Aleja mia�em wpraw�...

Upokorzenie smakuje tak samo w ustach każdego człowieka.

I jakg�upi pokaza�em Romagnolowii wszystkim studentom �w s�awetny zwieracz. Kiedycz�owiek jest m�ody, widzicie, cieszy go, gdy mo�e zab�ysn��, jest bardzo naiwny. To by� koniec, m�jdrogi. Najpierw, przedsamymi wakacjami, Romagnol podchwytliwym �wi�skim pytankiem spali� mnie przy egzaminie. A w rok p�niej umar�Morel. Zda�emsobie spraw�, �elepiej zrezygnowa�z kariery naukowej. Wystara�em si�o pieni�dze i otworzy�em w�asn� lecznic�. Nie uchroni�omnie to zreszt� od tego, �e stale musz� si� ma Romagnolanatyka�. Jest profesorem, wszyscy lekarze si� z nim licz�. Bo bez niego ani rusz, ka�dy go potrzebuje,gdy chodzio odznaczenie, rozetk�, jaki� order, ulokowanie syna czyprotekcj�dla przyjaciela. Ilu� starych internist�w, kt�rzynaprawd� maj�do mnie zaufanie i odtrzydziestu latprzysy�aj� mi pacjent�w, oznajmia mi poprostu: "S�uchajcie,kolego, na par� lat musz� si� z wamirozsta�. Nie b�d� dowas kierowa� pacjent�w. M�jsyn idzie na medycyn�. B�dzie mia� zRomagnolem do czynienia, musz� podes�a�mu kilku chorych, sami rozumiecie. " Romagnol zreszt�bynajmniej si� nie kr�puje. Synom lekarzy, kt�rzy z nimnie wsp�pracuj�, m�wi bez�adnych ogr�dek: "No, a c�to. Czy �aden z pacjent�wpa�skiegoojca nie potrzebujeoperacji? " Troch� towyja�nia, sk�d si� Wzi�� zwyczaj podzia�ahonorari�wzauwa�y� Micha�. Tak, my�l�. C� chcecie, kolego, todla utrzymaniar�wnowagi. Wyr�wnuje szans� w walce zprofesorami. W tym tkwica�y problem, m�j kochany. P�kiprofesorowieb�d� mieliprawo praktykowa� prywatnie, nie da si�, uzdrowi� stosunk�w w �wiecie lekarskim. Przez chwil� sta� zadumany przeczesuj�c palcami sw�czarn� brod� Beduima. A potem nagle si� otrz�sn��. , No, trudno! Jako� si� to jednak u�o�y. Chod�my nakaw�! 439. Uj�� Micha�a pod rami� i poprowadzi� do cz�ci mieszkalnej. Lecz po drodze nawr�ci�jeszcze do ustawiczniedr�cz�cego go zagadnienia: "' To tak jak z moim aparatem do wkraplania, m�jdrogi. Jak . przysz�o dozademonstrowaniamojego pomys�u,stan��em przedkomisj�, kt�rej przewodniczy� Romagnol. Wys�uchali moich wywod�w w milczeniu. A p�niejRomaginol z uprzejmym u�mieszkiem o�wiadczy�: "Dobra, doktorze Roy, bardzo nawet dobra jest ta pa�ska maszynika. Trzeba jednak pewneszczeg�y w niej zmieni�^,wygl�dzewn�trzny, kszta�t. Za bardzo przypomina irygator. "I na tym si� sko�czy�o! �adnej nast�pnej pr�by, nikt nawetdo mnie nie zajecha�, �eby to chocia�obejrze�. Oddwudziestu latja jeden nadal si� tym pos�uguj�, nie budz�ccienia zainteresowania. A je�li chodzi o ogrzewanyeter, pomys�jednak niezgorszy, co�, nad czym warto bysi� zastanowi� to samo milczenie, ta sama powszechnaoboj�tno��! Nigdy pan o tym nie pisa�, nic nie drukowa�? Na pocz�tkutak. By�em jeszcze taki