3

Tworzenie zrzeszeñ i udzia³ w zrzeszeniach, których cel lub dzia³alnoœæ godz¹ w ustrój polityczny i spo³eczny albo w porz¹dek prawny Rzeczypospolitej Polskiej, jest zakazane. Art. 85. W Rzeczypospolitej Polskiej donios³¹ rolê spo³eczn¹ spe³niaj¹ zwi¹zki zawodowe, które s¹ powszechn¹ organizacj¹ wspó³uczestnicz¹c¹ w kszta³towaniu i realizacji zadañ spo³eczno-gospodar-czego rozwoju kraju; zwi¹zki zawodowe reprezentuj¹ interesy oraz prawa ludzi pracy, s¹ szko³¹ obywatelskiej aktywnoœci i zaanga¿owania w budowie spo³eczeñstwa obywatelskiego. Art. 86. 1. Obywatele Rzeczypospolitej Polskiej uczestnicz¹ w sprawowaniu kontroli spo³ecznej, w konsultacjach i dyskusjach nad wêz³owymi problemami rozwoju kraju oraz zg³aszaj¹ wnioski. 2. Obywatele maj¹ prawo zwracania siê do wszystkich organów pañstwa ze skargami i za¿aleniami. 3. Odwo³ania, skargi i za¿alenia obywateli powinny byæ rozpatrywane i za³atwiane szybko i sprawiedliwie. Winni przewlekania albo przejawiaj¹cy bezduszny i biurokratyczny stosunek do odwo³añ, skarg i za¿aleñ obywateli poci¹gani bêd¹ do odpowiedzialnoœci. Art. 87. 1. Rzeczpospolita Polska zapewnia obywatelom nietykalnoœæ osobist¹. Pozbawienie obywatela wolnoœci mo¿e nast¹piæ tylko 420 w przypadkach okreœlonych ustaw¹. Zatrzymany powinien byæ zwolniony, je¿eli w ci¹gu 48 godzin od chwili zatrzymania nie dorêczono mu postanowienia s¹du lub prokuratora o aresztowaniu. 2. Ustawa ochrania nienaruszalnoœæ mieszkañ i tajemnicê korespondencji. Przeprowadzenie rewizji domowej dopuszczalne jest jedynie w przypadkach okreœlonych ustaw¹. 3. Przepadek mienia mo¿e nast¹piæ jedynie w przypadkach przewidzianych ustaw¹, na podstawie prawomocnego orzeczenia. Art. 88. Obywatele innych pañstw i bezpañstwowcy mog¹ korzystaæ z prawa azylu na zasadach okreœlonych ustaw¹. Art. 89. Obywatele polscy za granic¹ korzystaj¹ z opieki Rzeczypospolitej Polskiej. Art. 90. Obywatel Rzeczypospolitej Polskiej jest obowi¹zany przestrzegaæ przepisów Konstytucji i ustaw oraz szanowaæ zasady wspó³¿ycia spo³ecznego, wype³niaæ sumiennie obowi¹zki wobec pañstwa. Art. 91. Ka¿dy obywatel Rzeczypospolitej Polskiej obowi¹zany jest strzec w³asnoœci spo³ecznej i umacniaæ j¹ jako niewzruszon¹ podstawê rozwoju pañstwa, Ÿród³o bogactwa i si³y Ojczyzny. Art. 92. 1. Obrona Ojczyzny jest najœwiêtszym obowi¹zkiem ka¿dego obywatela. 2. S³u¿ba wojskowa jest zaszczytnym obowi¹zkiem patriotycznym obywateli Rzeczypospolitej Polskiej. Art. 93. 1. Czujnoœæ wobec wrogów narodu oraz pilne strze¿enie tajemnicy pañstwowej jest obowi¹zkiem ka¿dego obywatela Rzeczypospolitej Polskiej. 2. Zdrada Ojczyzny: szpiegostwo, os³abianie sit zbrojnych, przejœcie na stronê wroga - karana jest z ca³¹ surowoœci¹ prawa jako najciê¿sza zbrodnia. Rozdzia³ 9 Zasady wyborów do Sejmu i Senatu oraz Prezydenta Art. 95. Prawo wybierania ma ka¿dy obywatel, który ukoñczy³ lat 18, bez wzglêdu na p³eæ, przynale¿noœæ narodow¹ i rasow¹, wyznanie, wykszta³cenie, czas zamieszkiwania, pochodzenie spo³eczne, zawód i stan maj¹tkowy. Art. 96. Ka¿dy obywatel mo¿e byæ wybrany do Sejmu i Senatu po ukoñczeniu 21 lat, je¿eli stale zamieszkuje na teiytorium Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej od 5 lat. 421 Art. 97. Kobiety maj¹ wszystkie prawa wyborcze na równi z mê¿czyznami. Art. 98. Wojskowi maj¹ wszystkie prawa wyborcze na równi z osobami cywilnymi. Art. 99. Prawa wyborcze nie przys³uguj¹ osobom ubezw³asnowolnionym prawomocnym oi-zeczeniem s¹du z powodu choroby psychicznej lub niedorozwoju umys³owego oraz osobom, które prawomocnym orzeczeniem s¹du zosta³y pozbawione praw publicznych lub wyborczych. Art. 100. Kandydatów na pos³ów i senatorów oraz Prezydenta zg³aszaj¹ organizacje polityczne i spo³eczne oraz wyborcy. Art. 101. Pose³ i senator powinni zdawaæ sprawê wyborcom ze swojej pracy i z dzia³alnoœci organu, do którego zostali wybrani. Art. 102. Sposób zg³aszania kandydatów i przeprowadzenia wyborów pos³ów, senatorów oraz Prezydenta okreœlaj¹ ustawy. Rozdzia³ 10 God³o, barwy, hymn i stolica Rzeczypospolitej Polskiej Art. 103.1. God³em Rzeczypospolitej Polskiej jest wizerunek orla bia³ego w koronie w czerwonym polu. 2. Barwami Rzeczypospolitej Polskiej s¹ kolory bia³y i czerwony. 3. Hymnem Rzeczypospolitej Polskiej jest „Mazurek D¹browskiego". 4. Szczegó³y okreœla ustawa. Art. 104. God³o, barwy i hymn Rzeczypospolitej Polskiej otaczane s¹ czci¹ i podlegaj¹ szczególnej ochronie. Art. 105