Grecki filozof Platon (ok...

Upokorzenie smakuje tak samo w ustach każdego człowieka.

427-347 p.n.e.) przypuszczalnie by� pierwszym cz�owiekiem, kt�ry pisa� o podziemnym �wiecie. W kilku swoich pracach wspomina o olbrzymich podziemnych potokach i tunelach, zar�wno szerokich, jak i w�skich, we * Biblia to jest Pismo �wi�te Starego i Nowego Testamentu z apokryfami, Warszawa 1990. 26 TAJEMNICA PUSTEJ ZIEMI wn�trzu Ziemi, pisze te� o tych, kt�rzy mog� tam mieszka�. Stwierdza mianowicie, �e prawdziwym domem boga Apollina jest pi�kna kraina Hyperborejczyk�w, ziemia �ycia wiecznego, gdzie, jak powiadaj� mity, spotka�y si� dwa go��bie wypuszczone z przeciwleg�ych kra�c�w Ziemi. Dla podkre�lenia zwi�zk�w Apollina z tym obszarem dodaje, �e jego matka Latona, urodzi�a si� na oceanie daleko poza Wiatrem P�-nocnym. Apollo za� siedzi w samym �rodku, na p�pku Ziemi i to w�a�nie on obja�nia religi� ca�ej ludzko�ci. Dla os�b wierz�cych w Pust� Ziemi� �p�pek Ziemi� jest dowodem na to, �e ten wielki filozof mia� na my�li �wiat podziemny. Pierwszym cz�owiekiem, kt�ry napisa� ca�� prac� po�wi�con� koncepcji Pustej Ziemi by�, co mo�e wyda� si� zaskakuj�ce, Edmund Halley, angielski astronom i matematyk (1656-1742). To w�a�nie on w 1682 roku zauwa�y� komet� nazwan� dzi� jego nazwiskiem. Dziesi�� lat p�niej mianowano go astronomem kr�lewskim. Halley by� bliskim przyjacielem Isaaca Newtona i przedyskutowa� z nim szczeg�owo jego epokowe dzie�o Philosophia Naturalis Principia Mathematica (Matematyczne podstawy filozofii przyrody, 1687); z niego to wywodz� si� r�wnania matematyczne, kt�re sta�y si� podstaw� ca�ej wsp�czesnej in�ynierii technicznej. Jednak cho� Halley zgadza� si� z zaproponowanymi przez swego przyjaciela wyja�nieniami r�nych rodzaj�w zjawisk, od ruch�w planet do spadania kuli armatniej, nie znalaz� jednak odpowiedzi na pewne anomalie, na przyk�ad deklinacje magnetyczne. Halleyowi chodzi�o zw�aszcza o to, �e bieguny magnetyczne Ziemi � te, na kt�re wskazuje ig�a kompasu � raczej w�druj� ni� stoj� w miejscu. Rezultatem tych rozwa�a� by� artyku�: An Account of the Cause of the Change of the Variation of the Magnetic Needle (Wyja�nienie przyczyny zmian deklinacji ig�y magnetycznej wraz z hipotez� o wewn�trznej budowie Ziemi), opublikowany w �Phi-losophical Transaction� wydawanym przez Royal Society of London w roku 1692. W tej d�ugiej pracy, w oparciu o matematyk� i filozofi�, Halley wysun�� hipotez�, �e Ziemia nie jest cia�em jednolitym, lecz pustym w �rodku. Mia�a te� zawiera� trzy sfery, kt�re, jak powiedzia�, rozwi�zywa�y problem deklinacji magnetycznej. Wed�ug Halleya wystarczy�o przyj��, i� bieguny magnetyczne w istocie znajdowa�y si� na jednej lub dw�ch wewn�trznych sferach i �e obraca�y si� wok� osi z nieco inn� szybko�ci� ni� zewn�trzna skorupa Ziemi. Sedno swojej tezy Halley uj�� nast�puj�co: Zewn�trzne cz�ci globu mo�na nazwa� skorup�, za� wewn�trzne j�drem lub wewn�trznym globusem, zawartym w �rodku naszego, z p�ynn� substancj� pomi�dzy nimi. Maj�c ten sam wsp�lny �rodek i o� obrotu dobowego, mog� obraca� si� wok� naszej Ziemi co 24 godziny; jednak�e ta zewn�trzna sfera ma ruch obrotowy nieco wolniejszy lub szybszy ni� wewn�trzna kula. Wraz z up�ywem czasu nawet bardzo niewielkie powtarzaj�ce si� r�nice staj� si� wyczuwalne. Dlatego wewn�trzne cz�-�ci b�d� stopniowo oddala� si� od zewn�trznych i nie dotrzymuj�c sobie kroku zdawa� si� przesuwa� albo na wsch�d, albo na zach�d dzi�ki r�nicy ich obrot�w. Za�o�ywszy zatem, �e wewn�trzna sfera b�dzie mia�a taki w�a�nie ruch, rozwi��emy t� zagadk