argolica...

Siedlisko: Podobne jak 0. argolica; i 1400 m n.p.m.; na glebach wapiennych i margloj wych. Okres kwitnienia: ll-IV. Zdjêcia: Cy, Morp-hou, 20.3.70 (l/œ); Cy, Limassol, 18.3.84 (p/œu Rozmieszczenie: Cypr. Podobne roœliny znaleziona równie¿ w po³udniowej Anatolii (lcel, Hatay). • Ele-i ment florystyczny: Wsch-œródziemnomorski. Krajj Asi: Cy. Nale¿y zbadaæ, czy roœliny z Cypru nale¿jj wydzieliæ z 0. argolica w samodzielny gatunek. Ophrys delphinensis o. & E danesch Wygl¹d: £odyga wysokoœci 20-40 cm, o 3-10 kwiatach. 3-6 liœci odziomkowych, pod³ugowato-lanceto-watych. Dzia³ki kielicha ró¿owoczerwone, d³ugoœci 12-16 mm i szerokoœci 6-9 mm; boczne p³atki korony ciemnoczerwone, d³ugoœci 4,5-7 mm, ow³osione; war¿ka kasztanowobr¹zowa, d³ugoœci 10-12,5 mm, 3-³atkowa; ³atka œrodkowa (rozpostarta!) szerokoœci 11-16 mm, przy brzegu krótko ow³osiona, wypuk³a, z przodu z wyrostkiem o 3 z¹bkach; ³atki boczne skierowane ku do³owi, u nasady z guzami do 2 mm wysokimi gêsto jasno ow³osione; „lusterko" w postaæ 2 oddzielonych lub po³¹czonych plam, rozpoj œcieraj¹cych siê zatokowo przed ³atki boczn lub do pola bazalnego, lila z jasnym brzegiem. Siedlisko: Lasy sosnowe, garigi, ubogie muraj wy, dawne tereny uprawne; do 1100 m n.p.m. Okres kwitnienia: IV-V. Zdjêcia: Gr, Fokis, 17.4.84. Rozmieszczenie: Pó³nocny Peloponez; (Achaj¹, Korynt) i centralna Grecja (Etoli Fokis, Beocja, Attyka Eubea). • Element flory tyczny: Wsch-œródziemnomorski. Kraj: Eur: PdWsch Gr. Pokrewieñstwo: Prawdop dobnie gatunek powsta³ w wyniku skrzy¿owani 0. argolica x oestrifera. 10R Ophrys ferrum-eguuinum desf. Wygl¹d: £odyga wysokoœci 10-30 cm, o 2-8 kwiatach. 4-8 liœci odziomko- wych, szerokolance-towatych. Dzia³ki kielicha ró¿owoczer-wone, rzadko bia³awe, d³ugoœci 12-17 mm i szerokoœci 5-8,5 mm, przewa¿nie trochê skierowane do ty³u; boczne p³atki korony ciemnoczerwone, w¹skotrójk¹tne, d³ugoœci 7-11 mm, pokryte drobnymi papillami; war¿ka ciemna br¹zowo(fioletowa), okr¹glawa, 13-16,5 x 14-19 mm, trochê wypuk³a, rzadko p³ytko 3-³atkowa, bez guzów, z brzegiem pokrytym z tylu gêstymi, krótkimi, ciemnymi w|-kami, z przodu z ma³ym wyrostkiem; „lustr w œrodku war¿ki, w kszta³cie podkowy lub w staci oddzielnych plam, lila lub szaroniebies rzadko z jasnym brzegiem. Zgrubienia bazal prawie czarne. Brak punktów staminodialny Siedlisko: Widne lasy sosnowe, garigi, ubog murawy; do 1000 m n.p.m.; na glebach zasad wych. Okres kwitnienia: III—V. Zdjêcia: Gr, Atty 13. 4. 84.(1); An Izmir, 30. 3. 80 (p). Rozmie czenie: Wsch. czêœæ obszaru œródziemnonr skiego, pd. Albania, grecki l¹d sta³y, wyspy Morzu Egejskim (nie ma go na Krecie), za i pd. Anatolia. • Element florystyczny: Wsch+cen -œródziemnomorski. Kraje: Eur: Gr Al; Asi: An AE. Ophrys gottfriediand renz Synonim: 0. femjm-equuinum subsp. gottfrie-diana (renz) e. nelson. icm Wygl¹d: Przypomina 0. ferrum-equuinum wygl¹dem, wymiarami organów kwiatowych, ow³osieniem war¿ki i kszta³tem „lusterka". Dzia³ki kielicha zielone lub jasnoró¿owe, boczne przewa¿nie intensywniej zabarwione w dolnej po³owie, rzadko wszystkie jednolicie ró¿owoczer-wone, œrodkowa dzia³ka kielicha czêsto wygiêta do przodu; war¿ka lekko 3-³atkowa lub nie po- dzielona, w przedniej po³owie przewa¿nie moc rozszerzona, dlatego robi wra¿enie trójk¹tnej. Siedlisko: Widne lasy, garigi, ubogie murawy; 600 m n.p.m. Okres kwitnienia: IV. Zdjêcia: G Kefalonia,12.4.77 (I); Gr, Zakinthos (Zante) 9.' 