7)...

Upokorzenie smakuje tak samo w ustach każdego człowieka.

Protoko�y, aneksy i mapy zos- ta�y uznane za integralne cz�ci traktatu. W za��cznikach przewidziano wycofanie si� Izraela z Synaju w ci�gu trzech lat od wymiany dokument�w ratyfikacyjnych - w ci�gu 9 miesi�cy z Y, Synaju i w ci�gu nast�pnych 27 miesi�- cy z reszty. Okre�lono te� wykorzystywanie si� i aparatury wojskowej w poszczeg�lnych stre- fach bezpiecze�stwa oraz zasady przysz�ych bilateralnych stosunk�w izraelsko-egipskich. We wsp�lnym li�cie Sadata i Begina do Cartera zapowiedziano, �e w ci�gu miesi�ca od wej�cia w �ycie traktatu rozpoczn� si� rokowania w sprawie autonomii dla Cisjordanii i strefy Gazy, przy czym po obu stronach, a tak�e ewentualnie po stronie Jordanu, kt�r� zapraszano do takich roko- wa�, mogliby bra� udzia� Palesty�czycy zaaprobowani przez wszystkich uczestnik�w rokowa�. USA przed�u�y�y z 5 do 15 lat udzielone Izraelowi (l IX 1975 r.) gwarancje w sprawie zaopatry- wania go w niezb�dn� ilo�� ropy naftowej. Tymczasem wsp�lny komunikat radziecko-syryjski, og�oszony po wizycie Gromyki w Da- maszku w dniu podpisywania traktatu waszyngto�skiego, oceni� go jako "separatystyczn� zmo- w� s�u��c� ekspansjonistycznym celom Izraela". Niebawem konferencja ministr�w spraw zagra- nicznych, gospodarki i finans�w 18 pa�stw cz�onkowskich LPA w Bagdadzie (27-31 M 1979 r.) zaleci�a zerwanie stosunk�w dyplomatycznych z Egiptem, zawieszenie go w prawach cz�on- ka Ligi, przeniesienie siedziby Ligi do Tunisu, czasowe wykluczenie Egiptu z organizacji i instytucji mi�dzyarabskich i z Konferencji Islamskiej oraz wstrzymanie pomocy gospodarczej dla niego (oko�o 2 mld dolar�w rocznie od 1973 r.). Wi�kszo�� tych zalece� zosta�a wykonana przed wej�ciem traktatu w �ycie (25 IV 1979 r.). Egipt zyska� jedynie poparcie od Omanu i Su- danu (kt�ry wkr�tce odszed� od tego poparcia). EWG wyrazi�a przekonanie, uznaj�c traktat za korzystny dla pokoju, �e sprawiedliwy i trwa�y pok�j na Bliskim Wschodzie b�dzie ustanowiony dopiero w ramach rozwi�zania globalnego. Rozpocz�te na podstawie traktatu izraelsko-egipskiego rokowania (25 V 1979 r.) w sprawie autonomii dla ludno�ci Cisjordanii i strefy Gazy, kilkakrotnie przerywane i zawieszane, nie da�y wyniku. Okaza�o si�, �e traktat umo�liwia w istocie jedynie normalizacj� stosunk�w izraelsko- egipskich wspieran� wzrostem ameryka�skich dostaw zbrojeniowych dla obu pa�stw od v, ny 1979 r. 5. Konflikty na �rodkowym Wschodzie Lata siedemdziesi�te przynios�y du�e wstrz�sy w strefie Zatoki Perskiej. Wywo�a rewolucje w Iranie i Afganistanie oraz wojna iracko-ira�ska. Wielk� rol� odegra�y w tym ai cje, d��enia i oddzia�ywania mi�dzynarodowe "mocarstw lokalnych" - Iranu, Arabii Saudyji i Iraku. W latach 1968-1971 Wielka Brytania, zmuszona do rezygnacji z cz�ci imperialnych im s�w lub do ich modyfikacji, wycofa�a si� z rejonu Zatoki Perskiej. Niekt�re jej pozycje w s; Zatoce i na Oceanie Indyjskim przej�y Stany Zjednoczone. Jednocze�nie najwi�ksze pa�: tego regionu zaktywizowa�y swoj� polityk� regionaln� pod patronatem ameryka�skim. Uja' �y si� przy tym w polityce pa�stw tego regionu tendencje konserwatywne (Iran i Arabia San ska) i progresywne (LDRJ i Irak). USA wspiera�y pa�stwa konserwatywne