii powsta�ych w Korei (autochtonicz- nych), na g�rzystym p�wyspie Azji Wsch., oraz przeniesionych z zewn�trz (alochtonicznych), ale ukszta�towanych w duchu korea�s- kim. Religie narodu korea�skiego, nale- ��cego do rasy mongolskiej, dziel� si� na -> stare religie i -> nowe religie. Za boskiego protoplast� narodu korea�- skiego i za�o�yciela kr�lestwa (2333 przed Chr.) uznaje si� Tan-kuna lub Tanguna (korea�. ksi�� drzewa san- da�owego). Pa�stwo to nazywane jest od niego chonson-kuk (kraj �wie�ego poranka). Korea�czycy uwa�aj� si� za potomk�w owego wnuka Hanani- ma, boga niebios. Historia k.r. zaczyna si� od staro- korea�skiej religii ludowej, kt�r� wy- par� przeniesiony do Korei ju� w cza- sach przedchrze�cija�skich -> konfu- cjanizm, oddzia�uj�cy przez d�ugi czas na ca�e �ycie publiczne. Za pa- nowania dynastii Wang (916-1365) decyduj�cy wp�yw na konfucja�sk� warstw� urz�dnicz� uzyskali mnisi reprezentuj�cy -> buddyzm. W 1040 w Korei zosta�y wydane - na p�ytkach zachowanych w klasztorze Hainsa - dzie�a wszystkie (6500 tom�w) bud- dyjskiego kanonu palijskiego Tripita- do pracy zawodowej. Dzia�aj� przede wszystkim w sferze kultury i wycho- wania (szko�y, szpitale, duszpasterstwo wi�zienne). Nast�pca za�o�yciela wybierany jest z kr�gu jego krewnych (wymaga si� pokrewie�stwa krwi) i nosi tytu� ka (jeden egzemplarz znajduje si� w bibliotece pa�stwowej w Tokio). Za czas�w dynastii J, I, Li i Ri (1392-1910) konfucjanizm odzyska� dominacj�, a p�niej, w formie neo- konfucjanizmu, spotka� si� z entu- zjastycznym przyj�ciem korea�skich uczonych. Obecnie w Republice Korei Po�udniowej liczba wyznawc�w konfucjanizmu wynosi ok. 5 min. G�oszone w Korei od 1784 -> chrze�cija�stwo nosi nieco pejora- tywne miano sohak (zachodnia nau- ka). Od po�owy XIX w. w Korei powstaj� nowe religie, nawi�zuj�ce cz�ciowo do starokorea�skich wy- obra�e� religijnych. Nale�� tu m.in. -> tonghak (za�. 1860/61), b�d�cy ruchem przeciwnym �zachodniemu" chrze�cija�stwu, ponadto -> Tankun- kjo (za�. na pocz. XX w