Upokorzenie smakuje tak samo w ustach każdego człowieka.
, w³adca Tesalii 390, 391 Jan VIII, papie¿ (872-882) 209 Jan Aleksander, car Bu³garii (1331-1371) 396, 405 Jan z Antiochii, kronikarz 49 Jan z Antiochii, patriarcha 133 Jan Bekkos, patriarcha Konstantynopola (1275-1282) 366, 383 Jan de Brienne, regent Cesarstwa £aciñskiego (1231-1237), tytularny król Jerozolimy 348 Jan Chryzostom, Ojciec Koœcio³a, patriarcha Konstantynopola (398-404) 28, 29, 30, 31, 32, 48 Jan z Damaszku, Ojciec Koœcio³a 31, 143, 153, 159, 160, 164 Jan z Efezu, historyk Koœcio³a 48 Jan, biskup Gocji 143 Jan Grammatikos, patriarcha Konstantynopola (837-843), ikonoklasta 181, 182, 185, 186, 196, 199 Jan Italos, filozof 302, 303 Jan z Jerozolimy, teolog, ikonofil 143 Jan Kalekas, patriarcha Konstantynopola (1334-1347) 399, 400, 402, 407 Jan z Kapadocji, prefekt pretorium za Justyniana I 81, 84, 213 Jan Lydus 49 Jan z Nikiu, kronikarz 96 Jan, arcybiskup Ochrydy 269 Jan Orfanotrofos 268, 269, 270, 284 Jan, primikerios 417 Jan z Procydy 368 Jan Sembat, król Armenii 262 Jan Stefan Szyszman, car Bu³garii (1330-1331) 396 Jan, arcybiskup Tesaloniki 97 Jan W³adys³aw, bratanek Samuela, car (1015-1018) 259, 269 Janina m. w Epirze 384, 391 Janów J. 43 Jarmuk rz. w Palestynie, bitwa (636) 113 Jazid, kalif Damaszku 152 Ja¿d¿ewski K. 44 jedwab, handel, produkcja 84, 85, 219, 309 Jerozolima m. 250, 311, 327, 348; zdobyta przez Persów (614) 100, 107; odzyskana przez Herakliusza (630) 108; zdobyta przez Arabów (638) 113; —przez Seld¿uków (1077) 294; — przez krzy¿owców (1099) 296; — przez Saladyna (1187) 326; patriarchat 163, 204, 407 Jerzy Brankowicz, despotes Serbii 36, 439, 440 Jerzy Do³goruki, ksi¹¿ê suzdalski, nastêpnie wielki ksi¹¿ê kijowski, sprzymierzony z Manuelem I 310 jezuici 14 Jireæek K. 27 joannici 430 Joasaf, zakonne imiê Jana VI Kantakuzena 415 Joel, kronikarz 287 Jolanta, regentka Cesarstwa £aciñskiego (1217-1219) 343, 345 Joñskie wyspy 175, 338 Jordanes 37 Jorga M. 21, 26, 377 Jowian, cesarz (363-364) 67 Józef, patriarcha Konstantynopola (1268-1275; 1282-1283) 383 Józef, patriarcha Konstantynopola (1416-1439) 366, 437 Józef, kap³an 170, 178 Jugos³awia, studia bizantynistyczne 20 Julian, cesarz (361-363), 32, 38, 48. 67 Jurewicz O. 41 Justyn I, cesarz (518-527) 81, 83, 184 Justyn II, cesarz (565-578) 85, 88, 89 Justynian I, cesarz (527-565) 9, 17, 20, 39, 44, 49, 81, 83, 84, 85, 86, 87, 88, 89, 90, 91, 95, 101, 116, 125, 126, 136, 150, 184, 209, 210, 212, 213, 267, 311 Justynian II, cesarz (685-695; 705-711) 97, 126, 127, 128, 129, 132, 133, 134, 135, 136, 137, 138, 139, 146, 147 Kabasilas Miko³aj, pisarz z XIV w. 374, 375, 408 Kadikoy m. nad Bosforem (Chalkedon) 21 Kaffa, kolonia genueñska na Krymie 413 Kalabria 401; poddana pod jurysdykcjê patriarchy konstantynopolitañskiego 10, 158 Kalafates, przezwisko cesarza Micha³a V 269, 270 Kalekas Manuel, teolog bizantyjski 374 Kallimachos i Chrysorrhoe, baœñ ludowa 31 Kallinikos, patriarcha Konstantynopola (694-705) 137 Kallinikos, wynalazca ognia greckiego 123 Kallistos, patriarcha Konstantynopola (1350-1354; 1355-1363) 414, 418, 419, 420 Kalojan, car Bu³garii (1197-1207) 325, 329; negocjacje z Rzymem 330, 348; zwyciêstwo nad £acinnikami pod Adrlanopolem (1205) 341; œmieræ 342 Kameniates Jan, historyk 189, 