, 369, por...

383; jest nici¹ przewodni¹ w³adzy s¹dzenia 374; jego obiektywna realnoœæ nie daje siê udowodniæ 369, ani wyjaœniæ 367; jest czymœ obcym w przyrodoznawstwie 359; cel naturalny czymœ innym ni¿ cel przyrody 339; zewnêtrzny cel naturalny 325; cel naturalny empirycznie uwarunkowany 368 • cel naturalny jako wytwór przy' rody 409 nn., 420, jako przeciwieñstwo celu wolnoœci 422, por 314, 322 n., 341, 346, 355 Cel ostateczny (Endzweck), czyli bezwarunkowy, najwy¿szy 429, ^2-nie wymaga innego celu jako warunku swojej mo¿liwoœci 428-nie nale¿y go szukaæ w przyrodzie 423—4, 459, por. 340, 429; wyznaczany jest przez czysty rozum 54, 455, 460 i prawo moralne 457, 491, por. 453; jest idealny 457; wymaga odniesienia do czegoœ nadzmyslowego 339; powinien istnieæ 53; jest ide¹ i rzecz¹ jednoczeœnie 485; ma subiektywnie praktyczn¹ realnoœæ 458 nn.; celem ostatecznym jest cz³owiek 424, podleg³y zasadom moralnym 451 nn.; cel ostateczny istnienia œwiata 428 nn., 433, 458 n.; cel ostateczny jako harmonijna zgodnoœæ praw moralnych i szczêœliwoœci 454 n., 487; cel ostateczny a nieœmiertelnoœæ i istnienie Boga 469, 485 n., 487 Celowe przyczyny (Endursachm) 331, 332. 339. 34'. 344> 354. 355. 357. 358 n., 360, 370, 396, 399, 406, 415; s¹ subiektywnym warunkiem u¿ytku naszego rozumu 421; por. te¿ Przyczynowoœæ, Przyczyna Skorowidz pojêæ 517 celowoœæ (Zweckmdssigkeit) = zgodnoœæ pewnej rzeczy z t¹ jej w³aœciwoœci¹, która mo¿liwa jest tylko na podstawie celów 26, por. 35 n. = pojêcie jako przyczyna swego przedmiotu 89; jest prawid³owoœci¹ przypadkowoœci 382, por. 385; jest przez nas samych wprowadzana do rzeczy 319; celowoœæ metafizyczna 27; zasada praktycznej celowoœci 26— 28, 36, 207, ró¿ni siê od transcendentalnej celowoœci przyrody 27 n. jako subiektywnej maksymy refleksyjnej w³adzy s¹dzenia 31— 2, 34 n.; celowoœæ ³¹czy siê z uczuciem rozkoszy 35 n.; jest tylko subiektywna i nie mo¿e staæ siê poznaniem 40—41, por. 41, 48 n., 382; jest tylko orientacyjn¹ zasad¹ w³adzy s¹dzenia 48 n.; zasad¹ regulatywn¹ 382; dzieli siê na: 1) formaln¹ czysto subiektywn¹ (estetyczn¹) celowoœæ piêkna przyrody i 2) realn¹, obiektywn¹ (logiczn¹) celowoœæ przyrody. 1. Estetyczne wyobra¿enie celowoœci przyrody 39—46 = prawid³owoœæ w³adzy s¹dzenia w jej wolnoœci 174, por. 173, 255 n., 295; zasada formalnej celowoœci przyrody 27, 93, 173, 320 = celowoœæ bez celu 100, 117, 125, 222, 292, 317; jest tylko form¹ subiektywnej celowoœci 93, 102, por. 137, 172, 188, 190, 198, 203 n., 208, 248, 281, 291, 292, 297- 3"! "ic mo¿e wydawaæ siê umyœln¹ 230; jest harmonijn¹ 208, bezwarunkow¹ 387; 2. Obiektywna celowoœæ przyrody 312 nn. wywodzi siê z logicznego wyobra¿enia przyrody 46—50; zak³ada odniesienie przedmiotu do pewnego okreœlonego celu 100, por. 48, 100— 105; jest albo: a) zewnêtrzna, relatywna (= u¿ytecznoœæ) 100, 3-25, 338, 340; celowa w stosunku do innych jestestw 414; albo jest b) wewnêtrzna ( = doskona³oœæ) 100 n., por. 321, 336, 407, 414, 456; mo¿e byæ tak¿e nazwana formaln¹ celowoœæ figur matematycznych 315 n., 322; tak¿e rozumow¹ 315, 317, w odró¿nieniu od materialnej 238, 3i5> 321, empirycznej lub realnej 318; nie jest konieczn¹ zasad¹ mo¿liwoœci przyrody 312; jest zasad¹ regulatywn¹, a nie konstytutywn¹ 314; jest krytyczn¹ zasad¹ refleksyjnej w³adzy s¹dzenia 371—376. Idea najwy¿szej celowoœci 116; czysta rozumowa celowoœæ tego, co nadzmys³owe 179; celowoœæ techniczna 346; hipotetyczna 339; wszelka celowoœæ wystêpuj¹ca w œwiecie 508; ró¿ne systemy celowoœci przyrody (idealizm, realizm celowoœci) 358—362. Celowy zwi¹zek 323, 355, 359, 364, 382, 399, 429, 437 Charakteryzmaty 299 Chrzeœcijañstwo 489 Cia³o: a) ujête transcendentalnie = 518 Skorowidz pojêi substancja (lub substancja zmienna) 27; b) ujête metafizycznie = cia³o maj¹ce zewnêtrzn¹ przyczynê = cia³a empiryczne = rzecz poruszaj¹ca siê w przestrzeni 27. Cia³o organiczne 47, 389, por. Organi/.m; cia³o i duch 270 n.; nauka o cia³ach 401 Ciê¿koœæ 316 Cnota 286 Cywilizacja 215 n. Czas — formalny warunek naocz-noœci a priori 29—30, por. 154; nastêpstwo czasowe jest warunkiem zmys³u wewnêtrznego 154 Cz³owiek —jako cel 417; jako œrodek 417, por. 422; jako noume-non 430; jako podmiot moralnoœci 429; jako koñcowy cel przyrody 418, 421 rai., 424; sam sobie wyznacza cele 112, 430; jest panem przyrody 423; tylko on nadaje siê na idea³ piêkna 112; nierównoœæ miêdzy ludŸmi 425 n.; istnienie ludzi jako przypuszczalny cel zamierzony 324— 325 "•; 340 Cz³owieczeñstwo (Humanitat) — a) powszechne uczucie wspó³uczestnictwa 306; b) zdolnoœæ g³êbokiego i powszechnego udzielania siê 306, por. 215, 306 n.; p. te¿ Ludzkoœæ Czucie (Empfindung) — podwójne znaczenie s³owa 65 n.; a) czysto subiektywne = uczucie 66, p. Uczucie; b) obiektywne = spostrze¿enie zmys³owe 66, por. te¿ 39 n