Oba te patrole nic o sobie nie wiedz�c wci�� wpada�y na sw�j trop i pos�dza�y siebie nawzajem, �e s� "k�usowniczymi gangami"...

Upokorzenie smakuje tak samo w ustach każdego człowieka.

Tropy ich wci�� si� krzy�owa�y a� do chwili, kiedy nast�pi�o zderzenie i wyja�nienie. Zawarto w�wczas przymierze i postanowiono wsp�lnie przyst�pi� do walki z k�usownikami pod kierunkiem miejscowego nadle�nictwa. Wielka przygoda Tropienie wrog�w zwierz�t i ro�lin, wykrywanie side� i wskazywanie ich le�niczym mo�e sta� si� podczas letnich wakacji najciekawsz� wielk� przygod�. Towarzyszy jej te� poczucie dobrze spe�nionego obowi�zku, realnego dzia�ania zamiast pustych s��w o potrzebie "ratowania przyrody i naturalnego �rodowiska cz�owieka". A wi�c na zielone szlaki, ale uwa�nie! ��wie nasze i nie nasze Smutny los Kilka lat temu w ��dowicach na �l�sku w�dkarze znale�li martwego ��wia wodnego (Emys orbicularis). Jest to jedno z najrzadszych zwierz�t na ziemiach polskich i jeden z rzadkich gad�w Europy �rodkowej. Jego stan ilo�ciowy u nas stale si� zmniejsza, mimo �e od roku 1935 obj�ty jest ochron� gatunkow�. Jakie mog�y by� losy znalezionego martwego osobnika? Oto stawy w ��dowicach s� pozosta�o�ci� dawnego koryta rzeki Ma�a Panew, oddzielone od niej podmok�� k�. Woda w stawach jest czysta, natomiast w Ma�ej Panwi od wielu lat zatruwana �ciekami z zak�ad�w przemys�owych. Przypuszczano wi�c, �e ��w ten przed kilkunastu laty �y� w rozlewiskach Ma�ej Panwi, a po jej zatruciu wyruszy� szuka� lepszych warunk�w w pobliskich stawach. Trucizna jednak zrobi�a swoje. Wrogowie A wi�c na pierwszym miejscu - cz�owiek, kt�ry zatruwa �ciekami wody i osusza tereny podmok�e. Wprawdzie ��wie w dobrych warunkach mog� �y� ponad sto lat, ale te� ich rozw�j osobniczy jest powolny i dojrza�o�� osi�gaj� dopiero oko�o dwudziestego roku �ycia. M�ode ��wie po wyl�gu z jaja s� wielko�ci od 2,5 do 3,57cm i maj� pancerz zupe�nie mi�kki; po�erane s� przez ryby, ssaki i nawet ptaki wodne, tote� bardzo ma�o z nich dochodzi do wieku, kiedy mog� si� rozmna�a�. Trudno podpatrze� Z wiadomo�ci zebranych w latach 1948_#1964 wynika, �e ��wie b�otne spotka� mo�na w wojew�dztwach po�udniowo_wschodnich (Zamojszczyzna, okolice Pu�aw, Sandomierza). W Polsce centralnej - ko�o Warszawy. Znajdowano je te� w wojew�dztwie bydgoskim, a pojedyncze okazy ko�o Krakowa, na Ziemi Lubuskiej i w Puszczy Bia�owieskiej. W wojew�dztwie olszty�skim s� typowymi reliktami. Ostatnio odkryto je w Wielkopolsce, w okolicy Leszna. Ustalenie przebywania tych ��wi nawet tam, gdzie wyst�puj� do�� licznie, jest trudne. Niedost�pne b�ota, moczary, grz�zawiska i skryty tryb �ycia tych gad�w s� wielk� przeszkod� w badaniu ich zwyczaj�w. Mimo to naukowcom uda�o si� podpatrze� ��wie w niedawno odkrytych stanowiskach w Wielkopolsce. Idziemy ich tropem, nad Jezioro Drzeczkowskie, jeziorko na "Szwedzkich Okopach" ko�o Drzeczkowa i najciekawsze miejsce - staw le�ny mi�dzy Drzeczkowem i Witos�awiem. Jest on zaro�ni�ty trzcin� i tatarakiem, zielony od g�stego ko�ucha rz�sy. ��czy si� ma�ym strumykiem z Jeziorem Witos�awskim. Nad stawem le�y pie� zwalonej topoli i to jest ulubiona "pla�a" i "deptak" naszych ��wi. Tu wy�a�� z wody i godzinami wygrzewaj� si� na s�o�cu, wystawiaj�c spod pancerza g�ow� z szyj�, ko�czyny i ogon. Od czasu do czasu przechodz�c w inne miejsce obracaj� si� doko�a. Poczynione obserwacje wykaza�y, �e przewa�nie nie szukaj� naj�atwiejszej drogi na "pla��". W�a�� na ni� i tam, gdzie pi� jest najdalej od wody i ustawiony najbardziej stromo. Pr�by ko�cz� si� czasem niepowodzeniem. ��w ponawia je w tym samym miejscu, ale zdarza si�, �e szuka wygodniejszego, p�yn�c wzd�u� pnia z wystawion� g�ow�. Co widz� i co s�ysz� ��wie widz� dobrze, szybko reaguj� na ka�dy bodziec wzrokowy. Na widok cz�owieka natychmiast wpadaj� do wody - tak szybko, �e czasem trudno si� nawet zorientowa�. Zw�aszcza �e natychmiast odp�ywaj� pod wod� i tylko ruch trzcin wskazuje kierunek ucieczki. Po odp�yni�ciu na pewn� odleg�o�� wysuwaj� g�owy spod wody i badaj� zagro�ony teren. Dopiero nie widz�c niebezpiecze�stwa podp�ywaj� do pnia i gramol� si� na "pla��". Na przelatuj�ce czy przep�ywaj�ce wi�ksze ptaki reaguj� zwracaniem g�owy w ich kierunku. Przy nisko przelatuj�cych ptakach i przy silnym, ko�ysz�cym trzciny wietrze chowaj� g�owy pod pancerz. Znacznie gorzej jest z ich s�uchem. Obserwatorzy nie zauwa�yli �adnej reakcji ani na trzask migawki, ani na stukanie w pie� drzewa, ani nawet na krzyki. Tote� podczas obserwacji mo�na by�o g�o�no rozmawia�, byle tylko w ukryciu. Przypuszczalny jad�ospis D�u�sze obserwacje nie przynios�y wiele, je�li chodzi o �erowanie ��wi. Raz tylko uda�o si� podpatrze�, jak ��w napad� �ab