- Upokorzenie smakuje tak samo w ustach każdego człowieka.
- Drugie, w postaci jedynie mo|no[ci biernej, mianowicie |eby z przed istniejcej materii mogBo by uczynione przez Boga: I w ten to sposób - wedBug Augustyna - ciaBo czBowieka przedistnieje w dzieBach sze[ciu dni w postaci zarodków powodujcych (ni|ej, z
- Nic w tym dziwnego; mity opowiadały o mnóstwie zwierząt obdarzonych mową i rozumujących na sposób ludzki; było więc rzeczą naturalną, że uczyniono' je bohaterami opowiadań...
- Samoopis (dane Q) obejmuje wypowiedzi danej osoby o jej własnym zachowaniu i w ten sposób może wzbogacić o „wnętrze psychiczne" zapis zewnętrzny, jakiego dostarczają dane...
- Wyobra|a la sobie ich po|egnalny pocaBunek na tyle sposobów, |e nie ma takiego u[miechu, takiego spojrzenia, takiej delikatnej presji, do których nie byBaby dostrojona
- W przemówieniu w Izbie Deputowanych w 1921 roku Mussolini zwrócił się do komunistów w następujący sposób: „Między nami i komunistami nie ma politycznych podobieństw, są...
- Jest na to sposób; - w zamku wiem ja pewną skrzynię, W której jest Horeszkowskie stołowe naczynie, Przy tym różne sygnety, kanaki, manele, 570 Kity bogate, rzędy, cudne...
- Jeszcze trochę i będzie ciemno — powtarzamy ciągle — ale jak wydostać się z tej pułapki? Gdzie możemy biwakować? A w jaki sposób przetrzymamy noc, przemoknięci do nitki i...
- Każ im się ustawić jednemu za drugim, tak aby ich lewe stopy się dotykały, a długość otrzymana w ten sposób będzie prawidłowym i obowiązującym prętem do mierzenia ziemi,...
- W ten sposób kiedy zbliży się do nich UFO lub UFOnauta, w wewnętrznym obwodzie tego urządzenia nie zaindukowany już zostanie prąd zdolny do jego przepalenia...
- Jeszcze innym powodem było to, w jaki sposób przekonała Karola VII, by udał się do Reims na koronację i to wbrew opinii jego doradców...
Upokorzenie smakuje tak samo w ustach każdego człowieka.
Jak twierdzi autor (Carroll, 1993, s. 644): Zaproponowana tutaj (III-warstwowa - J.S.) teoria dotyczy w dużym stopniu klasyfi- kacji zdolności pod względem typu zadania lub wykonywania czynności i typu pomiaru (w większości przypadków dokładności versus szybkości), a także pod względem ogólności czynników w całej dziedzinie wykonywania czynności poznawczych. [...] Nazwy i interpretacje czynników często implikują hipotezy odnośnie do procesów, które leżą u podstaw wykonywania testów zdolności. W opisie czynników często występują nazwy procesów takich, jak „wnioskowanie", „indukcja" i „wizualizacja", a takie pojęcia z psychologii poznawczej, jak „pamięć operacyjna", „pamięć długo- trwała" są niekiedy stosowane w celu interpretacji wyodrębnionych czynników. Ill-warstwowy model zdolności poznawczych jest wśród współczesnych badaczy struktury inteligencji najpowszechniej akceptowanym poglądem na strukturę inteligencji. W sposób jednoznaczny postuluje istnienie czynnika 83 Rozdział 4 inteligencji ogólnej (g, G), istnienie szerokich czynników grupowych, choć nie przesądza o ich ilości i jakości, oraz istnienie czynników specyficznych reprezentowanych w warstwie I. Ich liczba nie jest dotychczas zidentyfiko- wana i zależy od specyfiki zadań, na podstawie których wnioskujemy o bar- dzo swoistych zdolnościach poznawczych. Model Carrolla, w którym czynniki reprezentowane w warstwach II i III są interpretowane w kategoriach procesów poznawczych, jest dobrym punk- tem wyjścia do badań, które mają na celu pomiar trafności teoretycznej psychometrycznie zorientowanych koncepcji inteligencji, o czym mowa będzie w rozdziale 5. 4.3. INTELIGENCJA WIDZIANA Z PERSPEKTYWY PROCESÓW POZNAWCZYCH UCZESTNICZĄCYCH W ZACHOWANIU INTELIGENTNYM Od kilku dziesięcioleci badacze o orientacji poznawczej stawiają sobie pytanie, jakie procesy poznawcze czy mechanizmy umysłu decydują o za- chowaniu inteligentnym. Dużą popularność wśród badaczy umysłu zdobył wieloznaczny termin „przetwarzanie informacji", ukuty niewątpliwie pod wpływem cybernetyki, dyscypliny wprowadzonej w latach 1940. przez Nor- berta Wienera. Jak już nadmieniłem (zob. podrozdz. 4.1), Hunt (1980) trak- tował inteligencję jako proces przetwarzania informacji. Takie składniki tego procesu, jak pamięć robocza, zasoby uwagi, strategie badawcze, czy też elementarne zadania poznawcze, w których wspomniane procesy się wyra- żają, stały się przedmiotem badań psychologów poznawczych. Obszernie 0 tych badaniach, w zasadzie ignorujących fakt występowania różnic in- dywidualnych i dlatego niebędących w centrum rozważań prezentowanych w tej książce, pisze Edward Nęcka (1994, 2000a). Jednak, jak zobaczymy w rozdziale 5., trafność wniosków o udziale tych procesów w zachowaniu inteligentnym badacze ci weryfikowali, korelując eksperymentalnie wywołane 1 mierzone procesy poznawcze z wynikami testów inteligencji. Wśród kon- cepcji inteligencji o orientacji poznawczej, a mimo to uwzględniającej istnienie różnic indywidualnych w funkcjonowaniu poznawczym, największą popularność zdobyła triarchiczna (triarchic, w odróżnieniu od triadowej - triadic - według Cattella; zob. Strelau, 1997) teoria inteligencji w ujęciu Sternberga. 84 4.3.1. Triarchiczna teoria inteligencji W opublikowanej w 1985 roku monografii pt. Beyond IQ: A Triarchic Theory ofHuman Intelligence Robert Sternberg przedstawił pogląd, że istotę inteligencji człowieka należy rozpatrywać z trzech punktów widzenia, toteż ujął go w ramach tzw. triarchicznej teorii inteligencji. „Triarchiczna teoria Inteligencja: definicje, struktura i procesy poznawcze inteligencji jest teorią o jednostkach i ich relacji do świata wewnętrznego, ich świata zewnętrznego i ich doświadczeń, które są mediatorami między wewnętrznym i zewnętrznym światem jednostek" (Sternberg, 1985, s. 317). W skład tej teorii, której zasadniczy zrąb do chwili obecnej nie uległ zmianie, wchodzą trzy następujące subteorie: składników, doświadczenia i kontekstu (zob. rysunek 4.7). Triarchiczna teoria inteligencji Subteoria składników Subteoria doświadczenia Subteoria kontekstu Metaskładmki • Zdolność radzenia sobie • Adaptacja Składniki z nowym zadaniem • Selekcja wykonawcze • Zdolność automatyzacji • Kształtowanie Składniki procesów myślowych (zmiana) nabywania wiedzy Rysunek 4.7. Struktura triarchicznej teorii inteligencji. Według: Sternberg, 1985, s