Gdy przed�u�ymy �a�cuch gwiazd Andromedy, w�wczas w pobli�u zenitu znajdziemy Perseu- sza...

Upokorzenie smakuje tak samo w ustach każdego człowieka.

W lewo od Andromedy znajduj� si� Ryby z�o�one tylko ze s�abszych gwiazd oraz mniej- sze gwiazdozbiory: Tr�jk�t i Baran. Natomiast silniejsze gwiazdy obejmuje Wieloryb na po�u- dniowym zachodzie. Na p�nocnym zachodzie widzimy stosunkowo blisko horyzontu �a- b�dzia. Spo�r�d wszystkich jego gwiazd g��w- nych mo�na jeszcze dobrze obserwowa� De- neba. Natomiast na szeroko�ciach Europy �ro- dkowej i p�nocnej mo�na ponadto zauwa�y� Weg� w gwiazdozbiorze Lutni nisko w kierun- ku NNW. Wielki W�z (Wielka Nied�wiedzica) znajduje si� w kierunku NNW w niezwyk�ym po�o�eniu: jego dyszel skierowany jest do do�u. Kasjopea widoczna jest na lewo nieco powy�ej Gwiazdy Polarnej do�� wysoko na niebie i ukazuje kszta�t litery M. Poni�ej znajduje si� Cefeusz, a na p�nocy w pobli�u horyzontu rozci�ga si� Smok. Na wschodzie ukazuj� si� ju� pierwsi zwias- tunowie wiosny; nale�y do nich zw�aszcza przednia cz�� Lwa, kt�rego g��wn� gwiazd�, Regulusa, dobrze ju� wida�. To samo odnosi si� do przedniej cz�ci Hydry (W�a Wodne- go), kt�rego g��wna gwiazda, Alfard, wygl�da nad horyzont w po�udniowej Europie. Nisko na po�udniowym zachodzie znajduje si� gwiazdo- zbi�r Psy Go�cze. O przebiegu Drogi Mlecznej na niebie zimowym ju� powiedziano. Prze�le- d�my delikatne pasmo Drogi Mlecznej powy- �ej Wo�nicy; rozci�ga si� ono poprzez gwiaz- dozbiory: Perseusz, Kasjopea, Cefeusz i �ab�d� a� do horyzontu na p�nocnym za- chodzie. W ostatnio wymienionych gwiaz- dozbiorach Droga Mleczna nabiera stopniowo jasno�ci i staje si� coraz lepiej widoczna. Nale�y doda�, �e Droga Mleczna ogl�dana w zimowy wiecz�r nie robi takiego wra�enia jak na przyk�ad wieczorem p�nym latem. W miejscach niekorzystnych dla obserwacji mo�na �zgubi�" na niebie zimowym przynaj- mniej niekt�re odcinki Drogi Mlecznej. 20 Miesi�czne mapy eba 1 po�owa stycznia godz. 21 2 po�owa stycznia godz. 20 owa lutego godz. 19 � m lutego godz. 18 21 Niebo lutowe Mimo �e w lutym pora roku jest ju� zaawan- sowana, to dopiero teraz mo�emy obser- wowa� gwiazdozbiory zimowe na stronie po�u- dniowej w ich najwy�szych po�o�eniach. W na- szym standardowym czasie obserwacji Orion w�a�nie przekroczy� po�udnik na po�udniu, a pas Oriona uk�ada si� mniej wi�cej na r�w- niku niebieskim. Ponad trzema gwiazdami pa- sa znajduj� si� obie gwiazdy tworz�ce barki, Betelgeuse i Bellatrix, poni�ej dwie gwiazdy tworz�ce stopy; prawa ma nazw� Rigel. W prawo w g�r� od Oriona znajduje si� Byk, kt�rego g��wn� gwiazd�, Aldebarana, mo- �emy znale�� przed�u�aj�c pas Oriona w pra- wo. W pobli�u Aldebarana znajduj� si� Hiady, a nieco dalej w prawo Plejady. W lewo poni�ej Oriona wida� Wielkiego Psa. Jego g��wna gwiazda, Syriusz, znajduje si� na przed�u�e- niu pasa Oriona w lewo w d�; jest on najja�- niejsz� gwiazd� na niebie. Nisko w kierunku SSE znajduje si� Rufa (Puppis). Cz�� tego gwiazdozbioru jest widoczna tylko w po�udnio- wej Europie. Bli�ni�ta z ich g��wnymi gwiazdami Kastorem i Polluksem niezupe�nie jeszcze osi�gn�y po- �udnik. Mi�dzy Bli�ni�tami i Wielkim Psem znajduje si� ponadto Ma�y Pies ze sw� g��wn� gwiazd� Procjonem. Prawie pionowo nad na- mi �wieci Capella, g��wna gwiazda Wo�nicy. Trzy gwiazdy sze�ciok�ta zimowego: Capella, Aldebaran i Rigel znajduj� si� ju� po drugiej stronie po�udnika. Natomiast Syriusz, Procjon i Polluks musz� jeszcze troch� poczeka� na jego przekroczenie. Zimowe gwiazdozbiory skrajne to Zaj�c poni- �ej Oriona, �Rzeka Podziemi" Erydan w pra- wo poni�ej Oriona i Jednoro�ec na obszarze mi�dzy Orionem, Bli�ni�tami i Wielkim Psem. R�wnie� Raka mo�na jeszcze traktowa� jako gwiazdozbi�r zimowy. Znajduje si� on wysoko na wschodzie, sk�ada si� jednak ze s�abych gwiazd. Charakterystyczna dla niego jest gro- mada gwiazd Praesepe (��obek), ogl�dana go- �ym okiem wygl�da jak mglista plamka. Na wschodzie wida� ju� niekt�re gwiazdozbio- ry wiosenne: na przyk�ad w ca�o�ci wida� Lwa, jego g��wna gwiazda nazywa si� Regulus, a gwiazda ogona Denebola. R�wnie� znaczna cz�� Hydry (W�a Wodnego) jest ju� nad 22 horyzontem w kierunku ESE; jego g��wna gwiazda ma nazw� Alfard. Nisko na po�udniu s� ju� pierwsze gwiazdy Panny. Na zachodzie wida� jeszcze niekt�re gwiazdozbiory jesien- ne: kwadrat Pegaza, kt�ry w ca�o�ci mo�na ogl�da� w Europie �rodkowej. Natomiast dob- rze widoczna jest Andromeda po�o�ona z le- wej tu� ko�o Pegaza. R�wnie� Ryby le�� na zachodzie tu� nad horyzontem, podczas gdy Wieloryb jest widoczny tylko cz�ciowo. Lepiej wida� gwiazdozbi�r Barana i Tr�jk�t. Gwiazdy oko�obiegunowe w lutowy wiecz�r uk�adaj� si� nast�puj�co: przede wszystkim Wielki W�z wypada na p�nocnym wschodzie, przy czym jego dyszel jest skierowany w d