Upokorzenie smakuje tak samo w ustach każdego człowieka.
04.1935 04.11.1948 straci³ wzrok i praw¹ rêkê do ³okcia, wybuch amunicji 3. Gorczyca Barbara 03.11.1935 15.01.1949 posiada resztki wzroku 4. Kêpiñski Bronis³aw 19.02.1938 08.10.1948 posiada resztki wzroku 5. Kluska Józef 30.01.1932 10.10.1948 w 1944 r. traci wzrok w wyniku wybuchu amunicji 6. £apiszczak Alicja 15.05.1937 25.10.1948 pozbawiona wzroku i trzech palców, wybuch amunicji 7. Put Stanis³aw 24.06.1937 15.10.1948 niewidomy od urodzenia 8. Ryba Stanis³awa 31.01.1931 15.03.1949 niewidoma od urodzenia 9. Sieruga Edward 16.02.1936 25.10.1948 w 1944 r. traci wzrok w wyniku wybuchu amunicji 10. Styrczula Protazy 23.06.1933 05.10.1948 posiada resztki wzroku 11. Wojnar Janina 23.01.1934 28.11.1948 posiada resztki wzroku Nauczycielka: Zofia Mace³ko 14 Wyjecha³ do domu po piêciu dniach. ³ 27 Kolonia letnia, o której planach wspomniano wczeœniej, ostatecznie zorganizowana zosta³a w dniach 2-30 lipca 1949 roku w budynku Szko³y Gminnej Rolniczej w Konarach, powiat Kraków. Wziê³o w niej udzia³ 32 dzieci (11 dziewcz¹t i 21 ch³opców) w wieku od 8 do 18 lat. Przez ca³y czas trwania kolonii nie by³o wypadku zachorowania, a nawet mniejszych niedyspozycji wœród wychowanków. Dzieciom przyby³o na wadze od l - 5 kg. Usamodzielni³y siê tak, ¿e doskonale orientowa³y siê w otoczeniu i same wykonywa³y prace porz¹dkowe w swych sypialniach oraz dy¿ur w kuchni. Samorz¹d kolonijny dzielnie pracowa³ w 3 sekcjach: gospodarczej, sanitarnej i imprez, co podnosi³o wybitnie samopoczucie niewidomych dzieci. Wychowankowie podzieleni byli na 3 zastêpy: harcerzy, harcerek i zastêp zuchów. Zuchy zdoby³y sprawnoœæ "Leœnego Ludka" i indywidualne sprawnoœci kolonijne, 6 harcerek i 9 harcerzy zdoby³o stopieñ " Ochotnika ", wszyscy te¿ zdobyli Pañstwow¹ Odznakê Sprawnoœci Fizycznej, a 4 harcerzy z³o¿y³o przyrzeczenie harcerskie. Urz¹dzono 2 ogniska wewnêtrzne i 3 ogniska dla miejscowej ludnoœci. Dzieci wziê³y czynny udzia³ w akademii zorganizowanej przez Zarz¹d Gminny w Œwi¹tnikach z okazji 5 rocznicy og³oszenia Manifestu Lipcowego. Chêtnie same czyta³y brajlem, przez co polepszy³y sw¹ technikê czytania. Pisa³y mniej chêtnie. 15 Przejazd na placówkê i z powrotem odby³ siê samochodem ciê¿arowym wypo¿yczonym z Zak³adu Futrzarskiego w Krakowie. By³a to jedyna kolonia w tamtym okresie zorganizowana bezpoœrednio przez szko³ê. W nastêpnych latach dzieci równie¿ wyje¿d¿a³y na kolonie, ale ich organizatorem by³ ju¿ Zarz¹d G³ówny Polskiego Zwi¹zku Niewidomych oraz Zwi¹zek Harcerstwa Polskiego. Dnia l paŸdziernika 1949 roku szko³a otrzyma³a nazwê: Szko³a Ogólnokszta³c¹ca Stopnia Podstawowego Nr 73 Specjalna w Krakowie: DYREKTOR SZKOLNY Miejski Kraków, dnia L X. 1949 Powiatu Krakowie Nr 7451/49 Tymczasowe Orzeczenie w sprawie organizacji szko³y ogólnokszta³c¹cej stopnia podstawowego Nr 73 spec. w Krakowie gminy Kraków powiatu Kraków (dla miast) przy ulicy (dzielnicy) Józefiñskiej 15 Ze sprawozdania Stefanii Morawskiej. 