- I czystego sumienia, i czystego sumienia!

Upokorzenie smakuje tak samo w ustach każdego człowieka.

- M�drzec pa�ski powiada : "Ten si� drapie, kogo sw�dzi", a mnie nic nie sw�dzi; przetom wes�!! Jak si� masz Ketling! O! do stu bisurman�w! co to ja widz�? Wszak�em to ciebie po polsku widzia�, w rysim ko�paczku i przy szabli, a teraze� si� znowu na jakowego� Angielczyka przemieni� i na cienkich nogach niby �uraw chodzisz? - Bom w Kurlandii d�ugi czas siedzia�, gdzie polskiego stroju nie za�ywaj�, a teraz dwa dni sp�dzi�em u angielskiego rezydenta w Warszawie. - To z Kurlandii wracasz? - Tak jest. Przybrany rodzic m�j zmar� i tam�e mi maj�tno�� drug� zostawi�. - Wieczny mu spok�j! Katolik-�e on by�? - Tak jest. - To przynajmniej masz pociech�. A nie porzucisz�e ty nas dla owej kurlandzkiej substancji? - Tu mi �y� i umiera�! - odrzek� spojrzawszy na Krzysi� Ketling. A ona spu�ci�a zaraz swe d�ugie rz�sy na oczy. Pani Makowiecka nadjecha�a o zupe�nym ju� mroku, a Ketling wyszed� a� przed bram� na jej spotkanie i prowadzi� j� do domu z takim uszanowaniem, jakby ksi�n� udzieln�. Chcia�a, by�o, zaraz na drugi dzie� szuka� sobie innej gospody w samym mie�cie, ale na nic si� nie przyda� jej op�r. M�ody rycerz p�ty b�aga�, p�ty si� na swoje braterstwo z Wo�odyjowskim powo�ywa�, p�ty kl�ka�, a� zgodzi�a si� i nadal u niego zamieszka�. U�o�ono tylko, �e i pan Zag�oba czas jaki� jeszcze zostanie, aby sw� powag� i wiekiem niewiasty od z�ych j�zyk�w zas�oni�. On zgodzi� si� ch�tnie, bo do hajduczka niezmiernie si� przywi�za�, a przy tym zacz�� sobie pewne plany w g�owie uk�ada�, kt�re koniecznie jego obecno�ci wymaga�y. Dziewczyny obie by�y rade, a Basia od razu otwarcie po stronie Ketlinga wyst�pi�a. - Dzi� i tak si� nie wyniesiem - rzek�a do wahaj�cej si� pani stolnikowej - a p�niej czy jedna doba, czy dwadzie�cia, to ju� wszystko jedno ! Ketling podoba� si� jej, zar�wno jak Krzysi, bo on si� wszystkim niewiastom podoba�; Basia przy tym nigdy dot�d nie widzia�a zagranicznego kawalera pr�cz oficer�w cudzoziemskiej piechoty, ludzi mniejszej szar�y i do�� prostych; wi�c obchodzi�a go wko�o, potrz�saj�c czupryn�, rozdymaj�c chrapki i przypatruj�c mu si� z dziecinn� ciekawo�ci� tak natarczyw�, �e a� us�ysza�a cich� nagan� od pani Makowieckiej. Ale mimo nagany nie przesta�a go bada� oczyma, jakby chc�c jego warto�� o�niersk� oceni�, a wreszcie pocz�a wypytywa� o niego pana Zag�ob�. - Wielki� to �o�nierz? - spyta�a po cichu starego szlachcica. - �e i znamienitszy by� nie mo�e. Widzisz, eksperiencj� ma niezmiern�, bo od czternastego roku �ycia przeciw Angielczykom rokoszanom s�u�y�, przy prawdziwej wierze staj�c. Szlachcic te� to jest wysokiego rodu, co i po jego obyczajno�ci snadnie pozna� mo�esz. - Wa�pan go widzia� w ogniu? - Tysi�c razy! B�dzie ci sta� ani si� zmarszczy; konia czasem po karku poklepie i o afektach got�w gada�. - Zali moda o afektach wtedy rozmawia�? Co? - Moda wszystko czyni�, przez co si� kontempt dla kul okazuje. - No, a wr�cz, w pojedynk�, r�wnie on wielki? - Ba, ba! szersze� jest, nie ma co gada�! - A panu Micha�owi by wytrzyma�? - A! Micha�owi by nie wytrzyma�! - Ha ! - zawo�a�a z radosn� dum� Basia - wiedzia�am, �e nie wytrzyma ! Zaraz pomy�la�am, �e nie wytrzyma! I pocz�a w r�ce klaska�. - Tak�e to przy Michale si� oponujesz? - spyta� Zag�oba. Basia potrz�sn�a czupryn� i umilk�a; po chwili dopiero ciche westchnienie podnios�o jej pier�. - E! co tam! Radam, bo nasz! - Ale to sobie zauwa� i zakonotuj, hajduczku - rzek� Zag�oba -i� je�li na polu bitwy trudno o lepszego ni� Ketling, tedy dla niewiast jeszcze on bardziej periculosus, kt�re si� w nim dla jego urody zapami�tale kochaj�! Praktyk te� to i w amorach znakomity! - Powiedz to wa�pan Krzysi, bo mnie amory nie w g�owie - rzek�a Basia i zwr�ciwszy si� ku Drohojowskiej, pocz�a wo�a�: - Krzysiu! Krzysiu! Chod� jeno na s�owo! - Jestem - rzek�a panna Drohojowska. - Pan Zag�oba powiada, �e �adna panna nie spojrzy na Ketlinga, �eby si� zaraz w nim nie rozkocha�a. - Ja ju� go obejrza�am ze wszystkich stron i jako� mi nic, a ty zali ju� co czujesz? - Ba�ka! Ba�ka! - rzek�a tonem perswazji Krzysia

- I czystego sumienia, i czystego sumienia! - odpar� Zag�oba...

Upokorzenie smakuje tak samo w ustach każdego człowieka.