naiwny! Jaktylko co� wymy�li�em, zarazchcia�em ca�emu �wiatuoznajmi�. Ale niktsi� tym nie przejmowa�, nikt nie zwraca� na mnie uwagi. Albo te� zu�ytkowali moje pomys�ypo cichu, w ukryciu, gdy nie by�o student�w, kt�rzy mogliby co� zauwa�y�. Teraz ju� zrozumia�em. Milcz�. Alenadal szukam, wprowadzam innowacje, ulepszenia. Widzieli�cie sami, kolego, w jaki spos�b pracuj�. Widzieli�ciemoje narz�dzia. Ale we Francji niczego ju� nie publikuj�. Nie warto. Nie mam za sob� autorytetukatedry, nie mamstudent�w. Wszystko pajdzie na marne. Sama teoria to zama�o, konieczni s� m�odzi, kt�rym bymo�na przekazywa�technik�. Kiedy minienieb�dzie, wszystko przepadnie. Chyba,�eby kt�ry� z moich syn�w. No, ale prosz� dosalonu. Raymondo! Raymondo! Zostawi� Micha�a samego, zajrza� do kuchni izarazwr�ci�. Nasze panie zrobi�y sobie w kuchniposiedzenie i co�mi si� zdaje, �e zapomnia�y o kawie. �adnago�cinno��! Ale co tam! Bierzlicho konwenanse, prawda? Zapalicie,kolego? Nie^ Ja te� nie pal�. Dzia�a mi to nanerwy, rozstraja. Nie mog�. Z natury jestem flegmatykiem, cz�owiekiem spokojnym. Wtym zreszt� moja si�a. Czy dacie wiar�, �e wszystka^do czego d��y�em i co osi�gn��em w dziedzinie chirurgii, temu w�a�nie zawdzi�czam? Staram si� 440 mo�liwie zwalnia�tempo, aby pacjentowiw narkozienicnie grozi�o, usi�uj� zwi�kszy� procent bezpiecze�stwa, mo�liwieeliminowa� po�piech,' unika� zdenerwowania, zapobiega� wstrz�som. A^Rpmagnol przeciwnie. Operuje jakza czas�w Napoleona,,^ Kiedy nie by�o ani narkozy, aniaseptyki, kiedy, trzebasi� by�o �pieszy�, bo ka�da sekundaby�a droga. Zreszt�pod tym wzgl�dem Romagnol jestwspania�y, samiwiecie. Warto zobaczy�, jak usuwa macic�! Tym tempem si� ws�awi�. Zupe�nie zrozumia�e, �e mojemetody nie mog� mu si� podoba�. Raz niewiele brak�o,a by�by mnie wyko�czy�. S�dpowo�a� go na ekspertaw procesie, kt�ry mi wytoczy�a pewnapacjentka. Ale�mnie schlasta�, wyszydzaj�c to, co nazywa� moimi "zgubnymi innowacjami"! Ca�e szcz�cie, �e wygra�em w apelacji, bo inaczej straci�bym reputacj� i nie pozosta�oby minic innego, jak zwija� bud�. To w�a�nie mniegubi: brakoficjalnego poparcia. Janic nie znacz�. Gdy wprowadzamco� nowego, to na w�asn� odpowiedzialno�� i w�asne ryzyko. Jakmi si� nie powiedzie kl�skakompletna. Wszyscynamnienaskoez�. I to z jakim zapa�em! Ale przecie�jest jeszczeprasa, ksi��ki, artyku�y. Drukuj� czasami. Ale niewe Francji. W Belgii. Tamodnosz� si� do mnie przychylnie. Tylko tu znowuinneutrudnienia, ta zapora w �yciu intelektualnym:granica. Nie przyje�d�aj� do mnie, nie widz�, a w chirurgii trzebawidzie�. Nowej techniki niemo�na nauczy� si�z ksi��ek. Wszystko przepadnie. A szkoda. Ja sam zreszt� nie mog�si� kszta�ci�tak, jak bym chcia�. Ch�tnie bym zobaczy� co�nowego, asystowa� przy operacjach