372 Kananos Jan, historyk 372 Kanossa 247 Kantakuzen Micha³, namiestnik Morei 391 Kantakuzenowie 414, 415, 416, 424 Kapadocja 107, 117, 137, 185; patrz te¿ temy kapnikon 170, 171; patrz te¿ podatki Kappesowa patrz Erert-Kapptsowa Kapua ksiêstwo 245 Karamania, emirat 439 Karol Andegaweñski, król Sycylii i Neapolu 359, 361, 362, 364, 365, 366, 367, 368, 377, 384, 389, 390 Karol M³ot 123 Karol Wielki 20, 144, 167, 168, 169, 176, 178, 179, 194 Karol II, król Neapolu 384 Karol VI, król Francji 432 Karol Walezjusz, brat Filipa Piêknego 384, 389, 390 Karolides 20 Kartagina 93; za³o¿enie egzarchatu K. 89; zdobyta przez Arabów 135; patrz te¿ Egzarchat Kartaginy Kasja 31 Kaspijskie Morze 109 Kassandreia m. i pó³wysep w Macedonii 389, 390 Kastoria m. w Macedonii 397, 405 Katakalon Leon, domestikos scholae za Leona VI 222 Katalaunickie Pola, bitwa (451) 72 Kataloñczycy, kampania kataloñska 369, 400,404; na s³u¿bie bizantyñskiej 387, 388; zerwanie z Bizancjum i wojna 388, 389; K. w Tesalii, w Atenach 390, 392; upadek ich ksiêstwa katarzy 231; patrz te¿ bogomili 429 Katarzyna de Courtenay, tytularna cesarzowa Konstantynopola, ¿ona Karola Walezjusza 384, 389, 390 Katarzyna de Valois, tytularna cesarzowa Konstantynopola ¿ona Filipa z Tarentu 390, 399, 400 kataster tebañski 264 Katasyrtai m. w Tracji, bitwa (917) 226 Katedra Historii Bizancjum 38, 39; Filologii Klasycznej 41 katepano, katepanat 41, 129, 215, 260, 262, 299 katholikoi kritai 395 Kaukaz i ludy kaukaskie 85,103,107,108,147,148,183, 258, Kawad-Sziroe, król Persji 108 262, 384 Kazimierz Wielki 35 Kefalinia, wyspa 429; kolonizacja Mardaitów 128; zajêta przez Normanów 321, 323; patrz te¿ temy Kefisos rz. w Beocji, bitwa (1311) 390 Kekaumenos Katakalon, wódz 278 Kekaumenos, autor Strategikon 264 Kempfi A. 32, 33 keration, moneta srebrna 170, 172 Kiczewo m. w Macedonii 356 Kijów m. 37, 223, 237, 246, 310, 312 Kilid¿-Arslan, emir Nikei 293 Kilid¿-Arslan, su³tan Ikonium 314, 315 Kinnamos Jan, historyk 14, 287, 288 Klaudiopolis m. w Azji Mn. 152 kleismata 185; patrz te¿ tem Chersonez kleisury 185, 215 Klemens IV, papie¿ (1265-1268) 361, 362 Klemens V, papie¿ (1305-1314) 389 Kletorologion Filoteusza 20, 192, 215, 216, 376 Klidion, prze³êcz górska 259 Klinger W. 32 kluniacka reforma 276, 277 K³okotnica m. nad rz. Maric¹, bitwa (1230) 347, 348, 350 Kodeks agrarny (Nomos georgikos) 97, 98, 131, 132, 193 Kodeks morski (Nomos rodios nautikos) 98 Kodinus (Pseudo-) Georgios 376, 416 kodyfikacja prawa rzymskiego 85, 86, 87 Koloman, car Bu³garii (1241-1246) 350 Kolonea m. w p³n.-wsch, czêœci Azji Mn. 236; patrz te¿ tem K. koloni 39, 69, 86 komes temu Opsikion 106, 161, 217 komes tu stabilu 216 Komitopulosowie, synowie Komesa Miko³aja 252, 253 Komnenos Aleksy, syn Jana II 307 Komnenos Aleksy, protosebastos 317 Komnenos Andronik, syn Jana II 307 Komnenos Dawid, komendant Tesaloniki 321 Komnenos Izaak, brat Aleksego I 286, 298 Komnenos Izaak, w³adca Cypru 32), 327 Komnenos Izaak, sebastokrator, wódz za Aleksego III 329 Komnenos, mnich, kronikarz 372 Komnenowie, rodzina bizantyjska i dynastia 31, 280, 286, 287, 290, 291, 298, 300, 303, 304, 305, 307, 316, 318, 321, 322, 328, 331, 335, 353, 380; Wielcy Komnenowie z Trebizondy 340, 341, 344 komora celna, c³o 166, 171, 382, 411, 413 Kondakov N. P