M�ody Haddedihn przywi�z� w�asnor�czne pismo od szacha do Ustada, a kapitan takie samo dla D�afara...

Upokorzenie smakuje tak samo w ustach każdego człowieka.

Co w nim jest napisane, o tym powie ci sam Ustad. Teraz jedz�. Potem zostanie urz�dzona wyprawa dooko�a doliny, bo kapitan zamierza przeprowadzi� rekonesans za g�rami. Na razie mo�na go jeszcze dokona� bez �ci�gania na siebie uwagi niepowo�anych ludzi. Przeciwnicy dopiero w ostatniej chwili powinni si� dowiedzie�, kim jest kapitan i po co do nas przyjecha�. Ustad teraz do ciebie nie przyjdzie. Powiadomi�am g0 o stanie twojego zdrowia i mam ci przekaza�, �e mo�esz traktowa� siebie jak ozdrowie�ca. Mia� jednak powody prosi� ci� o takie zachowywanie si�, aby ludzie my�leli, �e nadal jeste� chory. Prosi wi�c, aby� jak najmniej im si� pokazywa�, dop�ki nie przyjdzie do ciebie tu na g�r� i o wszystkim ci nie opowie. Da� mi wielki zw�j papieru, kt�ry po�o�y�am ci na stole. To ma ci� zaj��, powiedzia� Ustad. Tak jest, to by�o zaj�cie, i to jeszcze jakie! Kiedy Szakara znowu posz�a, wsta�em i rozwin��em zw�j, kt�ry zawiera� liczne wi�ksze i mniejsze arkusze. Pierwszy wielki arkusz by� rysunkiem pi�rkowym przedstawiaj�cym zachodni� stron� jeziora widzian� ze �rodka tak, jak ona obecnie rzeczywi�cie wygl�da�a. Na dole duar, na lewo droga do Doliny Worka, a po prawej stronie szlak prowadz�cy na tereny Takikurd�w i osiad�ych na p�nocy D�amikun�w. Po�rodku, wznosz�ce si� przy g�rze ruiny, zuchwa�e, pos�pne, milcz�ce, bez jakiegokolwiek �ladu wewn�trznego czy zewn�trznego �ycia. Na po�udnie od nich dom Ustada, stoj�cy na wysokim, gigantycznym murze, wystawiony na wichury. Od niego droga dzwonkowa prowadzi�a do alabastrowego namiotu. Kiedy ogl�da�em ten arkusz, przesz�a mi przez g�ow� my�l, �e pokazuje o du�o za du�o, a jednak tak ma�o! Chwyci�em wi�c nast�pny. Co zobaczy�em? Ju� nie masywn� materi�, ale zamiast niej dzie�o ducha, duszy. Zmiana dotyczy�a tylko ruin, a jednak wnios�a ona wszystko, czego brakowa�o. Ludzka r�ka nada�a skale nowy kszta�t i przez to nowe �ycie. Tam gdzie znajdowa�a si� przysta�, tutaj przez otwarty mur bardzo szerokie stopnie prowadzi�y na wolny plac, kt�ry powsta� przez zlikwidowanie pi�ter. R�e, niezliczone r�e, i nie tylko one kwitn�y tutaj tak, jak przed Beit�y�Chodeh. Wszystkie drogi, kt�re mi�dzy nimi bieg�y, prowadzi�y do jednej wprost imponuj�cej, wspania�ej sali kolumnowej, do budowy kt�rej zosta�y wykorzystane wy��cznie olbrzymie kamienie ciosowe z ruin. Pomy�la�em o Baalbeku, o Kailasa z Ellory*, o azteckich Teocalli; jednak wszystkie te s�awne budowle zdawa�y si� nikn�� w cieniu tej jednej sali. W jej g��bi znajdowa�a si� wysoka, okr�g�a nisza z olbrzymim postumentem, kt�ry postawiono po to, by d�wiga� r�wnie wielk� figur�. Sala zamiast w�a�ciwego dachu mia�a podobny do wisz�cych ogrod�w Semiramidy drugi obszerny kwiatowy ogr�d. Z niego, ku mojemu zaskoczeniu, wznosi� si� w g�r� dok�adnie ten sam ma�y wiejski ko�ci�ek, kt�rego obraz wisia� w mojej sypialni i pod kt�rym umieszczony by� dziecinnie prosty podpis: Ko�ci�ku m�j, ko�ci�ku ma�y m�c by� jak ty: nabo�ny, wspania�y! I tw�j szczyt osi�gn��, chc� pokorze twej dor�wna�. Ko�ci�ku m�j, ko�ci�ku ma�y chc� ci�gle by� jak ty wspania�y! Powinno si� my�le�, �e ten pe�en prostoty ko�ci�ek wygl�da� wprost �miesznie na tym gigantycznym fundamencie; jednak w �adnym razie tak nie by�o. Wr�cz przeciwnie, zdawa�o si�, jakby inaczej ju� nie mog�o by�. Dzie�o ludzkich r�k, d�wigane przez boskie ska�y, tylko w�wczas b�dzie �mieszne, je�li b�dzie si� chwali�, �e samo zbudowane jest z boskich ska�. To by� �rodek g�ry, z kt�rej szczytu, dok�adnie ponad szpic� ko�cielnej wie�y, spogl�da� w d� alabastrowy namiot. Po bokach ko�cio�a znajdowa�y si� w owocodajnych ogrodach dwa podobne do willi, �askawie spogl�daj�ce domy. Pod jednym widnia� podpis �plebania�, a pod drugim �szko�a�. Pozosta�e arkusze przedstawia�y rysy architektoniczne i rysunki wspomnianych trzech budynk�w. Zainteresowa�y mnie do tego stopnia, �e natychmiast usiad�em i zacz��em je studiowa�. Nie mo�na by� ani przez chwil� oboj�tnym na tak jasn�, pe�n� mi�o�ci odpowied� na kwesti� starych, pos�pnych ruin! Z tego wzgl�du na jedzenie po�wi�ci�em niewiele czasu i jeszcze wieczorem siedzia�em, obliczaj�c, odmierzaj�c i kalkuluj�c, a� w ko�cu nadszed� Pedehr, aby, jak si� wyrazi�, przekaza� mi co� wa�nego. Mianowicie by� u nas goniec, kt�ry obwie�ci�, �e szejk ul Islam i Ahriman mirza wsp�lnie i w najwi�kszej zgodzie obwo�ali wielce zas�u�onego Ghulama Multasima ustadem Takikurd�w. Zawiadamia si� nas o tym, gdy� r�wnie� on zjawi si� na wy�cigach i musimy podj�� go i potraktowa� odpowiednio do piastowanej przez niego funkcji. Nasz Ustad nie wr�ci� jeszcze ze swojej konnej wyprawy i dlatego te� Pedehr poczu� si� zobowi�zany przekaza� mi tu na g�r� t� nowin�. Powiedzia�em mu: ��Ta wiadomo�� nie ma dla nas najmniejszego znaczenia