80 (p). Rozmieszczenie: Grecja; wystêpowa koncentruje siê w Epirze i na Wyspach Joñski poza tym w rozproszeniu w po³udniowej Gre i na wyspach Morza Egejskiego (Kithira, Cyklad; Karpathos). • Element florystyczny: Wsch + centij -œródziemnomorski. Kraje: Eur: Cr Gr Uwaga: Status heterogennego gatunku powinien byæ dok³adniej zbadany. Ophrys lycia renz & taubenheim Wygl¹d: £odyga wys. 30 cm, z 3-4 podlugo-wato-lancetowatymi liœæmi odziomkowymi i 1-2 liœæmi poch-wiasto otaczaj¹cymi ³odygê. Kwiatostan doœæ gêsty, o 3-5 kwiatach; przysadki prawie nie d³u¿sze od za-l¹¿ni. Dziatki kielicha purpuroworóŸowe, boczne czêsto ciemno plamiste, prawie 16 mm dl. i 5 mm szer., œrodkowa wyprostowana i zgiêta w kszta³cie litery S (widok z boku); boczne p³atki korony ró¿owe, 7-9 mm dl., nagie lub u podstawy pokryte papillami; war¿ka ciemri br¹zowopurpurowa, okr¹g³awa, 13-15 m szer. i tyle¿ dl., s³abo wypuk³a, na tylnyi brzegu jaœniej ow³osiona, pokryta zamszów, tymi papillami, z przodu z ma³ym wyrostkieJ „lusterko" w kszta³cie litery H, czasami z 2 p przecznymi ³¹cznikami, szaroliliowe z jaœnia szym brzegiem. Siedlisko: Ubogie ³¹ki; L m n.p.m.; na glebach zawieraj¹cych wap Okres kwitnienia: lll-IV. Zdjêcia: An, Antal miejsce gdzie opisano typ, 3.4. 80. Rozmie czenie: Pd.-zach. Anatolia; 1 znalezisko dzy Finike i Kas w Lykien. • Element florys ny: Wsch-œródziemnomorski. Kraj: Asi: An. Ophrys biscutella o. & e. danesch Synonimy: 0. fuciflora subsp. pollinensis E nelson, 0. boloserica subsp. pollinensis o. & E. danesch, 0. exaltata subsp. sundermannii soó. Wygl¹d: Z ogólnego pokroju podobny do 0. crabmnifera i o wymiarach w granicach jego zmiennoœci. £odyga wysokoœci 10-50 cm, o 2-10 kwiatach, dzia³ki kielicha d³ugoœci 13-18 mm i szerokoœci 6-9 mm, boczne p³atki korony d³ugoœci 6,5-9 mm, war¿ka d³ugoœci 12,5-15 mm i szerokoœci 15,5-20 mm. Pole bazalne prawie nie zabarwione na jaœniejszy kolor. Guzów niekiedy brak. „Lusterko" przeciêtnie o wiêkszej powierzchni, przewa¿nie w postaci poprzecznie po³¹czonych plam, czêsto szeroko obejmuj¹cych pole bazalne, rzadko w kszta³cie izolowanych plam. Przewa¿nie wystêpuj¹ czer ne punkty staminodialne. Siedlisko: Widne lasy, ubogie murawy, garigi; 1300 m n.p.m., na glebach œwie¿ych przewa¿ni na wapieniu, rzadko na ³upku. Okres kwitnieni IV-V. Zdjêcia: It, Fóggia, 24.4.76 (I), 11.4.83 Rozmieszczenie: Po³udniowe W³ochy, od prowinc Costenza (obszar Monte Pollino) na pó³noc d Saierno (Monti Alburni) i Fóggia (Monte GarganoJ Dalmacja, wyspa Koræula. • Element florystyczn Centr-œródziemnomorski, centr-przyœródziemnoj morski. Kraje: Eur: PdWsch Ju, Pd It. Klucz do oznaczania gatunków z grupy Opbry. ¦crabmnifera 1 War¿ka robi wra¿enie szerokoowalnej najszeH szej w œrodku; g³ówka znamienia u nasadJ szerokoœci 4-6 mm, od szerokiej nasady zwê-j zaj¹ca siê ku górze (widok z przodu!)... ..........................O. crabronileri 1* War¿ka robi wra¿enie trapezowatej, najszersz w przedniej æwiartce; g³ówka znamienia u nas dy szerokoœci 3-4 mm, od w¹skiej nasady rod szerzaj¹ca siê ku górze...........0. biscutella, Ophrys crabmnifera mauri Synonimy: O. exaltata autorum (nie ten. w w¹skim znaczeniu, patrz str. 212), 0. fuciflora subsp. exaltata autorum. Wygl¹d: Roœlina o 2 ja-jowato-kulistych bulwach. £odyga wysokoœci 20-60 cm, z 1-2 ³us-kolistkami u podstawy, 4-6 liœæmi odziomkowymi zgrupowanymi w rozetê, wy¿ej z 1-2 liœæmi pochwiasto obejmuj¹cymi ³odygê. Liœcie odziomkowe lancetowate, d³ugoœci do 18 cm i szerokoœci do 2 cm. Kwiatostan wyd³u¿ony, rozproszony 3—7(—12)--kwiatowy; dolne przysadki czêsto du¿o d³u¿sze od kwiatów