Jak zaczn� wydawa� przepustki, ludzie b�d� stali w ogonkach d�ugich na kilka ulic przed ka�dym barem i ka�dym burdelem...

Upokorzenie smakuje tak samo w ustach każdego człowieka.

I b�d� ich pop�dzali raz-dwa jak na ta�mie monta�owej. - Ch�tnie bym sam si� st�d wyni�s� - rzek� Stark - tylko nie mam gdzie. - Za to stary Pete - powiedzia� Pete - b�dzie sobie siedzia� na r�anym ob�oku obfito�ci. Tam, w Stanach. - Zazdroszcz� ci - powiedzia� Stark ponuro. - Ach, Bo�e, jak ja ci zazdroszcz�. - Zamknij si�! - rzek� do niego Warden. - Kawiarnie! - m�wi� Pete. - Koktajlbary! Eleganckie hotele, do kt�rych mo�na zaprowadzi� dziewczynk�! Dobre restauracje! Ja wiem, jak to jest. By�em na poprzedniej wojnie. - Wyje�d�asz w�a�nie w chwili, kiedy dawna kompania si� ko�czy - powiedzia� Stark. - Nie b�dziesz ju� patrza� na jej koniec. - Powiedzia�em, zamknij si�, Stark! - rzek� Warden. - A wy b�dziecie sypiali na kamieniach! - krzykn�� Pete. - B�dziecie jedli zimne �arcie z kot�a! I harowali przy stawianiu zasiek�w, a� wam si� ty�ki zapoc�! - Wsta� z pryczy. - B�dziecie sobie mieszkali na pla�ach! - wrzasn�� na nich. - I stali w ogonku po szklank� whisky czy kawa�ek dupy! B�dziecie pierwszym oddzia�em piechoty pod ogniem! Pierwszymi, kt�rych pchn� na po�udnie, kiedy si� zabierzemy do tych parszywych wysp. Sta� podany sztywno do przodu, strzelaj�c w nich tymi s�owami, r�ce mia� wyprostowane wzd�u� bok�w i przyci�ni�te do kr�g�ych jak u lalki bioder. Twarz nabieg�a mu krwi�. Kilka �ez sp�yn�o mu po policzkach i kiedy tak sta� pochylony, skapn�o na t�pe, zaokr�glone noski jego fasowanych but�w. - B�dziecie �yli na beczce prochu, psiakrew! - krzycza�. - Beczce z lontem gotowym do wybuchu w momencie, kiedy ten kraj zacznie walczy�! Warden zerwa� si� z pryczy i pochwyci� go obiema r�kami, wci�� tak pochylonego, jakby ur�ga� prawu ci�ko�ci. - No dobrze, ju� dobrze, Pete. Usi�d�. Napij si� jeszcze. Pos�uchajmy troch� muzyki. - Nic mi nie jest - odpar� Pete zd�awionym g�osem. - Zdaje si�, �e m�j entuzjazm przez chwil� by� silniejszy ode mnie. Pu�� mnie. - Warden go pu�ci�, a Pete usiad� na powr�t. - Gdzie moja whisky? - Masz - powiedzia� Warden podaj�c mu kubek polowy pe�en whisky. - Zgadnij, Milt, na kogo si� dzi� napatoczy�em w Schofield - powiedzia� Pete z trudem, czyni�c nieomal nadludzki wysi�ek, by wyrzec to swobodnym tonem towarzyskiej rozmowy. - Nie mam poj�cia - odrzek� Warden. - Na kogo? - wyci�gn�� sw�j kubek. - Musz� wzi�� drug� butelk� - powiedzia� Pete wstaj�c. - Ta ju� za�atwiona. - Podszed� do sto�u. Za nimi muzyka zamilk�a i odezwa� si� spiker: - Lucky Strike poszed� na wojn� - m�wi�. - Tak, Lucky Strike poszed� na wojn�. - Wi�c na kogo si� napatoczy�e� w Schofield, Pete? - przynagli� go Warden, kiedy wr�ci�. - Wasze Lucky Strike'i w�o�y�y mundur khaki i zaci�gn�y si� do wojska - m�wi� spiker. - Na �on� kapitana Holmesa - odrzek� Pete. Nala� Wardenowi whisky. - Masz poj�cie? Nie widzia�em jej od miesi�cy. Akurat by�a w biurze ewakuacyjnym pu�ku, kiedy przyszed�em po sw�j papierek. Wraca do Stan�w tym samym statkiem co ja. - Hou! - parskn�� Stark po pijacku. - Kto? - zapyta� Warden. - No, �ona kapitana Holmesa - odrzek� Pete. - Psiakrew, chyba pami�tasz �on� kapitana... majora Holmesa, nie? - Owszem - odpar� Warden. - Pami�tam. - Hou! - parskn�� Stark. - No wi�c - m�wi� Pete - okazuje si�, �e dalej mieszkaj� w tym swoim dawnym domu w osiedlu oficerskim pu�ku i dlatego musia�a si� zg�osi� do pu�ku, a nie do brygady, po numerek ewakuacyjny i odcinek na zaokr�towanie dla siebie i dzieciaka. O rany, ale ich tam by�a ca�a kupa: �ona majora Thompsona, �ona pu�kownika Delberta, czy ja wiem kto jeszcze. A �ona Holmesa jest zapisana na ten sam statek co ja. Odp�ywa sz�stego stycznia. - Hou! - hukn�� znowu Stark. - Co z tob� jest? - zapyta� Pete. - Nic - wyszczerzy� z�by Stark. - Tylko tak sobie co� pomy�la�em. - Ma si� rozumie� - ci�gn�� Pete - ona b�dzie wraca�a pierwsz� klas�, a ja gdzie� na samym dole, ale w ka�dym razie odp�ywa tym samym statkiem co i ja. Ma�y ten �wiat, co, cholera? - Hou! - zachichota� Stark. - Jeszcze jak! - Chcesz si� napi�, Stark? - Nie - u�miechn�� si� Stark. - Byczo mi jest. Po prostu byczo. - No i? - zapyta� niedbale Warden. - Jak�e ona wygl�da? Co m�wi�a? - Hou! - prychn�� Stark po pijacku. - Pyta�a si� o kompani� - odrzek� Pete. - Chcia�a wiedzie�, jak sobie daje rad� administracja. I jak idzie magazyn pod nowym magazynierem. I pyta�a, jak ci si� u�o�y�y stosunki z nowym dow�dc� kompanii. - Mnie? - spyta� Warden. - Hou! - parskn�� Stark. - Tak - odrzek� Pete. - S�uchaj, co tobie jest? - zwr�ci� si� do Starka. - A nic - zachichota� Stark z satysfakcj�. - Wiesz - powiedzia� Pete do Wardena - ona wie du�o wi�cej o tej kompanii, ni� przypuszcza�em. - No chyba - rzek� Stark. - Nawet pyta�a mnie, czy Prewitt ju� wr�ci�. - O niego te�? - wyszczerzy� z�by Stark. - Ona po prostu kocha t� kompani�. Ca��. No nie, Milt? - A wiesz, my�l�, �e tak - odpar� Pete. - To mnie zaskoczy�o. �e tyle o niej wie. Bardzo mi si� spodoba�a. - Spodoba�a ci si�, co? - powiedzia� Stark z u�miechem. - No, to powiniene� j� odwiedzi� na statku, nie, Milt? - Kiedy ona b�dzie na g�rze - odrzek� Pete. - W klasie oficerskiej, a ja na samym dole. Nawet jej nie zobacz�. - Tym si� nie przejmuj - u�miechn�� si� Stark. - Zwyczajnie id� do niej i powiedz, �eby ci� zaprosi�a do swojej kajuty. Ona to zrobi. Nie, Milt? A potem jak ju� tam b�dziesz, popro�, �eby ci da�a dupy. Da ci te�, a jak�e. Ona kocha t� kompani�. Do Pete'a dociera�o to do�� powoli. Ale na jego twarzy rozla� si� wyraz zgrozy, kiedy mu wreszcie za�wita�o, co Stark powiedzia�. - Zamknij si�, sukinsynu - odezwa� si� Warden. - My�lisz, �e k�ami�, Pete? - parskn�� Stark. - Wcale nie. Spytaj Wardena; jemu dawa�a. Nabra�a go. Zapytaj mnie; mnie te� dawa�a. Tylko �e mnie nigdy nie nabra�a. Ale musisz uwa�a� - ci�gn�� Stark poufnym tonem - i potem wzi�� dobry zastrzyk zapobiegawczy, bo mo�esz z tego wyj�� z porz�dn� porcj� trynia. Warden, obserwuj�c cienk� mask� rubasznego �miechu na twarzy Starka, zaledwie przykrywaj�c� co� zupe�nie innego, poczu�, �e teraz zbli�a si� pauza. Za chwil� Stark musia� si� wyczerpa� i Warden by� got�w poczeka�. Wype�ni�o go ogromne zadowolenie. Tego szuka� przez ca�y dzie� i nie m�g� znale��. - W porz�dku, ty draniu - powiedzia�, kiedy pauza nadesz�a w pe�ni. Wym�wi� to starannie i wyra�nie. - A teraz ja ci co� powiem. Chcesz wiedzie�, jakim sposobem dosta�a trypra w Bliss? Chcesz wiedzie�, kto go jej da�? Ja ci powiem