Upokorzenie smakuje tak samo w ustach każdego człowieka.
Konstruktywny konflikt uznaje się za tak ważny, że współcześni autorzy z dziedziny zarządzania uważają brak konfliktów w roz- sądnych wymiarach za sygnał alarmowy (twórcze wykorzystanie konfliktów omówimy szerzej w rozdz. 13). Sposoby doprowadzania do skutecznej koordynacji Komunikowanie się jest podstawą skutecznej koordynacji. Koordynacja bez- pośrednio zależy od uzyskiwania, przekazywania i przetwarzania informacji. Im większa jest niepewność zadań wymagających koordynacji, tym większa jest potrzeba informacji. Z tego powodu warto rozważać koordynację jako zadanie w istocie polegające na przetwarzaniu informacji. Omówimy obecnie trzy sposoby doprowadzania do skutecznej koordynacji: wykorzystywanie podstawowych technik kierowniczych, zwiększanie potencjału koordynacji i zmniejszanie potrzeby koordynacji (rys. 9-1). Rysunek 9-1 fr/.y sposoby skutecznej koordynacji sprawowanej przez kierowników Źródło: Według: J. R. Galbraith, Organization Design: Ań [nformation Processing View, „Interfaces" 4 1974, no 3. Podstawowe techniki kierownicze. Problemy organizacji o stosunkowo skromnych potrzebach koordynacyjnych można często rozwiązać za pomocą kierowni- czych mechanizmów sprawowania kontroli. Omawiamy je obszernie w innych rozdziałach, tu więc jedynie je wymienimy: — hierarchia organizacyjna; linie podporządkowania w organizacji określają stosunki między jej członkami i nadzorowanymi przez nich jednostkami, ułat- wiając w ten sposób przepływ informacji i pracy między jednostkami; — reguły i procedury mają służyć bieżącemu rozwiązywaniu rutynowych wyda- rzeń; jeśli są one systematycznie stosowane, podwładni mogą działać szybko i samodzielnie, pozostawiając kierownikom więcej czasu na wydarzenia nowe lub unikalne; — plany i cele zapewniają koordynację przez nakierowanie wysiłków wszystkich jednostek na te same ogólne zamierzenia. Zwiększanie potencjału koordynacji. Gdy różne jednostki organizacji stają się bardziej współzależne, gdy zwiększają lub rozszerzają swoje funkcje, potrzeba więcej informacji, by organizacja mogła osiągać swoje cele. Musi też wzrastać jej potencjał koordynacji. Jeśli wspomniane podstawowe mechanizmy kierowni- 229 cze okazują się niewystarczające, pożądane mogą być dodatkowe techniki. Poten- cjał koordynacji można zwiększać w dwóch kierunkach: pionowo i poziomo. Pionowe systemy informacji. Pionowy system informacji jest środkiem prze- kazywania danych w górę i w dół po szczeblach organizacji. Komunikowanie się może następować wzdłuż linii podporządkowania lub poza nimi. Opracowano systemy informowania kierownictwa dla takich dziedzin, jak marketing, finanse, produkcja oraz operacje międzynarodowe, w celu zwiększenia ilości dostępnych informacji na potrzeby planowania, koordynacji i kontroli. (Systemy informo- wania kierownictwa przedstawimy szerzej w rozdz. 19). Stosunki poziome. Przecinając linie podporządkowania stosunki poziome umożliwiają wymianę informacji i podejmowanie decyzji tam, gdzie informacja jest rzeczywiście potrzebna. Istnieje kilka rodzajów stosunków poziomych; nasza dyskusja rozpoczyna się od ich relatywnie prostych form i przejdzie do bardziej złożonych, wymagających większych nakładów czasu i wysiłku. Najprostszą formą stosunków poziomych jest bezpośredni kontakt między osobami, które muszą zajmować się tą samą sytuacją lub problemem. W ten sposób unika się przedstawiania problemów do rozwiązania kierownikom wyższego szczebla. Role przekraczające granice działów. Role takie również ułatwiają stosunki poziome. Gdy liczba kontaktów między wydziałami gwałtownie wzrasta, naj- lepszym rozwiązaniem może być ustanowienie ról przekraczających granice i wyznaczenie pracowników do ich odgrywania. Osoby wybrane do takiej roli powinny dobrze znać nie tylko własną jednostkę, ale i odpowiedzialność oraz problemy jednostek, w stosunku do których pełnią funkcje łączników. Można na przykład powiedzieć, że członkowie działów projektowania i marketingu mówią niemal innymi językami. Osoby przekraczające granice działów muszą swobodnie posługiwać się językiem drugiej jednostki, jeśli mają dobrze spełniać swe funkcje informacyjne. Komitety i grupy robocze często są skutecznym środkiem kojarzenia znawstwa różnych członków organizacji i nakierowywania ich wysiłków na wspólny cel. Komitety są zazwyczaj formalnie zorganizowanymi grupami z wyznaczonymi członkami i przewodniczącym, odbywającymi regularne posiedzenia