i pakt CENTO Zwi�zek Radziecki zacie�nia� wsp�prac� z pa�stwami o nastawieniu radykalnym. R�wno �nie (15 X 1972 r.) zosta�a zawarta na 15 lat radziecko-ira�ska umowa o rozwoju wsp�p gospodarczej oraz (17 IV 1972 r.) zosta�a podpisana radziecko-turecka deklaracja o zasai stosunk�w dobrego s�siedztwa. Ponadto ZSRR i Republika Afganistanu zawar�y 14 IV 19' 12-letni� umow� o rozwoju wsp�pracy gospodarczej. Polaryzacja si� na P�wyspie Arabskim doprowadzi�a w 1972 r. do rozm�w mi�dzy ! a Adenem na temat zjednoczenia dw�ch pa�stw jeme�skich. W nast�pstwie zamach�w s w Jemenie P�nocnym rozmowy te nie przynios�y jednak rezultatu, walki mi�dzy obu pa�stv zosta�y nawet wznowione. LDRJ otrzymywa�a pomoc od Iraku i Zwi�zku Radzieckiego. L wy Front Wyzwolenia Omanu, kt�ry od 1965 r. prowadzi� walk� w prowincji Dhofar, w la 1974-1975 rozci�gn�� dzia�ania partyzanckie na ca�y kraj, lecz w 1977 r. zosta� pokonany i bity przy pomocy brytyjskiej i ira�skiej. Na zasadzie porozumienia oma�sko-ira�skiego z 19 wojska ira�skie pozosta�y na cz�ci terytorium Omanu r�wnie� po 1977 r., co wywo�ywa�o testy Arabii Saudyjskiej. Cesarstwo Iranu coraz bardziej umacnia�o swoj� pozycj� mi�dzynarodow�. Zaw< cza�o j� g��wnie zasobom i skali wydobycia ropy naftowej (w 1973 r. czwarte miejsce w � ci�). Szach Reza Pahiawi prowadzi� do modernizacji kraju na wz�r zachodni w ramach bia�ej rewolucji. Znaczne �rodki przeznacza� wi�c na realizacj� plan�w rozwoju gospodarcz import technologii i licencji, a w latach siedemdziesi�tych tak�e uzbrojenia. W Teheranie m; no o mocarstwowej roli Iranu jako g��wnego stra�nika 60% zasob�w �wiatowych ropy naftc skoncentrowanych w rejonie Zatoki Perskiej. Skok gospodarczy Iranu w pierwszej po�owie lat siedemdziesi�tych spowodowa�, �e w pi szym planie gospodarczym po wybuchu kryzysu naftowego (1973-1978) przewidywane poi kowe nak�ady inwestycyjne zwi�kszono ponaddwukrotnie (z 32 do 68,7 mld dolar�w); wy< na zbrojenia si�gn�y '/3 bud�etu. G��wnym dostawc� broni by�y Stany Zjednoczone; transc z Iranem stanowi�y ponad po�ow� ich ca�ego eksportu broni. Skok inwestycyjny i import Iranu umo�liwi�o podwojenie produkcji ropy ira�skiej w latach 1974-1977, co wesp� ze v stem cen zwi�kszy�o dochody ponad sze�ciokrotnie (z 3,6 do 22 mld dolar�w rocznie). Rez tem sta�y si� jednak tak�e dysproporcje w rozwoju gospodarczym, korupcja na wy�szych s; blach w�adzy, niezadowolenie szerokich mas i kleru szyickiego, a tak�e wzrost autorytetu sce d0 panamy'a nast�pnie d0 Egiptu) samok^czneSO P0^161112 P"". Waszyngton swojego sto- mentowanej przez islam opozycji (po rozwi�zaniu partii politycznych w 1975 r.). ^unku d0 Iranu w ^eszlo�c1 � -bowlazanla s1? d0 "icingerowaniawJego sprawy w pr^^osci. Prowadz�c aktywn� polityk� zagraniczn�, kt�rej celem by�o osi�gniecie pozycji mocarstwa Wydarzenia te by�y naruszeniem norm prawa mi�dzynarodowego przez Iran. Stanowa ,,, " i-, r .. TT � T i--Af � "'"^wa "ak cios w presti� i po�ycie USA w regionie. Iran i Pakistan postanowi�y tego samego dnia lokalnego_Iran cesarskistaral si� unormowa� stosunki z TurcJ�JrakiemiAfgan^^^ ^s ^^proaLryka�skiego bloku CENTO (12 ffl 1979 r.), k�ad�c praktycznie kres nym punktem by�a od dawna granica iransko-iracka wzd�u� Szattel-Arab