28 1. Do czasu ustalenia dla tamtejszego terytorium sieci szkolnej i wydania przez -w³adze szkolne w³aœciwych orzeczeñ, w sprawie organizacji szkó³ podstawowych przewidzianych t¹ sieci¹, okreœlam miejscowoœæ Kraków gminy Kraków powiatu Kraków jako siedzibê tymczasow¹ szko³y ogólnokszta³c¹cej stopnia podstawowego spec., z tymczasowym obwodem, do którego w³¹czone zostan¹ gminy .............. miejscowoœci .............. (a dla miast dzielnice, ulice, czêœci ulic): miêdzy rejonowa. Zasiêg tej szko³y, jako zbiorczej, obejmuje nadto miejscowoœci............... z których dzieci podlegaj¹ce obowi¹zkowi szkolnemu uczêszczaæ bêd¹ do klasy V-ej, VI-ej i VII-ej , mieszkaj¹ce w .............. uczêszczaæ bêd¹ do szko³y zbiorczej w.............. 2. Niniejsze orzeczenie otrzymuj¹: gmina (ny) .............. Miejska, Komisja Oœwiatowa w Krakowie, Powiatowa Komisja Oœwiatowa w .............. Wydzia³ Powiatowy w.............. Inspektor Szkolny powiatu .............. oraz zainteresowana Szko³a. Pieczêæ okr¹g³a INSPEKTOR SZKOLNY MIEJSKI Z okazji 32 rocznicy Rewolucji PaŸdziernikowej odby³a siê na terenie szko³y uroczysta akademia, na której przewodnicz¹cy Towarzystwa PrzyjaŸni Polsko-Radzieckiej - Prezydent Miasta Krakowa Henryk Dobrowolski przekaza³ dzieciom 40 tabliczek do drukowania alfabetem brajla16. O tym fakcie spo³eczeñstwo krakowskie zosta³o poinformowane przez "Echo Dnia" i "Dziennik Pol- ski"17. Dnia 15 listopada 1949 roku Rada Pedagogiczna szko³y wyst¹pi³a z wnioskiem do Inspektora Szkolnego w Krakowie o przyznanie etatu nauczyciela muzyki, t³umacz¹c to miêdzy innymi tym, ¿e umuzykalnienie jest jednym z istotnych elementów pracy z dzieckiem niewidomym18. W grudniu powo³any zosta³ nowy Komitet Opiekuñczy Szko³y i Domu Dziecka w sk³adzie: • Tadeusz Pszeniczny -1 Sekretarz Komitetu Dzielnicowego Polskiej przewodnicz¹cy Zjednoczonej Partii Robotniczej, Kraków - Podgórze, • August Faber - Dyrektor Naczelny Krakowskich Zak³adów zastêpca Galanteryjno-Guzikarskich, 16 Tabliczki otrzymano z Moskwy. 17 Wzmianki w prasie ukaza³y siê w dniu 7 listopada 1949 roku. 18 Z pocz¹tku 1950 roku jako nauczyciela muzyki zatrudniono Leopolda Garbarza, a po jego odejœciu, to jest od wrzeœnia tego¿ roku, Sabinê Kutnikowsk¹ nauczycielkê Szko³y Specjalnej nr 44. • Ludwika Kubikowa cz³onek • Janina Sempek cz³onek • Zofia Wnêkowska cz³onek • Jan Silhan cz³onek • Eugeniusz Stasiuk skarbnik • Stefania Morawska sekretarz 29 - Dyrektor Administracyjny Krakowskich Zak³adów Galanteryjno-Guzikarskich, - robotnica Krakowskich Zak³adów Galanteryjno-Guzikarskich, - robotnica Krakowskich Zak³adów Galanteryjno-Guzikarskich, - Prezes Zwi¹zku ¯o³nierzy Ociemnia³ych w Krakowie, - Kierownik Szko³y Specjalnej Nr 73, - Kierownik Domu Dziecka Niewidomego. Pierwszym zak³adem opiekuñczym szko³y zosta³ Krakowski Zak³ad Galanteryj-no-Guzikarski mieszcz¹cy siê przy ul. Krasickiego 2019. Zebranie za³o¿ycielskie Zak³adowej Organizacji Zwi¹zkowej ZNP odby³o siê dnia 18 grudnia 1949 roku. Oprócz cz³onków ZNP uczestniczyli w nim równie¿: • August Faber - przedstawiciel Komitetu Opiekuñczego, • Stefan Przenies³awski - delegat Oddzia³u Grodzkiego ZNP. W wyniku g³osowania wybrano w³adze Zak³adowej Organizacji Zwi¹zkowej w sk³adzie: • Maria Samuszkiewicz • Zofia Mace³ko • El¿bieta Stasiuk - przewodnicz¹ca, - skarbnik, - sekretarz. Niezale¿nie od dzia³añ podejmowanych na terenie placówki kierownik szko³y w dalszym ci¹gu czyni³ starania o uzupe³nienie jej wyposa¿enia. W tym celu nawi¹za³ korespondencjê z Narodowym Instytutem Niewidomych w Londynie. Nie uda³o siê ustaliæ, jaka by³a treœæ listu wys³anego do Anglii